Rome kon niet zonder slaven – ondanks de risico’s

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Romeinse Rijk: Rome kon niet zonder slaven – ondanks de risico’s

Leerdoelen

• Aan het einde van de les begrijp je waarom slaven zo belangrijk waren voor het Romeinse Rijk
• Aan het einde van de les begrijp je de risico's en gevolgen van het houden van slaven in het Romeinse Rijk
• Aan het einde van de les kun je de oorzaken en gevolgen van slavenopstanden in het Romeinse Rijk uitleggen
• Aan het einde van de les begrijp je hoe de Romeinse economie afhankelijk was van slavernij

Wat weet je al over de rol van slaven in het Romeinse Rijk?

Hoe kwamen de Romeinen aan slaven?

• Krijgsgevangenen oorlogen en veroveringen
• Piraterij
• Schuldslavernij
• Handel: ruilen tegen handelswaar

Belangrijke termen

• Slaven: Individuen die eigendom zijn van anderen en gedwongen worden te werken zonder betaling
• Latifundia: Grote Romeinse landbouwbedrijven waar slaven op industriële schaal werkten
• Saturnalia: Een Romeins festival waarbij de rollen van meesters en slaven symbolisch werden omgedraaid

Belang van slaven in het Romeinse Rijk

• Slaven waren essentieel voor het functioneren van het Romeinse Rijk
• Werkten op verschillende plaatsen, zoals mijnen, het Colosseum en in huishoudens van de elite
• Slavenopstanden waren risicovol, maar slavernij was onmisbaar voor de Romeinse economie

Risico's van slavernij in het Romeinse Rijk

• Slavenopstanden, zoals de Siciliaanse slavenopstand, waren bloederig en verspreidden zich snel
• Massale import van slaven had negatieve impact op vrije boeren van Italië

Slavenopstanden in het Romeinse Rijk

• Siciliaanse slavenopstand in 135 v.Chr.
• Opstand o.l.v. Spartacus in 73-71 v.Chr.
• Slavenopstanden hadden grote gevolgen voor de Romeinse samenleving
• Slavenopstanden toonden de onvrede en verlangens naar vrijheid van slaven

Economische impact van slavernij in het Romeinse Rijk

• Romeinse economie was sterk afhankelijk van slaven, vooral op grote landbouwbedrijven (latifundia)
• Import van slaven had negatieve gevolgen voor vrije boeren in Italië

Behandeling en levensomstandigheden van slaven in het Romeinse Rijk

• Behandeling van slaven varieerde, sommigen ontwikkelden een nauwe band met hun meesters, anderen werkten onder erbarmelijke omstandigheden
• Slaven werkten in verschillende sectoren en omgevingen

1. landbouw, platteland, villa rustica, ook als opzichter
2. mijnbouw e.d.
3. artsen, onderwijzers, secretaris, hulp in huishouden etc.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.