4.7 grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

4.7 Grammatica - GT

-werkwoordelijk gezegde

-naamwoordelijk gezegde

-zelfstandig werkwoord

-koppelwerkwoord

-hulpwerkwoord

Werkwoordelijk gezegde

• Alle werkwoorden uit de zin
• Dus: persoonsvorm + andere werkwoorden uit de zin

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. Alle werkwoorden in een zin met uitzondering van de persoonsvorm
2. De persoonsvorm en alle zelfstandig naamwoorden in een zin
3. Alle werkwoorden in een zin inclusief de persoonsvorm
4. Het werkwoordelijk gezegde is een andere naam voor de persoonsvorm

Wat is het werkwoordelijk gezegde in de zin:

'Jasper moest eerst nog de vaatwasser uitruimen.'

Naamwoordelijk gezegde

• Bestaat uit een werkwoordelijk deel en een naamwoordelijk deel
• Het werkwoordelijk deel bevat alle werkwoorden uit de zin. Een van deze werkwoorden is een vorm van een koppelwerkwoord.

Koppelwerkwoord

zijn, worden, blijven, lijken, blijken, schijnen, heten, dunken,voorkomen

Voorbeeld

1. Zij is voorzitter.

Zij = onderwerp

Is = koppelwerkwoord 

Want het koppelt voorzitter aan zij.

Is, is een vorm van koppelwerkwoord zijn.

Mijn vriend wordt leraar.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Is het een naamwoordelijke gezegde?

Vraag 1: Staat er een koppelwerkwoord in de zin?

Vraag 2: Gaat het in de zin om een eigenschap/toestand?

Vraag 3: Wordt er in de zin iets over het onderwerp gezegd?

Alle drie de vragen met 'ja' beantwoord? Naamwoordelijk gezegde.

Een vraag met 'nee' beantwoord? Geen naamwoordelijk gezegde.

Het jongetje loopt naar school.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Hulpwerkwoord (hww)

Bijvoorbeeld:

De kastanjeboom is omgewaaid.

wwg = is omgewaaid

omgewaaid = zww (want geeft betekenis)

is = hulpwerkwoord

Zelfstandig werkwoord (zww)

voorbeeld

1. Mijn vader heeft het hek geschilderd.

zelfstandig werkwoord of hulpwerkwoord?

Ik heb gegeten
heb = .....

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

Hij fietst naar school.
fietst=

1. koppelwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord
3. hulpwerkwoord

Ze BLIJFT een apart geval.

1. Koppelwerkwoord
2. Hulpwerkwoord
3. Zelfstandig werkwoord