2.4 Cellen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 2, basisstof 4 

De eerste 3 minuten opstarten. Als de timer af gaat is het stil.

Pak je boek en schrift, zorg dat je mee kunt schrijven.

Wat gaan we doen?

• Opstarten
• lezen basisstof 4
• Uitleg basisstof 4
• Zelfstandig aan de slag
  
• Afsluiting
  

Leerdoelen 

• Je kunt de delen van dierlijke cellen benoemen met hun kenmerken en functies
• Je kunt de delen van plantaardige cellen benoemen met hun kenmerken en functies
• Je weet de verschillen tussen een plantaardige en een dierlijke cel

Lezen basisstof 4

- Noteer de blauwe woorden onder elkaar in je schrift. 

- Laat per woord 3 regels ruimte voor aantekeningen. 

bijv. dierlijke cel              - 
                                              -
                                              - 

Van cel tot organisme

Cellen

Alle organismen bestaan uit cellen. Cellen zijn de bouwstenen van een organisme. Cellen zijn erg klein. Je kunt ze alleen zien onder een microscoop. Cellen zijn doorzichtig. Om ze goed te kunnen zien onder een microscoop, worden ze gekleurd.

Dierlijke cellen

• Celmembraan: dun vliesje dat inhoud cel scheidt van omgeving
• Cytoplasma: water met opgeloste stoffen, waarin organellen zweven
• Celkern: organel, regelcentrum van cel, bevat DNA
• Kernmembraan: vliesje dat kernplasma in celkern houdt

Plantaardige cel

• Vacuole: blaasje met vocht (water en opgeloste stoffen, kleurstoffen)
• Plastiden: organel, bladgroenkorrels,  kleurstofkorrels en zetmeelkorrels
• Celwand: stevig laagje om cel heen, is gemaakt van tussencelstof

Plastiden

• Bladgroenkorrels: hierdoor zijn planten groen, hier vindt fotosynthese plaats
• Kleurstofkorrels: gele, oranje of rode kleur
• Zetmeelkorrels: kleurloos, hier wordt zetmeel opgeslagen
• Plastiden kunnen van een type in ander type veranderen

Plantaardige of Dierlijke cel?

Andere organellen (VG)

• Sommige organellen niet zichtbaar onder lichtmicroscoop
• Elektronenmicroscoop maakt mitochondriën en ribosomen zichtbaar
• Mitochondriën: maken uit suikers energie voor cellen (verbranding)
• Ribosomen: maken eiwitten in de cellen 

wat	Basisstof 4 HAVO blz. 112. VWO blz. 119 maken: opdr. 1 tm 3, 7 en 8 in je boek
Hoe	lees de tekst van basisstof 4 door
Hulp	1) boek 2) klasgenoten 3) docent
Tijd	Eerst 10 minuten in stilte werken. Daarna fluisterend overleggen
Klaar	Opdrachten af? Controleer direct of je de opdrachten juist gemaakt hebt! met de studiewijzer in magister. Ga aan de slag met de Test jezelf en de Flitskaarten van basisstof 4.