P3 - Hofcultuur les 2

HAVO 4
Kunst Algemeen
Hofcultuur 4.2 - 4.4
les 2
1 / 42
next
Slide 1: Slide
KunstMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 42 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

HAVO 4
Kunst Algemeen
Hofcultuur 4.2 - 4.4
les 2

Slide 1 - Slide

planning
les 1
11 dec
toets bespreken / werkwijze komende periode / inleiding 4.2 Rome
les 2
8 jan
4.2.1 Paus & kunstenaars / 4.2.2 De stad ontwaakt / 4.2.3 Illusie in licht
les 3
15 jan
4.3 Het Franse hof / 4.3.1 De dansende koning / 4.3.2 Ee koning is overal
les 4
22 jan
4.4 Theater / 4.4.1 Elizabethaans theater
les 5
29 jan
herhaling + voorbereiding toets + herhaling
1 feb
TOETS kunst Algemeen H4.2 - H4.4
H3 vroegrenaissance

Slide 2 - Slide

H4 hofcultuur
indeling
Hoofdstuk 4 Hofcultuur
4.1 Italiaanse hoven
4.2 Rome
4.3 Het Franse Hof
4.4 Theater
Inleiding
Paus & kunstenaars
De stad ontwaakt
Illusie en licht

Inleiding
De dansende koning
De koning is overal

Inleiding
Het Elizabethaans theater
les 2
les 3
les 4

Slide 3 - Slide

H4 hofcultuur
indeling
lesinhoud
herhaling inleiding + controle huiswerk
leerdoelen
schilderkunst van middeleeuwen tot barok
schematische samenvatting
oefening kunstwerken

schematische samenvatting
oefening kunstwerk
oefenvraag

schematische samenvatting
twee kunstwerken uitpluizen
filmpje Caravaggio


Paus & kunstenaars
De stand ontwaakt
Illusie in licht

Slide 4 - Slide

H4 hofcultuur
inleiding Rome
Rome: veel ruïnes en open land
Pausen: nieuwe bloei van stad
BAROK: 
kunstenaars opdrachten
Rome hoofdstad Ren. 
kunstenaars vrijer met regels uit oudheid en renaissance. 
Hoofdkerk Rome vervangen
alle belangrijke kunstenaars als architect
1. Donato Bramante: symmetrisch gebouw - Grieks kruis met koepel als hart
2. Rafael Michelangelo: exterieur met strakke pilasters en omvang en vorm koepel. 
3. Gian Lorenzo Bernini: voorplein met 'armen' / belangrijk deel interieur

Slide 5 - Slide

H4 hofcultuur
inleiding Rome
Architectuur: volledige symmetrie
breuk met indeling tot dan toe
altaar centraal: voornaamste plek
koepel als bevestiging
Sint-Pieter in Rome
bouw betaald door aflaatverkoop = tegen betaling zonde afkopen
Maarten Luther opstand
veel volgelingen in steden
Reformatie
=
contrareformatie = reactie                                                         katholieke kerk. 

Slide 6 - Slide

H4 hofcultuur
leerdoelen
4.2.1 Paus & Kunstenaars
  • Ik weet dat rond 1500 de paus van de katholieke kerk streeft naar meer religieuze en wereldlijke macht en hoe dit heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van de kunst in die tijd. 
  • Ik ken/herken het werk van Michelangelo - met name het praalgraf voor Paus Julius II en het plafond van de Sixtijnse kapel - en zijn invloed op de kunst. 
  • Ik ken/herken het werk van Rafael - met name zijn fresco's voor de pauselijke vertrekken - en zijn invloed op de schilderkunst. 

4.2.2 De stad ontwaakt
  • Ik ken Bernini en zijn werk als beeldhouwer en architect - met name de diverse beeldhouwwerken in Rome en het Sint-Pietersplein - en zijn invloed op de beeldhouwkunst. 
  • Ik weet wat de reformatie en de contrareformatie zijn en kan uitleggen welke invloed deze gebeurtenissen hebben gehad op de (functie van) kunst in die tijd. 

Slide 7 - Slide

H4 hofcultuur
leerdoelen
4.2.3 Illusie in licht
  • Ik weet dat in de barok schilderkunst, beeldhouwkunst en architectuur vaak met elkaar verweven worden en ben bekend met een aantal voorbeelden (Baldakijn en Extase van Theresia van Bernini). 
  • Ik ken het werk van Caravaggio en kan uitleggen welke invloed hij heeft gehad op de schilderkunst. 

Slide 8 - Slide

H4 Hofcultuur
schilderkunst

Slide 9 - Drag question

H4 hofcultuur
Paus & kunstenaars
Paus Julius II - religieus en wereldlijk leider
herbouw Rome tot centrum
belangrijkste kunstenaars
Michelangelo
Rafael

Slide 10 - Slide

Mozes
De leider van Israël wordt in zittende houding getoond, met de Tien Geboden in zijn ene hand en met zijn andere hand aan zijn baard. Het beeld stelt een pauzerende Mozes voor, die uitrust nadat hij de 10 geboden heeft ontvangen en van de Sinaï af is gedaald. Beneden ziet hij de mensen rond het Gouden Kalf dansen en is hij woedend. Ook bij dit werk gebruikt Michelangelo een gedraaid hoofd, wat een aangezicht van woede over het beeld geeft. Het beeld van Mozes is 2,35 meter hoog.
Rachel
Links van Mozes staat Rachel, één van de aardsmoeders van het Joodse volk. Zij staat symbool voor het 'actieve leven'. 
Lea
Rechts van Mozes staat Lea, een aardsmoeder van het Joodse volk. Zij staat symbool voor het geestelijke leven. 
Paus
Bovenste deel is gemaakt door de leerlingen van Michelangelo. Een rustende paus met daarnaast (links) een Sybille (klassiek voorspelster) en een oudtestamentische profeet (rechts). Beide verwijzen naar voorspelling van komst van Jezus en wederopstanding na de dood. 

Slide 11 - Slide

Het centrale deel van het plafond gaat over de schepping en de verdrijving van Adam en Eva uit het paradijs. 

Slide 12 - Slide

God wekt Adam tot leven; een vingerwijzing volstaat. Beide zijn uiterst gespierd weergegeven en voldoen zo aan het Griekse schoonheidsideaal. 

Wat valt op aan de houding van Adam?

Slide 13 - Slide

Leg uit hoe de klassieken, de christelijke geschiedenis en de wetenschap in dit kunstwerk samenkomen.

Slide 14 - Open question

Fresco religie
Op dit fesco staat de hostie centraal. Opvatting (t.o.v. beeld): wie tijdens de mis een hostie eet, is fusiek met God verbonden. 
Boven altaar zetelt God met kerkleiders en geleerden. 

Waarvoor staat de duif symbool? Waarom is de duif op die plek neergezet?

Slide 15 - Slide

Fresco filosofie
Plato (links) wijst naar de hemel, abstracte en tijdloze wereld waarvan het aardse slechts een schijnbeeld is. 

Wat bedoelt Aristoteles als hij wijst naar de aarde? Wat wil hij daarmee benadrukken?

Slide 16 - Slide

H4 hofcultuur
de stad ontwaakt
Rome wordt herbouwd - routes naar belangrijkste kerken gemarkeerd
oud en nieuw verbonden
Gian Lorenzo Bernini
= bel. vertegenwoordiger Barok
Paus Sixtus V
spelen met emotie, dynamiek en energie
decoratieve stijl
doel: verleiden en overdonderen; stuurt aandacht en emoties
macht van katholieke kerk verstevigen en terugveroveren - aanleiding = reformatie
kerkelijk gezag niet overal meer erkend
=

Slide 17 - Slide

H4 hofcultuur
de stad ontwaakt

Slide 18 - Slide

Welke aspecten van de vormgeving zorgen voor 'deelname' van het beeld aan de omgeving?

Slide 19 - Open question

H4 hofcultuur
de stad ontwaakt
  • gedetailleerdheid van beeld (zie snor).
  • lijkt echt 'vlees' op het bot te liggen.
  • blik is geconcentreerd, persoon lijkt te gaan reageren.

 

Tot die tijd was dit realisme ondenkbaar. 

Slide 20 - Slide

Welke kenmerken van de Barok kun je op dit moment benoemen?

Slide 21 - Open question

H4 hofcultuur
Illusie in licht
Barok - verschillende kunstvormen samengebracht 
schilder- en beeldhouwkunst gaan over in architectuur
licht
Theresa van Ávila - schrijft boek over extase na gebed
na dood heilig verklaard
liefde en verleiding: geneest harte- en zielenpijn
heldin van contrareformatie

Slide 22 - Slide

Baldakijn in Sint-Pieter (1623 - 1634)
plaatsing onder hoge koepel           vangt volop licht
bladgouden wereldbol = heerschappij van Christus en katholieke kerk over de wereld. 



keuze voor baldakijn verwijst naar processies waarbij priesters door straten trekken. 






bronzen pilaren verwijzen naar Joodse tempel Jeruzalem


Slide 23 - Slide

Extase van Theresia (1647-1652)



gouden stralen glimmen door onzichtbaar dakraam erboven. 


VOORSTELLING: het hart van Theresia wordt met een gouden pijl doorboort door een Engel. Engel laat haar achter in vuur en vlam voor Gods liefde



marmer lijkt in beweging - Theresia lijkt los te komen vanwege ontbreken sokkel. Extase wordt versterkt. 

Slide 24 - Slide

8

Slide 25 - Video

00:46
Welke kenmerken worden genoemd over de schilderkunst in de (hoog)renaissance?

Slide 26 - Open question

00:57
schilder?

Slide 27 - Mind map

01:32
let op: vanaf dit punt analyseert de presentator het schilderij op het gebied van voorstelling vs. vormgeving en boodschap

Slide 28 - Slide

02:51
  • twee gebogen figuren over geld           bezetenheid door aardse bezittingen
  • twee figuren aan rechterkant één richting Jezus en één van Jezus af         twijfel van Mattheus
  • gebruik van sterk licht vanaf rechterbovenhoek          herkenning bij kijker / mystiek avondlicht 


Slide 29 - Slide

03:13
Op welke manier creëerden schilders in de renaissance vaak diepte? Denk aan een aantal toetsvragen van de laatste toets.

Slide 30 - Open question

04:00
H4 hofcultuur
belangrijke informatie: doel van katholieke kerk met kunst        gelovige moest zich kunnen verbinden met het 'verhaal'. 

Slide 31 - Slide

04:00
Wat is het belangrijkste element in Caravaggio's schilderijen om de kijker te 'verbinden' aan het verhaal?

Slide 32 - Open question

04:46
En welk tweede element zorgt voor identificatie en inleving in het schilderij?

Slide 33 - Open question

Slide 34 - Video

H4 Hofcultuur
toets
wel leren
niet leren
betekenis aspecten muziek
jaartal waarop Poetica is geschreven
doelen van tragedie voor Grieken
invloed klassieke tijd op huidige tijd
naam Griekse tempel
jaartallen wereldgesch vs kunstgesch
verhouding wereldgesc -kunstgesc
kenmerken harmonie muziek

Slide 35 - Drag question

H4 hofcultuur
opdracht
                                Maak een schematische samenvatting van het paragraaf 4.1.3 Stravaganza. Doorloop de volgende stappen om tot een schematische samenvatting te komen:

1. lees één keer de hele tekst
2. lees de tweede keer een tekst en onderstreep de belangrijke begrippen, verwijzingen, signaalwoorden (dus, waardoor, om die reden, etc.) en opsommingen (1, 2, 3). 
3. maak op een leeg blaadje (liefst gekanteld) een schematische samenvatting. 
  • noteer de titel van de paragraaf
  • bepaal hoe de onderstreepte begrippen zich verhouden tot de titel. 
  • noteer oorzaak - gevolg situaties door middel van pijlen
  • noteer opsommingen door middel van 1, 2, 3
  • noteer eventuele andere belangrijke begrippen / verbanden

Vergelijk jouw schematische samenvatting eerst met de persoon naast je. Pas jouw schematische samenvatting eventueel nog aan. 

Vergelijk jullie schematische samenvatting met die van de docent. 

Slide 36 - Slide

H3 vroegrenaissance
Weten en meten
Dans als onderdeel van hoffeesten
toetsvraag
Je kunt een toetsvraag verwachten waarbij je moet aangeven waarom het logisch is dat de moresca met professionele dansers aan het hof een logische ontwikkeling is binnen de renaissance. 

Je kunt hier een verbinding maken met 4.1 Homo Universalis. In de Renaissance wordt telaent en kennis steeds meer gewaardeerd. Een dans die vooral wordt gedanst door professionale hofdansers past prima in die gedachten. 

Slide 37 - Slide

klassieken
samenvatting
schematische samenvatting
  • pijlen om verbanden aan te geven
  • / om een relatie aan te geven
  • ? voor een vraagstelling binnen het proces
  • = als begrippen (of groepen) gelijk zijn aan andere begrippen

doel
  • helpen met redeneren;
  • begrippen beter onthouden;
  • belangrijke informatie gemakkelijker opslaan.

Slide 38 - Slide

klassieken
toets
wel leren
niet leren
betekenis aspecten muziek
jaartal waarop Poetica is geschreven
doelen van tragedie voor Grieken
invloed klassieke tijd op huidige tijd
naam Griekse tempel
jaartallen wereldgesch vs kunstgesch
verhouding wereldgesc -kunstgesc
kenmerken harmonie muziek

Slide 39 - Drag question

H3 vroegrenaissance
lijnperspectief
Bij de lijnperspectief speelt de horizon een grote rol. Op de horizon liggen namelijk verdwijnpunten (ook vluchtpunten genoemd) van horizontale lijnen.

Slide 40 - Slide

                               Vergelijk jouw schematische samenvatting met die van de docent. Welke begrippen heb jij wel genoemd die de docent niet heeft genoemd? 

                               Bedenk bij beide paragrafen één mogelijke toetsvraag. Probeer verder te denken dan reproductievragen. 

                               Bekijk de leerdoelen op Learnbeat. Kruis aan welke leerdoelen van de tot nu toe behandelde paragrafen jij hebt behaald en waar je nog de kennis of het inzicht voor mist.  



 
3.3 Vlaamse polyfonie
opdracht
opdracht
opdracht
toetsvraag
Een voorbeeld van een toetsvraag gericht op reproductie is:

Noem twee eigenschappen van de 'danse basse'. 

Zo'n vraag is letterlijk te leren en vraagt geen inzicht of toepassing van geleerde begrippen. Deze vragen krijg je incidenteel, maar leveren weinig punten op en bereiden je ook niet voldoende voor op het examen. 

Slide 41 - Slide

                                Onderstreep de belangrijkste begrippen en maak een schematische samenvatting van paragraaf 5 'Weten en meten'. Hou de leerdoelen (Learnbeat of LessonUp) bij de hand om te kijken waar jouw schematische samenvatting aan moet voldoen. 

                                
3.5 Weten en meten
opdracht

Slide 42 - Slide