Schoolweek 22; Peuterfase

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Peuter!

Vanaf welke leeftijd is deze fase?

Wat gaan we behandelen in deze les?

• Sociale - emotionele ontwikkeling
• Cognitieve ontwikkeling
  
• Lichamelijke ontwikkeling 

De sociaal-emotionele ontwikkeling

WACHT EVEN..........

WAT IS SOCIAAL EN EMOTIONELE ONTWIKKELING EIGENLIJK?

SOCIAAL EN EMOTIONELE ONTWIKKELING , WAT IS DAT?

1. De sociaal-emotionele ontwikkeling is een verzamelterm voor alle ontwikkelingen die het kindje doormaakt op lichamelijk en zintuigelijk vlak
2. De sociaal-emotionele ontwikkeling is een verzamelterm voor alle ontwikkelingen die het kindje doormaakt op sociaal en emotioneel vlak
3. De sociaal-emotionele ontwikkeling is een verzamelterm voor alle ontwikkelingen die het kindje doormaakt op cognitief vlak
4. De sociaal-emotionele ontwikkeling is een verzamelterm voor alle ontwikkelingen die het kindje doormaakt op het gebied van innerlijke groei

Uitleg;

De peuter ontwikkelt een eigen persoonlijkheid en leert sociale regels en gewoontes kennen. Hij gaat meer sociaal gedrag vertonen en begint socialer over de wereld om hem heen na te denken.

Daarnaast leert de peuter om beter met anderen om te gaan en weet hij zijn eigen emoties, en die van anderen, steeds beter te herkennen en verwoorden. 

Hierdoor groeit zijn identiteitsgevoel en vergroot zijn inlevingsvermogen.

In de peutertijd maakt het kindje grote sprongen in zijn sociale en emotionele ontwikkeling. De volgende mijlpalen kun je dan  komende tijd verwachten...

Tussen 2 en 3 jaar...

Tussen 2 en 3 jaar gaat een peuter vooral zijn eigen willetje ontwikkelen. De peuter ontwikkelt een sterker gevoel van identiteit. Hij herkent zichzelf nu in de spiegel, gaat begrijpen dat anderen een mening over hem kunnen hebben en wordt zich bewuster van zijn eigen handelen. In deze periode vindt ook de peuterpuberteit plaats.

Wat voor gedrag laat een peuter zien in de 'peuterpuberteit'?

De peuterpuberteit is een lastige periode voor de ouder, maar het is ook het moment waarop het kindje.....?

1. leert met emoties als huilen en slaan om te gaan.
2. zindelijk wordt
3. leert met emoties als teleurstelling en boosheid om te gaan
4. leert wat hij/zij nou werkelijk is

Doordat het kind zich meer bewust is van zichzelf, kan hij behalve dwars, ook wat onzeker of verlegen worden. Meestal gaat dit vanzelf weer over. Tegelijkertijd leert de peuter in deze fase trots te zijn op zichzelf. Door de peuter uit te dagen, kan je helpen zijn zelfvertrouwen te vergroten.

Tussen 3 en 4 jaar...

Na zijn derde verjaardag wordt de peuter steeds socialer. Vanaf 3 jaar begint het kindje zich in te leven in andere mensen. Hij gaat begrijpen dat anderen ook gevoelens hebben en probeert ze daarbij te helpen. 

Hiervoor kijkt hij voornamelijk naar de ouder als voorbeeld. TIP; geef dit ook aan bij bijv. een zwangere cliënt met een stoornis of beperking!! 

Noem eens een voorbeeld?

Daarnaast leert de peuter om samen te spelen met andere kindjes. In de peutertijd maakt het kindje zijn eerste vriendjes. Omdat hij leert samen te spelen en te communiceren, vindt hij aansluiting bij andere kinderen. 

Door de grote fantasie van het kindje kan een denkbeeldig vriendje ontstaan.

 Dit is normaal en helpt de peuter om sociale rollen te oefenen.

Samenhang met motorische en cognitieve ontwikkeling

De sociaal-emotionele ontwikkeling van de peuter hangt nauw samen met zijn motorische en cognitieve ontwikkeling. 

Doordat de peuter vaardigheden onder de knie krijgt zoals kruipen, lopen en praten, kan hij steeds beter de wereld ontdekken. 

Hij leert communiceren en begrijpt steeds meer van wat er om hem heen gebeurt. 

Hierdoor leert hij zichzelf te verhouden tot de rest van de wereld.

Persoonlijk begeleider;

Wat kan jij nu doen als persoonlijk begeleider in, bijvoorbeeld, een gezin met een peuter?

 Hoe kun jij jouw cliënten stimuleren en welke tips kun jij geven?

Tips and tricks;

• Maak gebruik van de fantasie van de peueter. Spelenderwijs leert het kindje veel over sociale normen en het uiten van emoties. Door spelletjes als ‘winkeltje’ en ‘vader-en-moedertje’ oefent de peuter sociale contacten.
• Lees regelmatig voor aan de peuter. Voorlezen helpt het kindje bij het herkennen van emoties bij anderen en zichzelf. Het leert hem hoe hij om kan gaan met onbekende situaties, zoals de eerste schooldag.
• Wees betrokken bij de peuter. Praat regelmatig met de peuter over zijn dag. Probeer daarbij door te vragen naar zijn emoties: ‘Wat vond je ervan dat dit gebeurde?’ Op die manier moedig je het kindje aan om over zijn gevoelens na te denken.
• Geef het goede voorbeeld. Probeer zelf op een gezonde manier met je emoties om te gaan. Benoem wat je aan het doen bent en wat je daarbij voelt. De peuter leert veel door naar jou, als ouder,  te kijken. Door het goede voorbeeld te geven, weet je kleine hoe hij om kan gaan met emoties van anderen.
• Zorg voor een veilige basis. Voor een gezonde sociaal-emotionele ontwikkeling is een liefdevolle, veilige omgeving nodig. Het is dus belangrijk dat je als ouder laat merken dat je onvoorwaardelijk van je kindje houdt, ook als hij boos, verdrietig of bang is.  Hierdoor leert hij dat emoties geuit mogen worden en ontwikkelt hij zich tot een empathisch en sociaal kind.

F een weetje........

Een peuter slaapt zo'n 13 uur per dag!

Cognitieve ontwikkeling

De cognitieve ontwikkeling is een belangrijk proces dat in de hersenen plaatsvindt. Het zorgt ervoor dat het kind onder meer dingen kan leren, onthouden, problemen kan oplossen, zich bewust wordt van bepaalde dingen en taal en spraak beter gaat beheersen. Nieuwsgierigheid is hiervoor heel belangrijk. Peuters zijn dan ook van nature erg nieuwsgierig en ontdekken op die manier de steeds groter wordende wereld om hen heen.

2 tot 3 jaar

Als de peuter ongeveer twee jaar is, leert hij kleuren herkennen en ordenen. Bijvoorbeeld alle rode blokjes bij de rode en alle blauwe bij de blauwe. 

Ook beseft hij steeds meer dat wat hij doet gevolgen heeft. 

Hij begrijpt steeds beter dat sommige dingen niet mogen. Al is het maar de vraag of hij zich hier aan houdt. 

Grote kans dat de peuter op zoek gaat naar grenzen en flink uitdaagt tijdens de peuterpuberteit.

Driftbuien horen daar ook bij.

Magisch denken

De peuter kan nog geen onderscheid maken tussen fantasie en werkelijkheid. Alles wat het kind niet snapt, verklaart hij door zijn fantasie te gebruiken. Misschien merk je ook dat het kind tijdens het spelen niet alleen zichzelf centraal stelt. Het draait bij het spelen bijvoorbeeld helemaal om zijn pop of knuffel; die moet gewassen worden en ook eten als de familie aan tafel zitten. In zijn rollenspel is herkenbaar, wat de gedragingen van de ouders zijn.

 Magisch denken verdwijnt geleidelijk, zo rond het zesde jaar.

3 tot 4 jaar

De peuter wordt zelfstandiger en steeds meer zelfbewust. Hij kan langer zelfstandig spelen en helemaal opgaan in rollenspellen. Plaatjes bij elkaar zoeken en patronen namaken, hij wordt er steeds beter in. Memory en domino zijn dan ook leuke spelletjes om te doen. Ook kan hij steeds ingewikkelder puzzels maken en leert hij wiskundige vormen herkennen, zoals een cirkel, vierkant en driehoek.

‘Waarom?’

Als het kind twee is, zeg het vaak 'nee' en als hij drie jaar is komen er steeds meer vragen. De typische ‘waarom-fase’ breekt aan. Het kind is nieuwsgierig en wil de wereld beter begrijpen. Je kunt dit zien als een mijlpaal, want door vragen te stellen legt het kind verbanden. 

TIP!! Neem de vragen van het kind serieus en probeer een eerlijk en duidelijk antwoord te geven. 

Weet je het antwoord niet? Zeg dit gewoon en verzin niet zomaar iets.

Persoonlijk begeleider;

Wat kan jij nu doen als persoonlijk begeleider in, bijvoorbeeld, een gezin met een peuter?

 

 Hoe kun jij jouw cliënten stimuleren en welke tips kun jij geven?

Tips and tricks;

• Praat met de peuter: praat veel met de peuter en laat hem ook lekker met andere volwassenen en kinderen kletsen. Tijdens het praten zijn de hersenen van de peuter het meest actief.
• Geheugen trainen: door middel van spelletjes zoals memory of domino traint het kind zijn geheugen. Leuk om samen te doen!
  
• Laat hem dingen sorteren: laat het kind bijvoorbeeld blokjes op kleur in bakken doen of sokken bij elkaar zoeken. Tijdens het sorteren leert de peuter spelenderwijs informatie verzamelen. Door twee dezelfde sokken of blokjes bij elkaar te vinden, legt hij een verband.
  
• Buitenspelen: laat het kind lekker veel buiten bewegen en ontdekken. Daar leert hij ook om oplossingen te bedenken. Hoe klim je op het trapje van de glijbaan en hoe bouw je een zandkasteel zonder dat het instort? 

Lichamelijke ontwikkeling

De snelle ontwikkelingen op lichamelijk gebied heeft het kind zo’n beetje achter de rug als hij 2 jaar oud is. 

Hij leert zijn bewegingen alleen verfijnen en nog iets beter coördineren. Belangrijkste mijlpaal in deze periode is het zindelijk worden.

Groei

Het kind gaat steeds langzamer groeien: in zijn derde en vierde levensjaar krijgt hij er per jaar 8 tot 10 centimeter bij. Dat is dus nog geen centimeter per maand.

Hij krijgt er ook niet heel veel kilo’s bij: ongeveer 3 per jaar.

Einde deel 1

In deel 1 hebben we een aantal aspecten behandeld. We gaan in deel 2, wat dieper op de stof in.

Bedankt voor je aandacht!!