Les 5 H4 §3 Wat bezielt de mens?

• Godsdienst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

§3 Wat bezielt de mens?

Hoofdstuk 4 Over wondere feiten

VWO 5

2024-2025

Wat zijn de verschillen tussen de psycho-analyse, het behaviorisme en de cognitieve psychologie?

Huiswerk

Nog vragen hierover?

Lesdoelen

Je kunt....

• de visies van Freud, Jung en Frankl op religie begrijpen 
• uitleggen hoe hun mensbeelden leiden tot een andere visie op religie en spiritualiteit
• kritisch nadenken over deze visies
• reflecteren op je eigen levensbeschouwelijke opvattingen

Wat betekent religie voor jou persoonlijk?

ons denken vormt onze menselijkheid

Wat betekent religie voor onze samenleving?

ons denken vormt onze menselijkheid

Sigmund Freud 

• Religie is een illusie, ontstaan uit angst en afhankelijkheidsgevoelens
  
• God = vaderfiguurprojectie
  
• Geloof biedt troost, maar houdt de mens onvolwassen
  
• Religie = obstakel voor rationele groei en autonomie 

Freud

“Religie is een collectieve neurose, een poging om kinderlijke angsten te bezweren.”

Carl Jung 

• Religie = natuurlijke uitdrukking van het collectief onbewuste
  
• Symbolen en rituelen helpen bij het zoeken naar zingeving
  
• God = archetype van het Zelf
  
• Religie helpt bij individuatie en persoonlijke groei
  

in de menselijke geest 5 archetypen:

1. persona: persoonlijkheid
2. zelf: wat je echt bent
3. schaduw: je duistere kant
4. animus: mannelijke deel
5. anima: vrouwelijke deel

Carl Jung

“Religie is een instinctieve houding van de menselijke geest, een manier om het Zelf te ontmoeten.”

Freud vs. Jung

• Freud: religie is schadelijk, neurotisch, illusionair
  
• Jung: religie is zinvol, helend en nodig voor persoonlijke groei
  
• Freud = atheïstisch-humanistisch
  
• Jung = spiritueel-psychologisch
  

in de menselijke geest 5 archetypen:

1. persona: persoonlijkheid
2. zelf: wat je echt bent
3. schaduw: je duistere kant
4. animus: mannelijke deel
5. anima: vrouwelijke deel

Blz. 56 boek

Freud vs. Jung

Individueel lezen blz. 55 - 57 

maken werkblad Freud vs Jung

Stellingen

1. Religie is een vorm van volwassen worden.
2. Zonder religie kun je ook zinvol leven.
3. Religie is vooral een psychologisch hulpmiddel
4. Freud heeft een te negatieve kijk op geloof

Viktor Frankl

Wie was Frankl?

• Oostenrijkse neuroloog, psychiater en overlever van concentratiekampen.
• Grondlegger van de logotherapie (logos = betekenis).
• Schreef het boek “Man’s Search for Meaning”.

Viktor Frankl

Wat is zijn visie?

• Zingeving is een fundamentele menselijke behoefte.
• Mensen kunnen lijden verdragen als ze er zin of betekenis in zien.
• Religie kan helpen bij het vinden van zin, maar zingeving is breder dan religie.

Viktor Frankl

Viktor Frankl

“Wie een waarom heeft om voor te leven, kan bijna elk hoe verdragen.”

Betekenis voor religie en godsdienst

• God is geen projectie (zoals bij Freud), maar ook geen archetype (zoals bij Jung).
• Geloven is een persoonlijke, existentiële keuze die mensen kan helpen hun roeping of betekenis te vinden.
• Religie moet niet worden verklaard, maar geleefd – in concrete daden en verantwoordelijkheid.

Huiswerk

1. Zie Teams

Wie spreekt jou het meeste aan?

Heeft deze les jouw kijk op religie of geloof veranderd?

ja

nee

misschien