§5. Hoe bewegen dieren?

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Paragraaf 2.5

Dieren bewegen

Leerdoelen:

1. Je kunt uitleggen hoe dieren bewegen met een wervelkolom

2. Je kunt uitleggen waarom zoogdieren zo snel kunnen bewegen.

3. Je kunt uitleggen wat het skelet verteld over de leefwijze. 

3. Je kunt uitleggen hoe ongewervelde dieren bewegen. 

Gewervelde dieren

1. Wervelkolom beweegt heen en weer. [reptielen, amfibiën en vissen]

2. Wervelkolom beweegt op en neer. [vogels en zoogdieren]

Paragraaf 2.5

Dieren bewegen

Leerdoelen:

1. Je kunt uitleggen hoe dieren bewegen met een wervelkolom

2. Je kunt uitleggen waarom zoogdieren zo snel kunnen bewegen.

3. Je kunt uitleggen hoe ongewervelde dieren bewegen. 

Topgangers, zoolgangers en teengangers. 

Teenganger: lopen op tenen, hond, kat en tijger zijn voorbeelden

Hoefgangers/topgangers: Lopen op toppe van tenen, met een hoef eromheen. Lange poten, kunnen heel hard lopen.

Zoolgangers

• De mens is een zoolganger
• Ze lopen op de hele voet
• staan stevig op de grond.
• Kunnen daardoor op achterpoten staan. 

Waar hoort een hert bij?

1. zoolgangers
2. teengangers
3. hoefgangers/topgangers

Paragraaf 2.5

Dieren bewegen

Leerdoelen:

1. Je kunt uitleggen hoe dieren bewegen met een wervelkolom

2. Je kunt uitleggen waarom zoogdieren zo snel kunnen bewegen.

3. Je kunt uitleggen wat het skelet verteld over de leefwijze. 

3. Je kunt uitleggen hoe ongewervelde dieren bewegen. 

Bouwplan

Verschillende soorten skeletten lijken op elkaar. 

Gewervelde dieren hebben een  wervelkolom, schedel en ribben.

Vaak dezelfde botten in de ledematen, maar de vorm verschilt, dat heeft te maken met de leefwijze. 

Paragraaf 2.5

Dieren bewegen

Leerdoelen:

1. Je kunt uitleggen hoe dieren bewegen met een wervelkolom

2. Je kunt uitleggen waarom zoogdieren zo snel kunnen bewegen.

3. Je kunt uitleggen wat het skelet verteld over de leefwijze. 

3. Je kunt uitleggen hoe ongewervelde dieren bewegen. 

Ongewervelde dieren 

Ongewervelde dieren hebben geen wervelkolom; geleedpotigen, wormen en weekdieren zijn voobeelden. 

Weekdieren

Uitwendig skelet: NIET van kraakbeen of been, maar van Kalk.

De slak beweegt zich voort met zijn voet (een grote sterke spier in het lichaam van de slak). Door die spier samen te trekken en te ontspannen komt de slak vooruit. De slak glijdt over een laagje slijm dat hij zelf heeft gemaakt. Dit beschermt hem tegen harde stukjes op de ondergrond. Daarom zie je vaak een slijmerig slakkenspoor achter een slak.

Geleedpotigen

Krabben, kreeften en insecten.

Insecten hebben een uitwendig skelet gemaakt van Chitinen. 

Sprinkhaan is een insect, heeft een uitwendig skelet, gewrichten zitten aan de buitenkant en spieren zitten aan de binnenkant. 

Zelf aan de slag

1. Maak de opdrachten van §5. 1 t/m 20 in je werkboek op blz 83. Of maak de opdrachten online.
2. Maak de samenvatting van hoofdstuk 2 in je werkboek. 
3. Volgende les: oefentoets!