4V Thema 4 BS 4

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De evolutietheorie

4 vwo

Thema 4

Basisstof 4

Vandaag

Leerdoelen

• Je kunt verschillen noemen tussen het creationisme, de evolutietheorie van Lamarck en de evolutietheorie van Darwin
• Je kunt uitleggen wat de neodarwinistische evolutietheorie inhoudt

Programma

1. Bespreken huiswerk
2. Feit of fabels evolutie
3. Uitleg: evolutietheorieën
4. Zelf werken

Bespreken opdr. 41, 43 en 45

Feit of fabel:
De mens stamt af van de mensaap

1. Feit
2. Fabel

Feit of fabel:
De mens stamt af van de neanderthalers

1. Feit
2. Fabel

Feit of fabel:
Zonder verschillende allelen was evolutie niet mogelijk

1. Feit
2. Fabel

Feit of fabel:
Slangen hebben benen

1. Feit
2. Fabel

Feit of fabel:
De mens is klaar met evolueren

1. Feit
2. Fabel

Feit of fabel:
De mens heeft onbruikbare organen

1. Feit
2. Fabel

Evolutietheorieën

Creationisme:

• de aarde en organismen zijn geschapen
• sommige organen te ingewikkeld om  door evolutie te zijn ontstaan --> intelligente schepper

Lamarck (1744-1829):

• eigenschappen veranderen tijdens leven individu
• veranderde eigenschap wordt doorgegeven

Darwin (1809-1882):

• On the origin of species (1859) --> evolutietheorie

Gregor mendel (1822-1884)

DNA bevat alle erfelijke eigenschappen

• Voor het eerst ontdekt in 1871
  
• Structuur pas ontdekt in 1953
  

Evolutie

• Verschillen in genotypen door mutaties --> ontstaan allelen --> genetische variatie

•  Natuurlijke selectie = organismen met gunstige eigenschappen overleven en hebben meer kans om zich voort te planten dan organismen met 'ongunstige eigenschappen'

• Survival of the fittest = Organismen die beter kunnen overleven, kunnen zich voortplanten. Hierdoor gaat een soort steeds beter passen in zijn omgeving

• Overerving van de 'goede eigenschappen'

Evolutie

Selectiedruk = invloed van milieufactoren op genetische variatie.

• hoger --> minder variatie
• lager --> overleving voor iedereen makkelijker

To fit = passen, aanpassen (Engels)

Fitness = voortplanting geschiktheid doordat het organisme het beste is aangepast.

Fitness is afhankelijk van het milieu.

Adaptatie = aanpassing

Door evolutie

1. Past een populatie zich op de lange termijn aan op het milieu
2. Kan een individu zich direct aanpassen aan het milieu

Wat heb je niet nodig voor evolutie?

1. verandering van het milieu
2. natuurlijke selectie
3. al deze antwoorden heb zijn nodig voor evolutie
4. genetische variatie

Waar staat 'fitness' voor bij evolutie?

1. hoe goed je kan overleven
2. hoe fit je bent
3. hoeveel nakomelingen je maakt
4. hoe sterk je bent

Zelf werken

Lezen:

• BS 4 (blz. 35-13)

Maken:

• BS 4 opdr. 50 t/m 53

Heb je nog vragen?