Munya in mij - versie Anton

• Kunstzinnige oriëntatie
• Kunst
• Basisschool
• Groep 6-8

Introductie

Leerdoelen: - De leerling kan enkele bewuste keuzes van de maker in gebruik van thema en beeld benoemen. - De leerling kan benoemen wat het effect is van de gekozen animatievorm. - De leerling kan benoemen welk effect de keuzes van de maker hebben op de eigen beleving. Werkwijze: - Je bekijkt de film Munya in mij (2013, 20 min, Mascha Halberstad). Je geeft vooraf geen informatie, en laat de leerlingen onbevangen naar de film kijken. - Na de film stellen we vragen over het narratief (op welke manier de inhoud verteld wordt), de filmische vormgeving en de context. - De les kan uitgebreid worden met een 'maak'-les om de opgedane kennis te verwerken. Hier worden tips voor gegeven. Benodigdheden Je kunt de notities (verantwoording van de vragen en antwoorden) bij deze les uitprinten. Notities die tijdens de les worden aangezet, zijn zichtbaar voor de leerlingen.

Welke keuzes maakte de regisseur?
In deze les onderzoeken de leerlingen hoe je met animatietechnieken zoals stop motion en filmische vormgeving de gemoedstoestand (de 'binnenwereld') van een personage kan vormgeven.

Ook gaan we praten over de boodschap van deze film: 'je eigen kracht vinden'.  Op welke manieren komt deze in 'Munya in mij' tot uitdrukking? 

Vraag of opdracht

Tip

Kijk

Vragen en opdrachten

• Er zijn geen goed-fout opdrachten, wel kijkvragen, klassengesprekken en reflectievragen.
• Je kunt kiezen voor verschillende werkvormen: individueel, in groepjes of klassikaal.
• De les kan uitgebreid worden met een creatieve opdracht om de opgedane kennis te verwerken. 

N.B. Ons advies is om bij deze les niet te werken met 'devices in de klas'. Je kunt dit uitzetten door het vinkje onderin het scherm van de lespresentatie te deactiveren.

Je gaat nu kijken naar een korte film over Munya ► 

Instructie voorafgaand aan het kijken

Klassikale vraag: De film die jullie gaan kijken is een animatiefilm. Weten de leerlingen wat animatie is? Kunnen ze voorbeelden noemen?

Na het kijken van de film gaan we onderzoeken op welke manier de filmmaker, Mascha Halberstad, het verhaal over Munya heeft laten zien, en welke keuzes ze daarbij maakte. 

Leerlingen mogen aantekeningen maken tijdens het kijken, maar dat hoeft niet.

Film Munya in mij, Mascha Halberstad, 20 minuten

Bekijk de film in zijn geheel.

Wat vond je van de film? 

Waar ging de film volgens jou over? 

Filmervaring

Er is geen goed of fout. Laat leerlingen steeds iets gedetailleerder vertellen wat ze van de film vonden, of welke gevoelens en gedachten er bij het kijken in ze opkwamen. Vraag ze hierbij te omschrijven wat ze precies zagen en hoorden waardoor ze die gevoelens of gedachten hadden. (B.v. het verloop van het verhaal, specifieke momenten in het verhaal, muziek, camerawerk kleding, personages, stemmen.) 

Vraag leerlingen waar ze denken dat de film over ging. Wat zou de boodschap kunnen zijn van de maker? 

(B.v. de film gaat over pesten; over een meisje dat eerst gepest wordt en het dan later niet meer pikt en terugvecht.)

Vertel dat we straks verder praten over de boodschap van Munya in mij. 

Hoe is Munya in mij gemaakt? 

Soort film (techniek): stop motion animatie

Vraag leerlingen of ze de animatietechniek van Munya in mij herkennen en kunnen benoemen, eventueel met eigen voorbeelden.

(Munya is mij een stop motion-animatiefilm. Een vorm van animatie waarbij een 'animator' bijvoorbeeld poppen telkens een beetje van positie of uitdrukking verandert, hier foto's van te neemt en deze achter elkaar afspeelt. Hierdoor lijken de poppen te bewegen.)

Hier zie je de filmset en de regisseur

(en de hoofdrolspelers)

Soort film (techniek): stop motion animatie

Hier zie je hoe regisseur Mascha Halberstad Munya en haar moeder 'animeert'.

Regisseur Mascha Halberstad is gespecialiseerd in animatie. Haar filmset is een stuk kleiner dan die van een 'gewone' speelfilm. En de 'acteurs' zijn maar twintig centimeter hoog!

Soort film (techniek): stop motion animatie.

Regisseur Mascha Halberstad laat zien hoe ze een animatie maakt.

(Mascha heeft het in dit fragment over een 'analoge manier van werken'. Analoog is het tegenovergestelde van digitaal. Vraag leerlingen of ze dit begrip kennen en zo ja, laat het ze uitleggen.  

(Analoog betekent in dit geval dat de animaties niet met hulp van de computer tot stand zijn gekomen.)

Mascha Halberstad over stopmotion

Animatie: Stop-Motion

LET OP: dit audiobestand kunnen jullie vast mooier rippen dan ik dat kan (ik heb mijn iPhone tegen de speaker aangehouden):

https://www.vpro.nl/nooitmeerslapen/speel~RBX_VPRO_12947694~open-kaart-regisseur-mascha-halberstad~.html

fragment 1:25:30-1:26:38

Wie kan er voorbeelden noemen van andere Stop-Motionfilms?

Wat is Stop-Motion precies?

Animatie

Stop-Motion is een van de animatietechnieken (naast bijvoorbeeld tekenfilm en computeranimatie)

Alles wat moet bewegen, wordt door de animator onder de camera stukje voor stukje verschoven en opgenomen. Wanneer deze beelden achter elkaar gemonteerd worden, wordt de suggestie van beweging gewekt. Het kan om bestaande voorwerpen gaan, maak ook speciaal gemaakte poppen of klei-figuren.

Stop-Motion met bestaande voorwerpen.

Je kunt zelf heel makkelijk een Stop-Motion-film maken, met bestaand speelgoed. De Lego-films zijn stiekem met de computer gemaakt, maar bootsen het houterige bewegingseffect na.

Stop-Motion voorbeeld

Stop-Motion met speciale kneedbare klei (wordt ook wel claymation genoemd); Wallace and Gromit, Shaun the Sheep en Buurman en Buurman zijn bekende voorbeelden

Er zijn meer films gemaakt over pesten. Kijk maar naar deze beelden uit de speelfilm Spijt  ► 

Thema: Pesten

Je gaat zo kijken naar een fragment uit de trailer van de speelfilm Spijt (Dave Schram, 2013), een verfilming van het gelijknamige boek van Carry Slee. Deze is in hetzelfde jaar gemaakt als Munya in mij.

Wat zijn de overeenkomsten en verschillen die je opvallen?

Wat kan animatie (beter) dan een speelfilm?

Animatie versus live action

Een speelfilm wordt ook wel live-action genoemd.

In animatie kan alles (of meer) dan in het echt. Het is fantasierijker, en kan heel goed de gevoels-of binnenwereld van een personage overbrengen.  Dat kan ook heel beeldend: zoals de scene waarin Munya zichzelf openritst en door de poster in de andere wereld stapt.

Bovendien kan de maker in animatie de blik van de kijker meer sturen dan in speelfilm, omdat er totale controle is over alle elementen. Door de animatievorm voelt zelfs een serieus onderwerp als pesten toch niet loodzwaar aan.

(Overigens bevat ook Munya in mij live-action-elementen, zoals de reclames op tv en de rappers)

Welke personages herinner je je?

Verhaal: Personages

Het belangrijkste personage is de hoofdrol. Je hoeft er niet eens de film voor gezien te hebben: de titel verklapt al wie dat is. Daarnaast zijn er een aantal bijrollen. Dat zijn personages die de hoofdpersoon mee- of tegenwerken.

Kun je de personages in een paar woorden beschrijven?

Wie hoort bij Munya, en wie niet?

Personages

Behalve het uiterlijk vertelt  ook de kleding en de locatie iets over de personages. De drie pestkoppen zijn altijd bij elkaar, de moeder van Munya zit continu binnen, de winkelier is neutraal en in zijn eigen domein. Bijzonder zijn het vogeltje en rapper Nina. Zij symboliseren wat van de persoonlijkheid van Munya, zoals vindingrijkheid en lef. Het is niet toevallig dat Munya een kanariegele trui aanheeft, en later iets roods (zoals Nina).

Herken jij de emotie's van Munya?

Emotionele lading

Munya mag dan een van stof zijn, haar emoties zijn voor de kijker herkenbaar en invoelbaar. De regisseur heeft goed gekeken naar de bijbehorende lichaamshouding en mimiek (hoe het gezicht staat). Let maar eens op de wenkbrauwen)

Wat is de ontwikkeling die Munya doormaakt?

En hoe overwint ze haar problemen?

Het verhaal

Elke film vertelt een verhaal, waarin de hoofdpersoon een ontwikkeling doormaakt. Aan het begin wordt een probleem geschetst, dat opgelost of overwonnen moet worden zodat de film (hopelijk) met een happy end kan eindigen.

Als je de eerste en de laatste scène naast elkaar zet, zie je in een oogopslag wat er verandert is in het verhaal (en voor Munya).

Verhaalontwikkeling

Een verhaal impliceert verandering. Aan het eind zijn er zaken veranderd of dingen geleerd. Munya sluit zich niet meer in haar eentje op in haar kamer, maar durft naar buiten. Ze schaamt zich niet meer, maar durft zich te tonen. En ze durft, dankzij de muziek, 'nee' te zeggen tegen haar veeleisende moeder en de pestkoppen.

Naar wat voor muziek luistert Munya?

Wat voor muziek had jij gekozen als jij de regisseur was geweest?

Muziek

Muziek speelt een belangrijke rol in deze film. Zowel om de emoties van Munya uit te leggen als om de emotie bij de kijker op te wekken. Voor Munya is rap een teken van kracht.

Verwerkingsopdracht

Opdracht #1: Zoek op TikTok of YouTube 3 Stop-Motion-filmpjes die je helemaal te gek vindt

(Tip: zoek op #stopmotion)

Verwerkingsopdracht #1 (individueel)

Leerlingen gaan op YouTube of TikTok op zoek naar Stop-Motion-filmpjes. Hun favoriete drie delen ze met de docent, die er een selectie ervan op het digibord vertoont.

Opdracht #2:

Maak je eigen Stop-Motion TikTok-video

• - druk in TikTok op +
• Tik op 'snelheid' en kies voor 3x
• Tik 2x op de rode knop
• Verplaats het voorwerp een klein stukje
• Herhaal de vorige stap totdat je genoeg materiaal hebt
  
• Bewerk/monteer de film
• Showen maar!
  

Verwerkingsopdracht #2 (in groepjes)