1.5 Machtige staten

De vruchtbare halve maan
landbouw revolutie 
Op welke manier was Egypte de staat georganiseerd? 
Theorie 1.5 bespreken blz 19, 20 en 21
Controle vragen 

Maak de opdrachten van 1.5 in het werkboek 
Samenvatting
Wat heb je geleerd? 
1 / 51
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 1

In deze les zitten 51 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 5 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

De vruchtbare halve maan
landbouw revolutie 
Op welke manier was Egypte de staat georganiseerd? 
Theorie 1.5 bespreken blz 19, 20 en 21
Controle vragen 

Maak de opdrachten van 1.5 in het werkboek 
Samenvatting
Wat heb je geleerd? 

Slide 1 - Tekstslide

Wat was de landbouwrevolutie?

Slide 2 - Open vraag

De rivier de Nijl
  • Rond 5000 v.Chr. trekken veel mensen naar de Nijl

  • In de zomer overstroomt de Nijl, Na de overstroming blijft er slib liggen

  • Boeren graven kanalen en dammen, zodat er water bij de akkers komt --> Irrigatielandbouw

Slide 3 - Tekstslide

Het ontstaan van steden
De irrigatielandbouw had drie gevolgen voor de samenleving: 

1. Boeren die leiders 
worden

2. Dorpen groeien uit tot steden 

3. Overproductie van voedsel zorgde voor meer beroepen

Slide 4 - Tekstslide

Het ontstaan van een staat 
  • Rond 3000 v.Chr. Egypte een staat 

  • Farao had de leiding 

  • Farao werd geholpen door Ambtenaren



Slide 5 - Tekstslide

 

  • Om regels en wetten te onthouden moesten ze worden opgeschreven 

  • Hiërogliefen schrift 

  • Geschreven in kleitabletten of op papyrus 

Hiërogliefen

Slide 6 - Tekstslide


Egypte was een:
A
Industriële samenleving
B
Jagers en verzamelaars samenleving
C
Landbouwsamenleving
D
Stedelijke samenleving

Slide 7 - Quizvraag

Wat is geen gevolg van irrigatielandbouw?
A
Het ontstaan vaste woonplaatsen
B
Het ontstaan van het schrift
C
specialiseren in verschillende beroepen
D
Er ontstaan van sociale lagen

Slide 8 - Quizvraag

Begrippen van deze les
  • Irrigatielandbouw 
  • Staat 
  • Farao 
  • Ambtenaren 
  • Hiërogliefenschrift  

Slide 9 - Tekstslide

Vruchtbare Halve Maan: langs de Eufraat en de Tigris ontstonden de eerste landbouwdorpen…. Maar waarom op deze plek?

Slide 10 - Open vraag

Het belang van de Nijl 
Door het warmere klimaat veranderden grote delen van Afrika in woestijn. Mensen trokken rond 5000 v.Chr. naar de oevers van de Nijl.
  • Zorgde voor vruchtbare grond (slib)
  • Was de enige waterbron
  • Zorgde voor voedsel (vis)


Toezicht op de Nijl was dus van groot belang



Slide 11 - Tekstslide

1.5 Machtige staten
Op welke manier was in Egypte de staat georganiseerd?

Slide 12 - Tekstslide

De Griekse schrijver Herodotus kwam tijdens één van zijn
vele reizen in Egypte. Hij beschreef het land en zijn bewoners uitgebreid in zijn boeken.
Daarin sprak hij over Egypte als: het geschenk van de Nijl.
Maar wat zou hij daarmee bedoeld hebben?

Slide 13 - Open vraag

Lees blz 19 

Slide 14 - Tekstslide

Van de zwarte periode...
...naar de groene periode

Slide 15 - Tekstslide

En van de groene periode...
...naar de gele periode.

Slide 16 - Tekstslide

Zwarte periode
  • september-december

  • Tijd van de overstroming van de Nijl

  • Op het land kan niet worden gewerkt

  • Meehelpen aan de bouw van bijvoorbeeld de piramides en de tempels (belasting betalen)

Slide 17 - Tekstslide

Groene periode
  • januari-april

  • Tijd van het zaaien en bewerken van het land

  • Hierbij wordt gebruik gemaakt van irrigatie

  • Irrigatie betekent dat het water met hulpmiddelen wordt gebruikt om het land te bevloeien

Slide 18 - Tekstslide

Gele periode
  • mei-augustus

  • Tijd van het oogsten (graan)

  • De opbrengst van de oogst wordt bijhgehouden en opgeschreven.

  • Voorraden worden aangelegd

Slide 19 - Tekstslide

Overstromingsperiode
  • september-december

  • Tijd van de overstroming van de Nijl

  • Op het land kan niet worden gewerkt

  • Meehelpen aan de bouw van bijvoorbeeld de piramides en de tempels

Slide 20 - Tekstslide

De Nijl was van levensbelang: als de Nijl niet hoog genoeg kwam, ontstonden hongersnoden...
...maar als hij te hoog kwam, een overstroming!

Slide 21 - Tekstslide

Hoe gingen de oude Egyptenaren daarmee om?
  • De Nijl moet goed in de gaten worden gehouden (nilometer)

  • Er moet verstandig worden omgegaan met de hoeveelheid water: irrigatielandbouw

  • Er worden voorraden aangelegd voor mindere oogstjaren. Alle oogsten worden nauwkeurig bijgehouden

Slide 22 - Tekstslide

Irrigatielandbouw

Slide 23 - Tekstslide

Lees blz 20

Slide 24 - Tekstslide

En vooral: samenwerken!
  • Hiervoor heb je een leider nodig

  • Elke stam heeft een leider (dorpshoofd)

  • Die dorpshoofden krijgen ruzie met elkaar

  • Uiteindelijk blijft er één leider over: de farao ('Groot Huis')

Slide 25 - Tekstslide

0

Slide 26 - Video


Hoe heet de vruchtbare grond
die achterblijft door de overstroming van de Nijl?
A
Modder
B
Vruchtbare grond
C
Slib
D
Mest

Slide 27 - Quizvraag


Welke zin past het best bij
de gebeurtenissen in de afbeelding?

A
De Nijl is overstroomd.
B
Het water van de Nijl is een paar dagen geleden weer gezakt; op het land ligt een laagje vruchtbare modder.
C
Het water van de Nijl is een paar maanden geleden weer gezakt.

Slide 28 - Quizvraag

Wat is een shadoef?
A
Een waterschep om het water naar de slootjes te brengen.
B
Een emmer om water naar de slootjes te dragen.
C
Een systeem om het water te zuiveren.
D
Het irrigatiesysteem wordt zo genoemd.

Slide 29 - Quizvraag

Egypte als staat
Rond 3100 v.Chr. zijn er nog twee grote gebieden over:
  • Beneden-Egypte (noorden)
  • Boven-Egypte (zuiden)
Samenvoeging onder koning Menes (= farao)

Staat = Begrensd gebied dat onder één bestuur valt. 

De farao had nu de leiding in heel Egypte, maar bestuurde hij het land in zijn eentje?
Egypte werd bestuurd door de farao en zijn ambtenaren! = bestuursapparaat


Slide 30 - Tekstslide

Kenmerken bevolkingspiramide:
  • Bepaald door geboorte 
  • Verschillend in aanzien, bezit en macht
  • Veranderen van laag
  • Ongelijkheid 

Slide 31 - Tekstslide

Bestuur
  • De farao is koning, legeraanvoerder én god

  • Meeste taken worden uitgevoerd door:
  1. ambtenaren: bestuur
  2. priesters: godsdienst
  3. officieren: leger

  • Omdat het een groot land is, zijn er geschreven wetten

Slide 32 - Tekstslide

Een goed georganiseerde staat

Slide 33 - Tekstslide

Lees Hiërogliefen 
blz 21 

Slide 34 - Tekstslide

Hiërogliefen
  • Egyptische schrift, dat bestaat uit pictogrammen

  • De naam hiërogliefen is Grieks en betekent: 'heilige groeven'. 

  • De Egyptenaren noemen ze zelf: Medu Netjer ('Goddelijke Woorden')

  • Hiërogliefen werden gebeiteld in rots of geschreven op papyrus
Met de Steen van Rosetta kon uiteindelijk, na lang puzzelen, het hiërogliefenschrift worden ontcijferd.

Slide 35 - Tekstslide

Video
De Ode Egyptenaren

Slide 36 - Tekstslide

Slide 37 - Video

Video
Days that shook the World: Deciphering the Rosetta Stone

Slide 38 - Tekstslide

0

Slide 39 - Video

Video
Leven onder de farao's
Deel 3: De Egyptenaren

Slide 40 - Tekstslide

0

Slide 41 - Video

Video
Histoclips: De Oude Egyptenaren

Slide 42 - Tekstslide

0

Slide 43 - Video

Aan de slag
  • Maak opdracht: 48, 49, 50, 51, 52, 53 en 54

  • Maak opdracht: 55, 56, 57, 58, 59, 60 en 61
timer
20:00

Slide 44 - Tekstslide

Begrippen uit deze les

  • cultuur
  • ambachtslieden
  • ambtenaren
  • hiërogliefen
  • papyrus

Slide 45 - Tekstslide

Leg in je eigen woorden uit wat de 'cultuur' betekent

Slide 46 - Open vraag

Leg in je eigen woorden uit wat de 'ambachtslieden' zijn

Slide 47 - Open vraag

Leg in je eigen woorden uit wat de 'ambtenaren' zijn

Slide 48 - Open vraag

Leg in je eigen woorden uit wat de 'hiërogliefen' zijn

Slide 49 - Open vraag

Leg in je eigen woorden uit wat de 'papyrus' is

Slide 50 - Open vraag

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Slide 51 - Open vraag