LITERATUURGESCHIEDENIS MULTATULI

de romantiek
1 / 41
volgende
Slide 1: Woordweb
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 6

In deze les zitten 41 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

de romantiek

Slide 1 - Woordweb

negentiende eeuw
Onze  literatuur staat in de negentiende eeuw in het teken van de romantiek

Slide 2 - Tekstslide

negentiende eeuw
de gevoelsstroming was in de tweede helft van de achttiende eeuw al op gang gekomen

Slide 3 - Tekstslide

negentiende eeuw
verlangen om zich via het gevoel uit te leven

Slide 4 - Tekstslide

negentiende eeuw
maar ook een vlucht

Slide 5 - Tekstslide

negentiende eeuw

Vluchten in:

  • de liefde voor de natuur
  • het verleden
  • de godsdienst
  • humor
  • doodsdrift

Dit zijn allemaal typerende elementen van de romantiek

Slide 6 - Tekstslide

De romantiek

Literaire vormen in de negentiende eeuw:

  • historische roman (hang naar het verleden)
  • briefroman
  • de parodie (ook humor)
  • tendensroman LB p. 308
    (godsdienst, politiek en sociaal leven)

Slide 7 - Tekstslide

Guido Gezelle

De priester Guido Gezelle was de eerste

dichter die in de negentiende eeuw in het

Vlaams schreef. Hij dichtte vooral over de

natuur, waarin hij de hand van God zag.



Slide 8 - Tekstslide

Belangrijke schrijvers in de romantiek



  • Piet Paaltjens
  • Guido Gezelle
  • Multatuli (= Eduard Douwes Dekker)


Slide 9 - Tekstslide

Welke twee literaire vormen komen in de negentiende eeuw voor?
A
historische roman parodie
B
tendensroman hekeldicht
C
briefroman column
D
streekroman sprookje

Slide 10 - Quizvraag

Wat zijn typerende elementen van de romantiek?
A
het verleden, muziek en poëzie
B
schilderkunst, politiek en godsdienst
C
het sociale leven, de parodie en het tijdschrift
D
liefde voor de natuur, gevoel voor humor en doodsdrift

Slide 11 - Quizvraag

Waarover schreef Guido Gezelle meestal?
A
God
B
de Vlaamse cultuur
C
de natuur
D
de Vlaamse burgerij

Slide 12 - Quizvraag

MULTATULI

Multatuli is een pseudoniem voor Eduard Douwes Dekker.

Multatuli betekent "ik heb veel gedragen".

Hij schrijft over Oost-Indië. Er is door Nederlanders

veel over die "Indische tijd" geschreven. In Indië was

ook al eeuwenlang een grote verteltraditie.

Mensen die in dit "Nederlands-Indië" hebben geleefd, vertellen daar met nostalgische gevoelens over.

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

Gouden Uil Literatuurprijs 1995

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Tekstslide

longlist voor de Boon Literatuurprijs, 24 maart 2022

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Video

Thema 3: Bloed, zweet en rozen
1. Het pak van Sjaalman
1.1 Ik ben makelaar in koffie LB p. 73

9. biografisch filmpje

a) "Ik heb veel geleden":
  • zijn gevoel voor rechtvaardigheid
  • non-conformisme
  •  speelschulden

Slide 19 - Tekstslide

9. b)
  • wantoestanden van de Nederlandse koloniale politiek in Indië aan de kaak stellen
  • diende aanklacht in tegen plaatselijke Indische bestuurder - wordt genegeerd - gedesillusioneerd terug naar NL
  • "Max Havelaar" = literaire vertaling van de gebeurtenissen in Lebak op Java






Slide 20 - Tekstslide

9. c)
  • Hollandse kleinburgerlijkheid = bekrompenheid, niet in staat te willen of te kunnen veranderen

  • Droogstoppel = karikatuur van de calvinistische en fantasieloze handelaar die geen benul heeft van wat er in Nederlands-Indië gebeurt


Slide 21 - Tekstslide

9. d)
  • wijst een persoonlijke God af

  • mens moet zijn natuur volgen die inherent goed is


9. e)
  • emigreert naar Duitsland - rechtszaak - als eerste Nederlander gecremeerd

Slide 22 - Tekstslide

Slide 23 - Tekstslide

MULTATULI

In Nederlands-Indië waren helaas vele misstanden. Eduard Douwes Dekker zag als assistent-resident in Lebak met eigen ogen hoe de Javaan werd misbruikt. Hij heeft alles in het werk gesteld om dit tegen te gaan. Het was allemaal tevergeefs. "Voor straf" werd hij overgeplaatst en hij vroeg ontslag. Als een berooid man zwierf hij door Europa.

Slide 24 - Tekstslide

MULTATULI

Hij besloot vervolgens om zijn ervaringen op te schrijven. Dat werd de roman "MAX HAVELAAR". Hij schreef het met een dubbel doel:

  • een einde maken aan de onderdrukking van de Javanen
  • eerherstel krijgen voor zichzelf



Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Video

Wie schreef "Max Havelaar"?
A
Staring
B
Potgieter
C
Beets
D
Multatuli

Slide 27 - Quizvraag

Wat betekent "Multatuli" letterlijk?
A
Ik heb veel geschreven
B
Ik heb veel gedragen
C
Ik heb veel meegemaakt
D
Ik heb veel geleerd

Slide 28 - Quizvraag

Wat is de echte naam van Multatuli?
A
Eduard Douwes Dekker
B
Jan Douwe Dekkers
C
Eduard Johannes Douwe
D
Johannes Josephus Douwe

Slide 29 - Quizvraag

Welke twee doelen had Multatuli met het schrijven van "Max Havelaar"?
A
zich literair uiten de positie van de Javaan verbeteren
B
geld verdienen de positie van de Javaan verbeteren
C
het van zich afschrijven de positie van de Javaan verbeteren
D
eerherstel voor zichzelf de positie van de Javaan verbeteren

Slide 30 - Quizvraag

De naam 'Max Havelaar' wordt gebruikt voor bepaalde producten. Welke?
A
auto's
B
meubelen
C
fair trade
D
verzekeringen

Slide 31 - Quizvraag

Slide 32 - Tekstslide

Thema 3: Bloed, zweet en rozen
1. Het pak van Sjaalman
1.1 Ik ben makelaar in koffie
LB p. 73

9. biografisch filmpje

1.


Slide 33 - Tekstslide

Thema 3: Bloed, zweet en rozen
1. Het pak van Sjaalman
1.1 Ik ben makelaar in koffie LB p. 73

opdracht 2

Max Havelaar (uiterst links - met snor)

Droogstoppel (heer met pak en bolhoed)

Sjaalman (rechts naast Droogstoppel)

Säidjah (Javaanse jongen)


Slide 34 - Tekstslide






b) STRUCTUUR
  1.  lijst → raamvertelling LB p. 307
  2. marionetten → fictief verhaal
  3. alter ego → wijzen op de werkelijkheid die schuilgaat achter de fictie
Thema 3: Bloed, zweet en rozen
1. Het pak van Sjaalman
1.1 Ik ben makelaar in koffie LB p. 73
opdracht 3

a) BEELD
  1.  verschillende scènes in een lijst
  2. personages = kartonnen figuurtjes of
                                  marionetten
  3. Max Havelaar = alter ego van de
                                     auteur
(= de schrijver die zijn persoonlijkheid in een romanfiguur tot leven brengt)


Slide 35 - Tekstslide

Thema 3: Bloed, zweet en rozen
1. Het pak van Sjaalman
1.1 Ik ben makelaar in koffie LB p. 73

opdracht 4

  • staat centraal in het boek + is erg belangrijk

Slide 36 - Tekstslide

Thema 3: Bloed, zweet en rozen
1. Het pak van Sjaalman
1.1 Ik ben makelaar in koffie LB p. 73

opdracht 5

  • wanhopig (handen in de lucht)
→ beschuldigt de regent van corruptie
→ E.D. Dekker wordt overgeplaatst
→neemt ontslag
→trekt zich terug in een klein hotelletje in Brussel om "Max Havelaar" te schrijven

Slide 37 - Tekstslide

Thema 3: Bloed, zweet en rozen
1. Het pak van Sjaalman
1.1 Ik ben makelaar in koffie LB p. 73

opdracht 6

  • onrecht in Nederlands-Indië aanklagen
  • wil dat zijn boek gelezen wordt


Slide 38 - Tekstslide

Thema 3: Bloed, zweet en rozen
1. Het pak van Sjaalman
1.1 Ik ben makelaar in koffie LB p. 73

opdracht 7

  • Multatuli neemt in het laatste hoofdstuk zelf het woord en draagt het boek op aan Willem II,  koning van Nederland:
     "meer dan dertig miljoen onderdanen worden mishandeld en uitgezonden in
      uw naam"

  • → boek = politiek omstreden

Slide 39 - Tekstslide

Thema 3: Bloed, zweet en rozen
1. Het pak van Sjaalman
1.1 Ik ben makelaar in koffie LB p. 73

Opdracht 8 (zie ook LB p. 305-308)
  1. autobiografische roman
  2. historische roman
  3. raamvertelling
  4. tendensroman

Slide 40 - Tekstslide

Slide 41 - Video