Formuleren - Dubbelop

Formuleren - Dubbelop
blz 229
Lesdoel:
onjuiste herhalingen
tautologieën
pleonasmen
 contaminaties
dubbele ontkenningen 
herkennen en verbeteren.

Blz. 229


1 / 79
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 79 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

Onderdelen in deze les

Formuleren - Dubbelop
blz 229
Lesdoel:
onjuiste herhalingen
tautologieën
pleonasmen
 contaminaties
dubbele ontkenningen 
herkennen en verbeteren.

Blz. 229


Slide 1 - Tekstslide

Voorbeeldzin
Wellicht ben ik als perfectionist zijnde, op precieze zorgvuldigheid misschien te veel op gefocust. Ik wil mezelf er graag van weerhouden geen fouten te maken.

Slide 2 - Tekstslide

Onjuiste herhaling
Als een vast voorzetsel ten onrechte twee keer wordt gebruikt, 
is dat een onjuiste herhaling.

In de plannen van het kabinet om de hypoyheekrenteaftrek af te schaffen zien de meeste Nederlanders niets in.

Slide 3 - Tekstslide

Maar dit moet het zijn:

In de plannen van het kabinet om de hypotheekrenteaftrek af te schaffen zien de meeste Nederlanders niets. 

(notatie: in ... in -> onjuiste herhaling)

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Tekstslide

Tautologie
Als hetzelfde twee keer wordt gezegd met verschillende woorden van dezelfde woordsoort (synoniemen), heet dat tautologie. 
(tautos = hetzelfde, logos = woord)

De kilometerheffing zal er vroeg of laat wel komen, want het aantal files in dit land groeit immers nog steeds.

Slide 6 - Tekstslide

Maar dit moet het zijn:
De kilometerheffing zal er vroeg of laat wel komen, want het aantal files in dit land groeit nog steeds.
of:
De kilometerheffing zal er vroeg of laat wel komen; het aantal files in dit land groeit immers nog steeds.

(notatie: want... immers -> tautologie)

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Tekstslide

Pleonasme
Bij een pleonasme wordt een deel van de betekenis van een woord of een woordgroep nog eens door een ander woord uitgedrukt. 
Dat andere woord is meestal van een ander woordsoort. 

Ik zal allereerst beginnen met het dictee eenmaal 
in zijn geheel voor te lezen.

Slide 9 - Tekstslide

Maar dit moet het zijn:
Ik zal allereerst het dictee eenmaal in zijn geheel voorlezen.
of
Ik  zal beginnen met het dictee eenmaal in zijn geheel voor te lezen.

(notatie: allereerst beginnen -> pleonasme)

Slide 10 - Tekstslide

Contaminatie
Als twee woorden of uitdrukkingen worden verward 
en ten onrechte worden vermengd, heet dat een contaminatie.

Zouden zulke pyromanen zich eigenlijk wel beseffen welk leed ze de slachtoffers van hun daden aandoen?

Slide 11 - Tekstslide

Maar dit moet het zijn:
Zouden zulke pyromanen zich eigenlijk wel realiseren welk leed ze de slachtoffers van hun daden aandoen?
of
Zouden zulke pyromanen wel beseffen welk leed ze de slachtoffers van hun daden aandoen?

(notatie: zich...beseffen-> contaminatie)

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Dubbele ontkenning
In zinnen met een werkwoord dat al een ontkennend karakter heeft (voorkómen, misbruiken, verbieden, weerhouden, nalaten) 
wordt soms ten onrechte een tweede ontkenning toegevoegd. 

Hoewel hij door diverse getuigen op de plaats van het delict gesignaleerd was, ontkende de verdachte tijdens het verhoor 
dat hij niets met het misdrijf te maken had.

Slide 14 - Tekstslide

Maar dit moet het zijn:

Hoewel hij door diverse getuigen op de plaats van het delict 
gesignaleerd was, ontkende de verdachte tijdens het verhoor 
dat hij iets met het misdrijf te maken had.

Slide 15 - Tekstslide

De voorbeeldzin
Wellicht ben ik als perfectionist zijnde, op precieze zorgvuldigheid misschien te veel op gefocust. Ik wil mezelf er graag van weerhouden geen fouten te maken.

Slide 16 - Tekstslide

HUISWERK
Lees elke dag 
een half uur 
voor je literatuurlijst.

Slide 17 - Tekstslide

Formuleren - Dubbelop
blz 229
Lesdoel:
onjuiste herhalingen
tautologieën
pleonasmen
 contaminaties
dubbele ontkenningen 
herkennen en verbeteren.

Blz. 229


Slide 18 - Tekstslide

Opdracht 1               blz. 230
Zin 1



Een meerderheid van de militairen zou jongeren afraden om in deze tijd van buitenlandse missies niet te kiezen voor een loopbaan bij de krijgsmacht, omdat daar te veel misgaat.


Slide 19 - Tekstslide

Opdracht 1, blz. 230, zin 1
afraden + niet = dubbele ontkenning
Een meerderheid van de militairen zou jongeren afraden om in deze tijd van buitenlandse missies te kiezen voor een loopbaan bij de krijgsmacht, omdat daar te veel misgaat.
Of:
Een meerderheid van de militairen zou jongeren aanraden om in deze tijd van buitenlandse missies niet te kiezen voor een loopbaan bij de krijgsmacht, omdat daar te veel misgaat.

Slide 20 - Tekstslide

Zin 2


In Italië geldt voor automobilisten de verplichting om buiten de bebouwde kom overdag dimlicht te moeten voeren; op een brommer is dat ook binnen de bebouwde kom verplicht. 

Slide 21 - Tekstslide

Zin 2
verplichting + moeten = pleonasme;
 
In Italië geldt voor automobilisten de verplichting om buiten de bebouwde kom overdag dimlicht te voeren; op een brommer is dat ook binnen de bebouwde kom verplicht.
Of:
In Italië moeten automobilisten buiten de bebouwde kom overdag dimlicht voeren; op een brommer is dat ook binnen de bebouwde kom verplicht.

Slide 22 - Tekstslide

Zin 3

Aan leiders in de derde wereld die hun land en hun onderdanen met ijzeren vuist onderdrukken, zou geen ontwikkelingshulp gegeven moeten worden.

Slide 23 - Tekstslide

Zin 3
Met ijzeren vuist regeren en hun onderdanen onderdrukken = pleonasme
Aan leiders in de derde wereld die hun onderdanen onderdrukken, zou geen ontwikkelingshulp gegeven moeten worden. Of
Aan leiders in de derde wereld die met ijzeren vuist regeren,  zou geen ontwikkelingshulp gegeven moeten worden.


Slide 24 - Tekstslide

Zin 4 


Wellicht blijkt u, als u de aanvraag correct en tijdig indient, toch mogelijkerwijs recht te hebben op een aanmoedigingspremie voor startende ondernemers.

Slide 25 - Tekstslide

Zin 4 
Wellicht + mogelijkerwijs = tautologie
Wellicht blijkt u, als u de aanvraag correct en tijdig indient, toch recht te hebben op een aanmoedigingspremie voor startende ondernemers. Of: 
Mogelijkerwijs blijkt u, als u de aanvraag correct en tijdig indient, toch recht te hebben op een aanmoedigingspremie voor startende ondernemers.

Slide 26 - Tekstslide

Zin 5




De beroemde zin ‘Ik denk, dus ik ben’ is ontleend uit Discours de la methode van de filosoof René Descartes. 
De band Het goede doel maakte ervan: Ik dans dus ik besta.



Slide 27 - Tekstslide

Zin 5
ontleend + uit = contaminatie
De beroemde zin ‘Ik denk, dus ik ben’ is ontleend aan Discours de la methode van de filosoof René Descartes. De band Het goede doel maakte ervan: Ik dans dus ik besta.
Of:
De beroemde zin ‘Ik denk, dus ik ben’ is afkomstig uit Discours de la methode van de filosoof René Descartes. De band Het goede doel maakte ervan: Ik dans dus ik besta.


Slide 28 - Tekstslide

Opdracht 2         Zin 1
De proloog De slag om de blauwbrug maakt onderdeel uit van de omvangrijke 
romancyclus 
De tandeloze tijd 
van A. F. Th. 
van der Heijden.


Slide 29 - Tekstslide

Opdracht 2  Zin 1
maakt onderdeel uit (van) = contaminatie: maakt deel uit (van) + is onderdeel (van)
De proloog De slag om de blauwbrug maakt deel uit van de omvangrijke romancyclus De tandeloze tijd van A. F. Th. Van der Heijden.
Of:
De proloog De slag om de blauwbrug is onderdeel van de omvangrijke romancyclus De tandeloze tijd van A. F. Th. Van der Heijden.

Slide 30 - Tekstslide

Zin 2

‘Het is vreselijk. Aan dat oeverloze gezwets over het Nederlandse voetbal bij Voetbal Inside en Studio Voetbal 
heb ik een bloedhekel aan’, zei de journalist tegen Eva Jinek.

Slide 31 - Tekstslide

Zin 2
Aan + aan = onjuiste herhaling; laat het tweede aan weg

‘Het is vreselijk. Aan dat oeverloze gezwets over het Nederlandse voetbal bij Voetbal Inside en Studio Voetbal heb ik een bloedhekel’, zei de journalist tegen Eva Jinek.

Slide 32 - Tekstslide

Zin 3

Ik vind het prima dat de politie de Engelse hooligans 
een nachtje vasthoudt als ze zich misdragen, 
want het is immers evident dat hun gedrag 
niet door de beugel kan.


Slide 33 - Tekstslide

Zin 3
want + immers = tautologie; laat want of immers weg
Ik vind het prima dat de politie de Engelse hooligans een nachtje vasthoudt als ze zich misdragen, want het is evident dat hun gedrag niet door de beugel kan.
Of:
Ik vind het prima dat de politie de Engelse hooligans een nachtje vasthoudt als ze zich misdragen; het is immers evident dat hun gedrag niet door de beugel kan.

Slide 34 - Tekstslide

Zin 4

Met ingang van volgende week gaan elke les twee leerlingen voor de klas een betogende voordracht houden. 
Wie van jullie willen als eerste beginnen?


Slide 35 - Tekstslide

Zin 4
als eerste + beginnen = pleonasme; laat een van beide weg
Met ingang van volgende week gaan elke les twee leerlingen voor de klas een betogende
voordracht houden. Wie van jullie willen als eerste?
Of:
Met ingang van volgende week gaan elke les twee leerlingen voor de klas een betogende
voordracht houden. Wie van jullie willen beginnen?

Slide 36 - Tekstslide

Zin 5

Vanwege de aanhoudende droogte besloten boeren aan de zuidgrens van de Sahara om naar elders te verhuizen en in vruchtbaarder gebieden een nieuw bestaan op te bouwen

Slide 37 - Tekstslide

Zin 5
naar elders + verhuizen = pleonasme; laat naar elders weg

Vanwege de aanhoudende droogte besloten boeren aan de zuidgrens van de Sahara om te verhuizen en in vruchtbaarder gebieden een nieuw bestaan op te bouwen

Slide 38 - Tekstslide

Zin 6

Met felle protesten probeerde een groep demonstranten te verhinderen dat het inmiddels gesloten asielzoekerscentrum in hun dorp niet opnieuw in gebruik zou worden genomen.

Slide 39 - Tekstslide

Zin 6
verhinderen + niet = dubbele ontkenning; laat niet weg

Met felle protesten probeerde een groep demonstranten te verhinderen dat het inmiddels gesloten asielzoekerscentrum in hun dorp opnieuw in gebruik zou worden genomen.

Slide 40 - Tekstslide

Formuleren - Dubbelop
blz 231
Lesdoel:
onjuiste herhalingen
tautologieën
pleonasmen
 contaminaties
dubbele ontkenningen 
herkennen en verbeteren.

Blz. 229


Slide 41 - Tekstslide

OPDRACHT 3     blz. 231      zin 1
Als u zich opgeeft als lid van Bloomon, ontvangt u bij uw eerste boeket het gratis welkomstgeschenk, een fraai vormgegeven vaas, ter waarde van 15 euro.

Slide 42 - Tekstslide

OPDRACHT 3     blz. 231      zin 1
gratis + geschenk = pleonasme; laat gratis weg

Als u zich opgeeft als lid van Bloomon, ontvangt u bij uw eerste boeket het welkomstgeschenk, een fraai vormgegeven vaas, ter waarde van 15 euro.

Slide 43 - Tekstslide

Zin 2

Mag ik u erop wijzen dat het sinds vorige maand 
verboden is om hier midden in het winkelcentrum 
geen fietsen meer te plaatsen?

Slide 44 - Tekstslide

Zin 2
verboden + geen = dubbele ontkenning; laat 'geen … meer' weg

Mag ik u erop wijzen dat het sinds vorige maand verboden is om hier midden in het winkelcentrum fietsen te plaatsen?

Slide 45 - Tekstslide

Zin 3

Nu je het met haar vorige vriendje hebt aangelegd, zou ik op de steun van Elise maar niet al te veel meer op rekenen, want ze neemt je dat nog altijd kwalijk.

Slide 46 - Tekstslide

Zin 3
op + op = onjuiste herhaling; laat het tweede op weg

Nu je het met haar vorige vriendje hebt aangelegd, zou ik op de steun van Elise maar niet al te veel meer rekenen, want ze neemt je dat nog altijd kwalijk.

Slide 47 - Tekstslide

Zin 4
Ook Nederland wil een handje bijdragen aan de verbetering van het klimaat om verdere opwarming van de aarde te voorkomen.

Slide 48 - Tekstslide

Zin 4
een handje + bijdragen = contaminatie: zijn steentje bijdragen + een handje helpen
Ook Nederland wil een handje helpen bij de verbetering van het klimaat om verdere opwarming van de aarde te voorkomen.
Of:
Ook Nederland wil zijn steentje bijdragen aan de verbetering van het klimaat om verdere opwarming van de aarde te voorkomen.

Slide 49 - Tekstslide

Zin 5

Toen de werknemer zijn directeur uitmaakte voor onbenul, 
werd hij met onmiddellijke ingang op staande voet ontslagen.


Slide 50 - Tekstslide

Zin 5
met onmiddellijke ingang + op staande voet = tautologie; laat een van beide weg
Toen de werknemer zijn directeur uitmaakte voor onbenul, werd hij met onmiddellijke ingang ontslagen.
Of:
Toen de werknemer zijn directeur uitmaakte voor onbenul, werd hij op staande voet ontslagen.

Slide 51 - Tekstslide

Zin 6




Vanwege het risico op ongelukken verbood de basketbalcoach zijn spelers om op wintersport te gaan, maar die zeiden 
dat hij amateurs dat niet kon verbieden.

Slide 52 - Tekstslide

Zin 6
correct; niets veranderen
Vanwege het risico op ongelukken verbood de basketbalcoach zijn spelers om op wintersport te gaan, maar die zeiden dat hij amateurs dat niet kon verbieden.

Slide 53 - Tekstslide

Zin 7


Volgens sommige deskundigen kan gepersonaliseerd onderwijs 
een mogelijk oplossing zijn voor de teruglopende onderwijsprestaties in ons land.

Slide 54 - Tekstslide

Zin 7
kan + mogelijke = pleonasme; laat een van beide weg

Volgens sommige deskundigen kan gepersonaliseerd onderwijs een oplossing zijn voor de teruglopende onderwijsprestaties in ons land.
Of:
Volgens sommige deskundigen is gepersonaliseerd onderwijs een mogelijke oplossing voor de teruglopende onderwijsprestaties in ons land.

Slide 55 - Tekstslide

Zin 8



Ze zouden zich in de VS toch moeten beseffen dat zulke importbeperkende maatregelen heel ongunstig zijn voor de wereldhandel en dus voor de economische groei.


Slide 56 - Tekstslide

Zin 8
zich + beseffen = contaminatie: zich realiseren + beseffen
Ze zouden in de VS toch moeten beseffen dat zulke importbekerkende maatregelen heel ongunstig zijn voor de wereldhandel en dus voor de economische groei.
Of:

Ze zouden zich in de VS toch moeten realiseren dat zulke importbekerkende maatregelen heel ongunstig zijn voor de wereldhandel en dus voor de economische groei. 


Slide 57 - Tekstslide

Heb je alles
in je schrift
genoteerd?

Slide 58 - Tekstslide

Waarschijnlijk zullen er vandaag vooral in het zuiden van het land vermoedelijk enkele verspreide opklaringen komen.
A
onjuiste herhaling
B
tautologie
C
contaminatie
D
pleonasme

Slide 59 - Quizvraag

Waarschijnlijk zullen er vandaag vooral in het zuiden van het land vermoedelijk enkele verspreide opklaringen voorkomen.

Verbeter de zin.

Slide 60 - Open vraag

De extreem lage rente ontmoedigt veel trouwe spaarders om niet langer geld op de bank te zetten.
A
pleonasme
B
contaminatie
C
dubbele ontkenning
D
tautologie

Slide 61 - Quizvraag

De extreem lage rente ontmoedigt veel trouwe spaarders om niet langer geld op de bank te zetten.

Verbeter de zin.

Slide 62 - Open vraag

Ik kan onjuiste herhalingen, tautologieën, pleonasmen, contaminaties en dubbele ontkenningen herkennen en verbeteren.
A
Ja
B
Nee
C
Ik twijfel nog

Slide 63 - Quizvraag

Slide 64 - Video

Vermoedelijk heb je misschien op de verkeerde knop gedrukt.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie
D
Dubbele ontkenning

Slide 65 - Quizvraag

Vermoedelijk heb je misschien op de verkeerde knop gedrukt.

= tautologie.

Wie verbetert de zin?

Slide 66 - Tekstslide

De kosten voor een volledige renovatie van het gebouw zijn op dit moment veel te duur.
A
Onjuiste herhaling
B
Tautologie
C
Pleonasme
D
Contaminatie

Slide 67 - Quizvraag

De kosten voor een volledige renovatie van het gebouw zijn op dit moment veel te duur.

= contaminatie.

Juist:
De kosten voor een volledige renovatie van het gebouw zijn op dit moment veel te hoog.

Slide 68 - Tekstslide

Al vanaf kleins af aan wilde Ezra chirurg worden.
A
Onjuiste herhaling
B
Tautologie
C
Pleonasme
D
Contaminatie

Slide 69 - Quizvraag

Al vanaf kleins af aan wilde Ezra chirurg worden.

= onjuiste herhaling.

Wie verbetert de zin?

Slide 70 - Tekstslide

Uit het niets daalde de engel Gabriël naar beneden.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie
D
Dubbele ontkenning

Slide 71 - Quizvraag

Uit het niets daalde de engel Gabriël naar beneden.

= pleonasme.

Wie verbetert de zin?

Slide 72 - Tekstslide

Met een vreedzaam protest probeerden de betogers te verhinderen dat er geen nieuwe maatregelen zullen komen.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie
D
Dubbele ontkenning

Slide 73 - Quizvraag

Met een vreedzaam protest probeerden de betogers te verhinderen dat er geen nieuwe maatregelen zullen komen.

= dubbele ontkenning.

Juist:
Met een vreedzaam protest probeerden de betogers te verhinderen dat er nieuwe maatregelen zullen komen.

Slide 74 - Tekstslide

§ 1: Dubbelop

1 - Onjuiste herhaling (bijv. 2x op, aan, voor, ...)
2 - Tautologie (overbodig synoniem; 'maar ... echter')
3 - Pleonasme (overbodige toevoeging; 'witte sneeuw')
4 - Contaminatie (woorden/uitdrukkingen verwarren)
5 - Dubbele ontkenning (bijv. 'nooit geen')

Slide 75 - Tekstslide

Slide 76 - Link

Slide 77 - Link

Maak opdr 2 en 3 van bladzijde 209/210.

Kijk de opdrachten na. 

Slide 78 - Tekstslide

toets                                          

Slide 79 - Tekstslide