Oncologie

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Inhoud

• Wat is oncologie?
• Wat is kanker?
• Vormen van kanker.
• Ontstaan van kanker
• Diagnostiek
• Behandeling
• Afsluiting

Oncologie

De wetenschap die kwaadaardige tumoren, kankerprocessen en de effecten van verschillende behandelingen van kwaadaardige tumoren bestudeert.

Maar wat is nu eigenlijk kanker?

Tumor

• Bij de celdeling kunnen fouten voorkomen.
• Bij een aantal fouten in dezelfde cel gaat deze cel zich op een onbeheerste manier delen.
  
• Hierdoor ontstaat een groep cellen met fouten. Zo’n groep cellen neemt vaak de vorm aan van een zwelling, die tumor wordt genoemd.
  
• Goedaardige en kwaadaardige tumoren (woekering van cellen).
  
• Alleen kwaadaardige tumoren noemen we kanker.
  

Goedaardige tumor

• Groeit niet door andere weefsels of organen heen.
  
•  Het verspreidt zich niet in het lichaam.
  
• Als een goedaardige tumor aandrukt tegen omliggende weefsels of organen kan dit een reden zijn om het te verwijderen.
  
• Een wrat is een voorbeeld van een goedaardige tumor.
  
• Benigne

Kwaadaardige tumor

• Een kwaadaardige tumor kan doorgroeien en daarmee omliggende weefsels en organen beschadigen.
  
• Cellen kunnen losraken van een kwaadaardige tumor en via het bloed en/of de lymfe ergens anders in het lichaam terechtkomen en uitgroeien tot nieuwe tumoren. Dit noemen we uitzaaiingen, of metastasen.
  
• Maligne

Vormen van kanker

• Carcinomen Bijv. huidkanker, longkanker, dikke darmkanker, maagkanker, borstkanker, prostaatkanker.
• Sarcomen Bijvoorbeeld een osteosarcoom is een kanker van botweefsel.
  
• Leukemieën en lymfomen  Bijvoorbeeld leukemie is een kanker van de cellen die de witte bloedcellen maken.
  

Carcinomen zijn kankers die ontstaan uit cellen die lichaamsoppervlakken bekleden of de bekleding van een klier vormen. (Bijv. huidkanker, longkanker, dikke darmkanker, maagkanker, borstkanker, prostaatkanker)

Sarcomen zijn kankers die ontstaan uit cellen die het bind- en steunweefsel vormen, zoals botten en spieren. Bijvoorbeeld een osteosarcoom is een kanker van botweefsel.

Leukemieën en lymfomen zijn kankers uitgaande van de cellen in het beenmerg en en de lymfeklieren. Bijvoorbeeld leukemie is een kanker van de cellen die de witte bloedcellen maken.

Diagnostiek

• Bloedonderzoek (tumormarkers)
  
• Röntgenonderzoek
  
• Echografie
  
• CT-scan (opsporen tumoren hersenen, longen, lever, milt)
  
• MRI-scan (opsporen tumoren hersenen, botten en ruggemerg)
  
• Skeletscintigrafie (botscan)
  
• PET-scan
  
• Biopsie
  

Behandeling

• Chirurgische therapie
  
• Radiotherapie
  
• Chemotherapie
  
• Hormonale therapie
  
• Immunotherapie
  

TNM (tumorclassificatie)

• Systeem om de stadium van de tumor en kanker aan te duiden
• T= Tumorgrootte 
• N= Node (lymfeklier), 
• M=  Metastasen op afstand 

Voor iedere soort kanker staat heel specifiek vast hoe het systeem gebruikt moet worden.

Wat vonden jullie van deze workshop?