6.1 De achtergrond van het conflict.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 6: 

Het Israëlisch-Palestijnse conflict

§6.1 De achtergrond van het conflict

https://nos.nl/artikel/2566916-hamas-wil-israelisch-amerikaanse-gijzelaar-vrijlaten

Planning 

In het nieuws

Terugblik

Uitleg 6.1 deel 2

Aan de slag!

Afsluiten 

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom het gebied waar nu Israël ligt, een belangrijk gebied is voor Joden, christenen en moslims.
• Je kunt de oorzaken en gevolgen noemen van het uiteenvallen van het Ottomaanse Rijk.
• Je kunt oorzaken en gevolgen noemen van de verhuizing van joden naar Palestina vóór 1939.

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom het gebied waar nu Israël ligt, een belangrijk gebied is voor Joden, christenen en moslims.

Voorgeschiedenis

Om het Israëlisch-Palestijns conflict goed te kunnen begrijpen moeten we 3000 jaar terug in de tijd.

Drie geloven

Joden in het Romeinse Rijk 

• Leefden in de provincie Judea (huidige Israël)
• Joods koninkrijk 

• Romeinen veroveren dit gebied rond het jaar 1
• Spanningen tussen Romeinen en Joden: Romeinen geloven in meerdere goden (polytheïsme), Joden maar in één god (monotheïsme). 

Joden

• Een eigen taal, cultuur en godsdienst. 
• Heilig boek 'Tenach' 
• Hun God werd vereerd in een grote Tempel in Jeruzalem.  

Joodse diaspora

• Na een Joodse opstand tegen de romeinen worden Joodse rituelen verboden en de Joodse Tempel werd verwoest (70 na Chr.)

• Steeds meer Joden trekken/vluchten weg uit de provincie Judea (latere naam: Syria-Palestina)

• De verspreiding van het Joodse volk over de hele wereld heet diaspora.

Christendom

• Uit het Joodse geloof was het Christendom ontstaan.  
• Belangrijk verschil: christenen willen anderen bekeren.
• Grote delen van Europa en het Midden-Oosten werden hierdoor christelijk. 

Islam

• In de 7e eeuw kwam de islam op.
• Ook de islam is een monotheïstische godsdienst.
• In het Midden-Oosten verdrong de islam het christendom bijna helemaal. 

Overeenkomsten

1. Eén God (monotheïstisch)

2. Eén heilig boek.

3. Jeruzalem is belangrijk.

Jeruzalem

• Voor alle drie de geloven is Jeruzalem een heilige stad met belangrijke heiligdommen. 
• Daardoor is er heel wat strijd geweest over wie Jeruzalem mag besturen.
• Ook nu is hier nog ruzie over. 

Leerdoelen

• Je kunt de oorzaken en gevolgen noemen van het uiteenvallen van het Ottomaanse Rijk.

Ottomaanse Rijk (Turkse Rijk)

• Rond 1450: ontstaan
• In de 19e eeuw steeds zwakker. Nauwelijks industrie. 
• Ottomaanse Rijk kon niet op tegen  staten zoals Frankrijk en Groot-Brittannië.
• Begin 20ste eeuw werd het Midden-Oosten interessanter i.v.m. de ontdekking van olievelden.

• Tijdens WOI lukte het Westerse landen een groot deel van Ottomaanse Rijk te veroveren.
• Na 1918 werd het gebied opgeknipt in enkele mandaatgebieden: Gebied dat op verzoek van de Volkenbond (voorloper VN) werd bestuurd door een ander land.
• De Britten bestuurden Palestina.
  
  

Arabische nationalisten

Groot-Brittannië beloofde in 1915 aan de Arabieren om van Palestina een onafhankelijke Arabische staat te maken. Dit in ruil voor hun strijd tegen de Ottomanen in de eerste wereldoorlog. 

Groot-Brittannië beloofde ook aan Joden een eigen staat in Palestina. 

Leerdoelen

• Je kunt oorzaken en gevolgen noemen van de verhuizing van Joden naar Palestina vóór 1939.

Antisemitisme

• Joden waren vaak een minderheid in Europa
• West Europa vanaf 1800 minder gewelddadig door wetten 
• Oost Europa leefden Joden afgeschermd. Bij spanningen werden zij slachtoffer van pogroms.

Een pogrom is een gewelddadige uitbarsting van jodenhaat

Zionisme

• = Joods nationalisme, streven naar een onafhankelijke staat. 
  
• In 1917 Britse minister Balfour belooft dat ze een staat mogen stichten in Palestina

Groot-Brittannië doet dus een dubbele belofte: 

1. 1915: beloofden ze Arabische nationalisten om hen te helpen van Palestina een onafhankelijke Arabische staat te maken
   
2. 1917: Arthur Balfour beloofde dat de Joden een 'nationaal tehuis' mochten stichten in Palestina. 
   

Joodse immigratie - Palestijnse problemen

• Door de Britse toezegging van een Joods nationaal tehuis: veel Joodse immigranten (ongeveer 40.000) naar Palestina 
  
  

• Rijke Joden kopen veel grond van Arabische grootgrondbezitters: Palestijnse Arabieren worden van hun land gezet

Joodse immigratie – Palestijnse problemen 

• Grote immigratie en Joodse landaankoop zorgen voor irritatie en angst bij de Palestijnse Arabieren

• In het gebied ontstaan rellen

• Joden vinden dat de Britten niet genoeg doen tegen het Arabische geweld en richten daarom hun eigen 'leger' op (Hagana)

Opkomst Adolf Hitler 1933

• Anti-Joodse wetten zorgen voor emigratie uit Europa

• Veel Joden willen het liefst naar de VS maar dat land heeft strenge immigratiewetten

• Joden kiezen daarom voor Palestina. Gevolg: 170.000 Joodse migranten in drie jaar tijd

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom het gebied waar nu Israël ligt, een belangrijk gebied is voor Joden, christenen en moslims.
• Je kunt de oorzaken en gevolgen noemen van het uiteenvallen van het Ottomaanse Rijk.
• Je kunt oorzaken en gevolgen noemen van de verhuizing van joden naar Palestina vóór 1939.

Veel succes!

AAN DE SLAG!

Wat?	Maken: vraag 10 t/m 14 op blz. 103 + nakijken (mapjes liggen bij de docent)
Waarom?	Zo begrijp je de leerdoelen beter
Hoe?	Lees de teksten, markeer de belangrijkste stukken, maak de vragen Zelfstandig, stil werken
Hulp?	Vraag de docent
Klaar?	Maak op blz. 134 het deel over paragraaf 1.