104 lesplannen basisschool
Op zoek naar interactief lesmateriaal voor de basisschool? Bekijk hier de online lesplannen van andere docenten.
Lesplan met 2 lessen
Katoendruk
Project voor basisschoolleerlingen van groep 5/6, door De Katoendrukkerij in Amersfoort.
Algemene informatie
Iedereen laat iets van zichzelf zien in de keuze van kleding en de patronen op kleding. Ook kinderen doen dat. Zich mooi uitdossen om daarmee de identiteit te bevestigen doet de mensheid al eeuwenlang. De eerste katoendrukkerij van Europa vestigde zich in de 17de eeuw in Amersfoort. Hier werd naar Indiaas voorbeeld katoen met houten handgegraveerde drukblokken bedrukt. Deze handbedrukte katoenen stoffen, ook wel sits genoemd, werd gebruikt voor kleding en woonstoffering. Voorbeelden daarvan zijn terug te vinden in de collecties van o.a. Museum Flehite, Museum Spakenburg en het RijksmuseumAnno 2021 kunnen leerlingen zelf het katoendrukken beoefenen en zelf patronen bedenken. Met oude en nieuwe drukblokken. Ze leren over de techniek van het ambacht en de geschiedenis van Amersfoort.
Een afspraak maken voor de excursie naar de katoendrukkerij
De Katoendrukkerij in De VolmolenContactpersoon Nathalie Cassee Plantsoen Noord 2
3811 GH Amersfoort
Telefoon: +31(0)6 12526099
E-mail: info@dekatoendrukkerij.nl
Openingstijden: woensdag t/m zondag van 10.00-17.00 uur
Er kunnen maximaal 28 leerlingen meedoen per bezoek. Het bezoek duurt 1,5 uur en wordt begeleid door een medewerker van de Katoendrukkerij, de leerkracht en tenminste 3 hulpouders.
Lesplan met 2 lessen
Schilderen
PROJECT VOOR BASISSCHOOLLEERLINGEN VAN GROEP 5/6, DOOR HET Mondriaanhuis of museum flehite IN AMERSFOORT
ALGEMENE INFORMATIE
In Amersfoort is een beroemde schilder geboren: Piet Mondriaan. Wat moest je vroeger doen om de techniek van het schilderen onder de knie te krijgen? En welke gereedschappen werden daarbij gebruikt? In deze workshop ervaren leerlingen dat schilderen niet alleen een kwestie van talent is.Leerdoelen- Leerlingen leren dat er verschillende schildergereedschappen bestaan.
- Leerlingen begrijpen wat pigment en bindmiddel is.
- Leerlingen experimenteren met het maken van verf.
- Leerlingen experimenteren met- en ervaren hoeveel verschillende schildertechnieken er zijn.
- Leerlingen zien de geboorteplek van Piet Mondriaan.- Leerlingen leren over de geschiedenis van Amersfoort.- Leerlingen begrijpen dat ambachten zich doorontwikkelen met behulp van techniek en computers.Aansluiting bij de kerndoelenOriëntatie op jezelf en de wereld: 44,45,51Kunstzinnige Oriëntatie: 54,55,56 (SLO)CompetentiesKunstzinnige Oriëntatie: Competenties uit de Leerlijnen Beeldend en Cultureel Erfgoed (SLO)Techniek: Competenties t.a.v. gebruik materiaal en gereedschap, onderzoekend ontwerpen, processen en oorzaak-gevolg. Leerplankader Wetenschap & Techniek (SLO)
EEN AFSPRAAK MAKEN BIJ HET Mondriaanhuis of Museum flehite
MondriaanhuisContactpersoon: Febe VerheijenKortegracht 113811 KG Amersfoort
Telefoon: 033-4600176E-mail: educatie@mondriaanhuis.nl
Museum FlehiteContactpersoon: Karen WinsWestsingel 503811 BC AmersfoortTelefoonnummer: 033-2471100E-mail: educatie@museumflehite.nl
Er kunnen maximaal 30 leerlingen meedoen per bezoek. Het bezoek duurt 1,5 uur en wordt begeleid door een medewerker van het Mondriaanhuis, de leerkracht en tenminste 3 hulpouders.
Lesplan met 5 lessen
Rights now!
Waarom Rights now?
Voor kinderen op de basisschool is de aanwezigheid van internet en digitale media vanzelfsprekend. Ze bewegen zich vol vertrouwen in de online wereld en ze maken zich nieuwe apps snel eigen. Het aanleren van mediawijze vaardigheden gebeurt vaak spelenderwijs en in hun vrije tijd: gewoon door te proberen. Toch moet het belang om kinderen te helpen bij het mediawijzer worden niet worden onderschat. Want hoe handig de basisschoolkinderen ook mogen zijn, mediawijsheid doen ze niet als vanzelf op. En van hun kinderrechten in de online wereld, zijn ze veelal niet op de hoogte. Kinderen moeten begrijpen hoe ze de huidige technologie kunnen gebruiken om toekomstige problemen op te lossen én weten welke rechten hun daarbij beschermen om voorbereid te zijn op hun werkzame leven in de maatschappij. Dit project helpt hen daarbij.
Opzet van het project
Vijf digibordlessen in LessonUp, vindbaar in dit lesplan en op het kanaal van FutureNL. Projectboek voor de leerlingen, als PDF beschikbaar om te printen en kopiëren. Per les een lesoverzicht, als PDF beschikbaar. Met de lesdoelen en een toelichting per slide voor de leerkracht. ProjectoverzichtBekijk hier het projectoverzicht waarin alle leerdoelen staan.
Les 1 Kinderrechten
In deze les draait het om een eerste kennismaking met kinderrechten. Wat zijn kinderrechten? En beschermen deze rechten kinderen ook in de digitale wereld?
De kinderen werken in groepjes. Ze kiezen een van de tien kinderrechten uit het VN-Kinderrechtenverdrag die belangrijk zijn als je online bent en bedenken daar quizvragen bij. Vervolgens kiezen ze twee quizvragen waarmee ze de quiz gaan spelen. Het kind dat de vraag heeft bedacht presenteert de vraag tijdens het spelen van de quiz.
In het eerste deel van de les worden de kinderrechten van het internationale Kinderrechtenverdrag besproken. Bedenk vooraf welke onderwerpen je niet zou willen bespreken met de klas omdat ze gevoelig liggen. De onderwerpen zijn: gescheiden ouders, gevluchte gezinnen die van elkaar gescheiden worden, kinderen die niet mee kunnen doen door armoede en kinderen die niet naar school gaan. Ligt een onderwerp gevoelig in de klas? Sla dan de dia’s die hierover gaan over. Bekijk de filmpjes hoe je dat doet. Je kunt dia's overslaan vanuit het lesplan of vanuit de les.Nodig voor de les DigibordPer tweetal of groepje een computer, tablet of mobiel voor het bekijken van informatie over kinderrechten. Lesoverzicht
Lesplan met 4 lessen
EXCURSIE: Hallo AJSO
Hallo AJSO is een excursie die wordt aangeboden namens Collage-Almere aan de KIDD-scholen. Onderstaand is voorbereiding voor deze excursie. Deze kan in 1 les gegeven worden (zie korte voorbereidende les) maar ook uitgebreid gegeven worden (zie les 1 t/m 3). Het geven van de voorbereidende les verreikt de excursie voor de kinderen enorm omdat er actief mee gewerkt wordt. Alle praktische informatie over de excursie kun je helemaal onderaan vinden.
Introductie lesreeks 'Hallo AJSO'
Beste leerkracht,Met deze lessenserie bereidt u uw leerlingen voor op ‘Hallo AJSO!’. Tijdens dit concert, van ongeveer 1 uur, zullen de leerlingen kennis maken met het Almeers Jeugd Symfonie Orkest dat onder leiding staat van dirigent Daan Welle. Het AJSO is een symfonieorkest dat bestaat uit ongeveer 80 jongeren die met veel enthousiasme samen muziek maken. Door tijdens het concert actief te kijken, te luisteren en mee te zingen zullen uw leerlingen hopelijk zelf ervaren hoe leuk het is om samen muziek te maken.De eerste stap is kennismaken met deze bijzondere wereld. Wat is een symfonieorkest? Waarom klinkt een fluit anders dan een tuba? Welke rol heeft de dirigent? Deze vragen, en nog veel meer, zullen allemaal worden beantwoord. De lessen zijn als volgt ingedeeld:
LES 1 → Het symfonieorkestLES 2 → De instrumentenLES 3 → De dirigentOp deze manier zijn er talloze aanknopingspunten om te werken aan de algemene muzikale vorming van de leerlingen. De muzikale domeinen die in de lessen aan bod komen, zijn: zingen, luisteren, spelen en bewegen. Iedere voorbereidende les bestaat uit een warming-up, een kern, en een afsluiting en zal zo’n 30 à 40 minuten in beslag nemen. Elke les wordt beschreven wat u moet doen en hoe u dit moet doen zodat de lesdoelen worden behaald. Om met uw leerlingen alles uit het concert te halen raad ik u ook aan om even te kijken naar het hoofdstuk ‘Voorbereiding en Verwerking’.Uiteindelijk komt alles samen in een enerverende muzikale voorstelling van het Almeers Jeugd Symfonie Orkest onder leiding van Daan Welle in de Grote Zaal van Kunstlinie. Uw leerlingen zullen hier, samen met honderden andere basisscholieren, actief aan deelnemen dus het belooft een groot spektakel te worden. Dan rest mij nu niets anders meer dan u een hele goede voorbereiding te wensen!
Met vriendelijke groet,
Gerard Jansen (voorzitter) en Daan Welle (dirigent)Voor vragen: dirigent@ajso.nl
Verkorte voorbereidende les
Lesduur:55 á 65 minutenBenodigdheden:Computer en digibord
Goede geluidsinstallatiePotlood en gum Benodigde fragmenten:Fragment 01 → Symfonieorkest Fragment 02 → Filmmuziek (AJSO) Fragment 03 → Strijkers 1 Fragment 04 → Houtblazers 1 Fragment 05 → Koperblazers 1 Fragment 06 → Slagwerk 1 Fragment 13 → Dirigent (mimiek) Fragment 15 → Dirigent (les) Tracks:Track 1 → Het instrumentenlied (oefenversie) Track 2 → Het instrumentenlied (karaokeversie) Track 4 → Dirigeren kan toch iedereen (oefenversie) Track 5 → Dirigeren kan toch iedereen (karaokeversie)
Lesplan met 1 les
Excursie: KIDD Groep 8 Afsluiting 2024
De voorbereidende les is essentieel voor de KIDD Groep 8 Afsluiting in Kunstlinie.Ter voorbereiding op die dag hebben de leerlingen het KIDD doe en denk-boek ontvangen. Een boek met daarin creatieve opdrachten die de leerlingen zelfstandig uitvoeren en invullen. Bij dit boek hoort de voorbereidende les.Leerkrachten dragen te allen tijde de verantwoordelijkheid voor het handhaven van veiligheid en orde in de klas, en het wordt op prijs gesteld dat zij actief deelnemen aan en aanwezig zijn bij de KIDD groep 8 afsluiting om een ondersteunende en leidende rol te vervullen.
Vanuit KIDD wordt in februari 2024 het doe-boek met bijbehorende stickervel geleverd voor het geven van de voorbereidende les. Ook ontvangen de kinderen een uitnodiging waarmee ze familie en vrienden kunnen uitnodigen om te komen kijken bij de eindpresentatie. Leerkrachten van de school zijn van harte uitgenodigd om te komen kijken bij de eindpresentatie.Leerdoelen:Leerlingen reflecteren op KIDD en de kunst en cultuur uit hun eigen omgeving. Disciplines:Theater
Beeldende kunst
Landschapskunst
Architectuur
Erfgoed
Muziek
Media
Voorbereidende les
Binnenkort komt jouw klas naar Kunstlinie voor de KIDD Afsluiting. Samen met verschillende kunstenaars werken de leerlingen die dag aan de KIDD Eindpresentatie. Aan het einde van de middag presenteren ze hun werk aan ouders, broertjes en zusjes in de kleine zaal van Kunstlinie. In deze les worden de leerlingen hier op voorbereid. Ze blikken terug op KIDD door het KIDD-boek te maken. Ook denken ze na over hun favoriete kunstdiscipline.De ouders/broertjes/zusjes/leerkrachten en anderen die de kinderen graag willen uitnodigen, zijn van harte welkom van 14.30-15.15 om te komen kijken naar de eindpresentatie. De inloop is vanaf 14.15.Let op: stuur het ingevulde Indelingsformulier uiterlijk een week voorafgaand aan de groep 8 dag van jouw school naar kidd@bontehond.net.
Voorbereiding:- Deel de KIDD doe en denk-boekjes uit
- Deel de stickervellen uit
- Deel de uitnodigingen uit
- Print de lesinstructie
Benodigde materialen voor de voorbereidende les:- 1 KIDD doe-boek per kind (door KIDD)
- 1 stickervel per kind (door KIDD)
- Minimaal 1 uitnodiging per kind (door KIDD)
- Per leerling 4 kleurpotloden/stiften in rood, geel, groen en blauw (door school)
- Indelingsformulier disciplines (in de bijlage)
- Lesinstructie (in de bijlage)
Groep 8 dag in Kunstlinie
Om de groep 8 dag zo goed mogelijk voor te bereiden vragen we hulp van de leerkrachten. We willen je vragen de voorbereidende les in de klas af te maken. Hierbij horen de Lesbrief en het boekje. Het boekje is verstuurd naar jullie school!Door dit te behandelen met de leerlingen worden zij al aangezet in het nadenken over hun eigen kunstenaarschap. Het keuzespel in de lesbrief leidt ook tot de groepsindeling die ingevoerd kan worden in het document Indelingsformulier groep 8 dagen 2024. Het maken van deze indeling is verplicht voordat de leerlingen deelnemen aan de groep 8 dag. Op de dag zelf is geen mogelijkheid tot het indelen van leerlingen. Het is fijn om gelijke groepen te maken voor de workshops. Het keuzespel helpt hierbij maar er zal nog een laatste wijzigingen moeten gebeuren door de leerkracht.
Voor de afsluitende expositie worden de ouders uitgenodigd. Hiervoor is er een uitnodiging meegeleverd bij het boekje. Vul de lege vakken in samen met je klas en vraag de leerlingen het document thuis te overhandigen. Het kan mogelijk fijn zijn ouders extra te motiveren om naar de expositie van hun kind te komen kijken! Een grote opkomst zorgt ook voor een groot succes. Op de dag zelfJullie groepen 8 worden verwacht op de al bekende datum om uiterlijk 09:45 in Kunstlinie Almere. Esplanade 10, 1315 TA Almere. In het document Leraar handleiding projectdag vinden jullie een algemene indruk van de dag. Deze is nog aan wijzigingen onderhevig.Wij vragen aan de school dat er minimaal 1 begeleider per 10 leerlingen aanwezig is.Omdat dit een grote logistieke klus is, is het niet mogelijk om de excursie (kosteloos en last minute) te annuleren. Wij verwachten de groep van begin tot eind van de dag aanwezig.
Praktische informatie
Starttijd: 09.45Inloop ouders/broertjes/zusjes/leerkrachten: 14.00Start eindpresentatie: 14.30Eindtijd: 15.15Wees uiterlijk 15 minuten voor de starttijd aanwezig in Kunstlinie - Esplanade 10, Almere
Vervoer naar Kunstlinie moet zelf geregeld worden door de school
Volg te allen tijden de instructies op van het personeel van Kunstlinie en de medewerkers van KIDD
Per 10 leerlingen vragen wij de school om 1 begeleider mee te nemen.De kinderen moeten zelf lunch meenemen, er is tijdens de lunch tijd om even uit te razen op de Esplanade onder supervisie van de leerkracht(en) van de klas
De leerlingen zijn gedurende de gehele dag de verantwoordelijkheid van de leerkracht die er bij is
Wegens de kosten van deze volledige dag en alles wat voor de klassen geregeld is, is het niet mogelijk om deze excursie af te zeggen. Hiervoor is contact geweest met de ICC'er(s) van de scholen om de datum en tijden definitief te bevestigen voor jullie school.
Lesplan met 1 les
LESPLAN LES 5 - AFSLUITING
Deze lessenreeks hoort bij het vernieuwde lespakket van Cleanwise, een initiatief van Circulus Berkel. Vanaf nu wordt ook op school aan afval-scheiden gedaan. En dat is belangrijk, hoe meer afval er goed gescheiden wordt, hoe beter het recyclelbaar is. Omdat het voor veel kinderen en volwassenen niet altijd even duidelijk is welk afval waar hoort, is er nu dit lespakket. In deze lessen passeren de drie belangrijkste afvalstromen de revue: PMD, GFT en papier. Dit is de afsluitende les waarbij er wordt teruggekeken op de lessenreeks.
Opzet van de les
Tijdsduur: 10 minutenKlassikaalBenodigdheden lesmoment:- digibord
OVERZICHT
In deze lessenreeks hebben de kinderen veel geleerd over afval. Ze hebben geleerd welke soorten afval er zijn en in welke afvalbak elk soort afval moet. Ook hebben ze geleerd dat sommige soorten afval hergebruikt en/of gerecycled kunnen worden. Het is daarom belangrijk om afval goed te scheiden. Ook hebben ze een aantal (knutsel)opdrachten gemaakt om te zien hoe afval hergebruikt kan worden.
Slide 2 - bespreken thuisopdracht
De kinderen hebben de thuisopdracht uitgevoerd. Bespreek deze met ze na. Vraag ze of ze vonden dat er veel afval te vinden was bij hun thuis. Was dit meer of minder dan ze hadden verwacht? Waren er kinderen die meer PMD-afval hadden dan anderen? Vraag de kinderen wat het meeste PMD-afval bij hen thuis maakten; waren dat bijvoorbeeld de drinkflessen en blikken of de boterhammenzakjes?
Bespreek vervolgens de plannen van de kinderen om dit afval te verminderen.
Lesplan met 1 les
LESPLAN LES 2 - GFT
Deze lessenreeks hoort bij het vernieuwde lespakket van Cleanwise, een initiatief van Circulus. Vanaf nu wordt ook op school aan afvalscheiden gedaan. En dat is belangrijk, hoe meer afval er goed gescheiden wordt, hoe beter het recyclelbaar is. Omdat het voor veel kinderen en volwassenen niet altijd even duidelijk is welk afval waar hoort, is er nu dit lespakket. In deze lessen laten we de drie belangrijkste afvalstromen zien: PMD, GFT en papier. Deze les gaat over GFT. De centrale vraag van deze les is: Wat is GFT-afval?
OVERZICHT
Tijdsduur: 20 minuten excl. knutselopdracht KlassikaalBenodigdheden lesmoment:- digibordBenodigdheden knutselopdracht:- 3 emmers- 1 deksel voor de emmer- boormachine of andere manier om gaten te maken- droge bladeren of stro of karton en papier- bakje met compost met compost-wormen (te vinden op een bestaande composthoop)- water- GFT-afval
Opzet van de les
De centrale vraag van deze les is: Wat is GFT-afval? In deze les wordt eerst aandacht besteed aan wat GFT-afval is en in welke afvalbak dit moet. Daarna kijken de kinderen een video en beantwoorden ze een aantal vragen. Tenslotte gaat de klas een wormenhotel maken. Dit is een kleine composthoop.
Slide 2 - voorkennis
Vraag de klas: wat is GFT-afval? Hebben ze thuis een GFT- of groenbak? Weten ze of er regels zijn voor GFT afval? Waarom zou het goed zijn om GFT-afval in een aparte afvalbak te doen? Vul samen het woordweb in: Wat mag er in de GFT-bak? Bijvoorbeeld: Boterhammenkorstjes, rijst, blaadjes, kleine takjes uit de tuin en visgraatjes.
Lesplan met 1 les
Schrijven op een wasplankje
Canonvenster Karel de GroteVoortgezet onderwijs onderbouwLesdoelenAan het eind van de les kunnen leerlingen een verband leggen tussen Karel de Grote en het middeleeuwse karolingische schrift.
Aan het eind van de les kennen de leerlingen de betekenis van de begrippen: Karel de Grote, karolingische minuskel, wasplankje.Aan het eind van de les kunnen leerlingen hun eigen handtekening op een wasplankje ontwerpen, wat overeenkomt met de wijze waarop Karel de Grote dit ooit deed.
Schrijven op een wasplankje
Karel de Grote wilde eenheid in zijn grote rijk: één geloof, één munt en ook één handschrift. Zo kon iedereen hetzelfde lezen en begrijpen. Die nieuwe schrijfletter moest natuurlijk wel geoefend worden. Dat kon je goed doen op een wasplankje.
InleidingLang niet iedereen leerde schrijven in de tijd van Karel de Grote. Er waren geen scholen. Alleen in kloosters of aan het hof werd (aan jongens) schrijfles gegeven. Bij dit nieuwe schrift werden voor het eerst hoofdletters en spaties tussen de woorden gebruikt. Dat maakte het lezen een stuk gemakkelijker. Maar het leren schrijven was nog steeds een hele klus. Er was nog geen papier, perkament en inkt waren te kostbaar om te verspillen. Je kon de letters oefenen met een stokje in het zand. Ook gebruikte men een wasplankje. In de was kon je de letters krassen en daarna weer uitvegen om opnieuw te beginnen. Een handige uitvinding van de Romeinen die ook in de tijd van Karel de Grote nog veel gebruikt wordt.
Meer over dit onderwerp: zie de onderstaande links.
Opbouw opdracht en voorbereiding
In deze opdracht gaan de leerlingen aan de slag met het schrijven op een wasplankje. Ze voelen hoe lastig het is om met een houten staafje mooie letters te maken in de was. Ze oefenen letters van het schrift van Karel de Grote en maken zijn handtekening na. Ook maken ze hun eigen ‘Karolingische’ handtekening.
Voor deze opdracht zijn wasplankjes nodig. Deze zijn hier kant en klaar te koop. Je kunt ze ook met de leerlingen zelf maken. De les wordt dan natuurlijk wel een stuk langer. Zie hiervoor het werkblad wasplankjes maken, bekijk dit werkblad voor de uitleg. Ook staat er een materialenlijst met wat je allemaal nodig hebt. Bijenwas ervoor is hier te bestellen.
-Bestel of maak wasplankjes en schrijfstiftjes.-Zet alle benodigdheden klaar in de klas.-Zorg voor pen en papier of voorzie elke leerling van een device (mobiel,tablet,laptop).-Laat de digibordslides zien in de klas; een museumdocent legt hierin met een filmpje iets uit over Karel de Grote, zijn schrift en het wasplankje.
-Ga met de kinderen aan de slag.
LinksCanon van Nederland - Karel de GroteWasplankjes bestellenBijenwas bestellen
Lesplan met 1 les
Watersnood! Wat neem jij mee?
Canonvenster de watersnoodBasisonderwijs groep 5-8 LesdoelenAan het eind van de les hebben de leerlingen kennis gemaakt met de gebeurtenis en de gevolgen van de watersnoodramp.Aan het eind van de les kunnen de leerlingen een vertaalslag maken naar de huidige dreiging van het water door te onderzoeken of ze in een risicogebied wonen en te bedenken welke eigendommen van belang zijn tijdens evacuatie.
Watersnood! Wat neem jij mee?
In februari 1953 breken de dijken en grote delen van zuidwest-Nederland lopen onder water. Een ramp! Wat neem jij mee als jouw straat opeens vol water zou staan?
Inleiding De Deltawerken zijn over de hele wereld bekend. Ze zijn gebouwd om een rampnacht als in 1953 te voorkomen. In Zeeland begaven de dijken het toen onder de druk van een grote storm. 1836 mensen kwamen om, tienduizenden raakten dakloos. “Dit nooit weer,” was de reactie in Nederland. En er is daarna heel veel geïnvesteerd in nieuwe dijken en ingenieuze bouwwerken om Nederland te beschermen tegen het water.
Meer over dit onderwerp: zie de onderstaande links.
Opbouw opdracht en voorbereiding
Onze dijken beschermen ons nu tegen een overstroming en hoewel de kans gelukkig klein is, kan het natuurlijk een keer misgaan.. In deze opdracht ontdekken leerlingen hoe hoog het water bij jullie in de klas zou komen als de dijken vandaag zouden breken. Misschien ligt jullie klas wel gunstig en houden jullie droge voeten. Maar misschien staat het wel tot het plafond! En wat zou jij in dat geval meenemen? Wat is belangrijk? Je tablet? Je teddybeer..? Kinderen leven zich in die moeilijke nacht van toen in en praten over hun bezittingen en hun gevoelens.
-Zorg voor pen en papier of voorzie elke leerling van een device (mobiel,tablet,laptop).-Bekijk de les en video.-Bekijk met de leerlingen deze website en kijk hoe hoog het water bij jullie komt. Als bij jullie het water niet hoog komt, stel je dan voor dat je klas in bijvoorbeeld Den Haag ligt.
-Hang een briefje op de muur hoe hoog het water in de klas zou komen. Meet het samen met de leerlingen uit.
-Laat de leerlingen individueel een lijstje maken met maximaal vijf dingen die zij mee zouden willen nemen als het water in hun straat opeens hoog zou staan. Doe deze opdracht ook als het water in de klas niet hoog zou staan. Het gaat om het inleven in de geschiedenis.
-Laat vijf kinderen hun lijstje voorlezen in de klas. Staan er dingen op die overeenkomen met andere kinderen? Of staan er juist hele andere dingen op? Waarom zijn juist deze dingen belangrijk voor deze leerlingen?
-Discussieer erover in de klas.
LinksCanon van Nederland - De watersnoodOverstroomik?
Lesplan met 1 les
Bouwen
Themales bouwenVoortgezet onderwijs onderbouwLesdoelenAan het eind van de les kunnen de leerlingen beredeneren hoe de materiaalkeuze van een woning ontstaat, door voorbeelden in de les te bekijken en door de materiaalkeuze van hun school te onderzoeken.Bouwen
Waar is jouw school van gebouwd? Als je naar de geschiedenis kijkt, ontdek je dat mensen met heel veel verschillende materialen huizen hebben gemaakt. Van baksteen, leem, met een riet dak of dakpannen... Waar is jullie school eigenlijk van gemaakt? En waarom juist daarvan?
Inleiding De mens bouwt. De belangrijkste reden voor een mens om te bouwen is om beschutting te hebben. Niet alleen voor zichzelf, maar ook voor bijvoorbeeld dieren, karren en in latere tijd machines. Deze beschutting is vooral nodig tegen het weer. Mensen bouwen van alles: schuren, stallen, fabrieken, maar vooral huizen. Hier wonen mensen immers in. In een huis vinden mensen niet alleen beschutting tegen het weer maar ook tegen gevaar; in een huis loop je minder kans overvallen te worden door dieven dan in de openlucht. Mensen vinden bovendien warmte in een huis. Wanneer je een vuurtje aanlegt in huis of de verwarming aanzet, blijft de warmte langer hangen tussen de muren en het dak, dan in de openlucht.
Mensen bouwen huizen in de stad en op het platteland. De huizen op het platteland zijn over het algemeen groter dan die in de stad. Dit komt doordat er op het platteland meer ruimte is om een huis te bouwen. In een stad wonen immers meer mensen dichter op elkaar, dus moeten de huizen daar kleiner worden gebouwd. Je huis neem je vaak voor lief. Maar waar je woont bepaalt ook vaak hoé je woont. In warme landen zijn de huizen anders dan in koude, want tegen de kou heb je een andere soort bescherming nodig.
Ook bouwden mensen vroeger vaak met materialen uit de buurt. Woonde je bij een bos, dan gebruikte je veel hout. Woonde je in gebieden waar veel leem in de grond zat, dan bouwde je daarmee. Leerlingen ontdekken dat het gebruik van materialen en bouwtechnieken voor huizen afhankelijk was, en in vele delen van de wereld nog is, van verschillende factoren: geografische factoren (bijv. grondsoort, klimaat); aanwezigheid van bouwmaterialen ter plaatse; sociaal-economische omstandigheden van de eigenaar van het huis.
Opbouw opdracht en voorbereiding
De leerlingen beseffen met deze opdracht dat mensen huizen bouwen en dat ze bepaalde redenen hebben voor het gebruik van specifieke bouwmaterialen. Ook ontdekken ze waar de school van gemaakt is. Ze denken na over waarom de school juist hiervan gemaakt is.
-Print het werkblad materialen in mijn school uit – voor alle leerlingen.
-Zorg voor pen en papier of voorzie elke leerling van een device (mobiel,tablet,laptop).-Introduceer kort het onderwerp ‘bouwen’.
-Laat de eerste slides van de digibordmodule zien met het filmpje van de museumdocent en de opdracht.
-Geef de leerlingen het werkblad materialen in mijn school.
-Laat de leerlingen de hele school doorlopen en alle materialen opschrijven die ze zien.
-Vul samen met de leerlingen de checklist in die in de digibordmodule staat. Welke materialen worden gebruikt in jullie school?
-Discussieer: waarom denk je dat deze materialen zijn gebruikt?
Extra verdiepingsopdracht Voor voortgezet onderwijs: laat de leerlingen kijken hoe de bakstenen muur van school is opgebouwd. Zie hier baksteenformaten en gebruik het werkblad steensverbanden in bakstenen muur.LinksBaksteenformaten
Lesplan met 1 les
Het Wilhelmus
Canonvenster Willem van OranjeVoortget onderwijs onderbouwLesdoelenAan het eind van de les kennen de leerlingen de oorsprong van het Wilhelmus en kunnen zij hierdoor een verband leggen tussen het Wilhelmus en Willem van Oranje.Aan het eind van de les kennen de leerlingen de betekenis van de volgende begrippen en personen: Willem van Oranje, het Wilhelmus, de geuzen.Aan het eind van de les kunnen leerlingen hun mening vormen en hun gevoel uiten over het gebruik van volksliederen.
Het Wilhelmus
Het Wilhelmus is het Nederlandse volkslied. Het is een loflied over Willem van Oranje. Hij leidde in de 16e eeuw de Nederlandse Opstand tegen de Spanjaarden. Het lied wordt nu heel plechtig gespeeld en gezongen. Maar in het begin klonk het heel anders.
Inleiding
Het Wilhelmus werd voor het eerst gezongen door de geuzen. De melodie was overgenomen van een bestaande Franse soldatenmars. Het werd een lied dat de geuzen lekker konden zingen bij het marcheren. Alleen al het deuntje was voldoende om Spaanse troepen op stang te jagen. Het strijdlied gaf moed en eeuwenlang is men het blijven zingen. In 1932 maakte koningin Wilhelmina het Wilhelmus tot nationaal volkslied.
Meer over dit onderwerp: zie onderstaande links.
Opbouw opdracht en voorbereiding
Deze les is geschikt voor thuisonderwijs of voor in de klas. De leerlingen moeten onder andere raden wat het oorspronkelijke tempo van het Wilhelmus was. Verder denken ze na over de betekenis van het volkslied. Aan het einde van de les zingen de leerlingen allemaal mee met de Wilhelmus-karaoke.
-Zorg voor pen en papier of voorzie elke leerling van een device (mobiel,tablet,laptop).-Introduceer het Wilhelmus-Volg de les op het digibord. -Bespreek de quiz-onderdelen zo nodig na.
-Zing mee met de Wilhelmus-karaoke en bespreek de gevoelens die dat oproept.LinksCanon van Nederland - Willem van OranjeTekst Wilhelmus
Lesplan met 1 les
LESPLAN LES 1 - PMD
Deze lessenreeks hoort bij het vernieuwde lespakket van Cleanwise, een initiatief van Circulus. Vanaf nu wordt ook op school aan afval scheiden gedaan. En dat is belangrijk, hoe meer afval er goed gescheiden wordt, hoe beter het recyclelbaar is. Omdat het voor veel kinderen en volwassenen niet altijd even duidelijk is welk afval waar hoort, is er nu dit lespakket. In deze lessen passeren de drie belangrijkste afvalstromen de revue: PMD, GFT en papier. Deze les gaat over PMD. De centrale vraag is: Wat mag er bij het PMD-afval?
Overzicht
Tijdsduur: ca. 30 minuten excl. knutselopdrachtKlassikaal
Benodigdheden lesmoment:
digibordBenodigdheden knutselopdracht:voor elk kind een petfles;spuitbussen om de bloempotten een kleur te geven;scharen;stiften;bloemen of plantjes.
Opzet van de les
De centrale vraag van deze les is: Wat moet er bij het PMD-afval? Dit afval wordt ook wel plastic afval genoemd, maar de officiële naam voor dit soort afval is PMD. Er mag namelijk meer in dan alleen plastic. Daarom is het belangrijk om deze term aan de kinderen uit te leggen. Ze leren ook in welke bak het PMD-afval moet. Om deze kennis te toetsen volgt er een sleepopdracht. Daarna is er een video over het recyclen van PMD.
De kinderen gaan tot slot een bloempot maken van oude plasticflessen. Zo zien ze dat afval ook hergebruikt kan worden.
Slide 1 - Voorkennis peilen
Stel de kinderen de vraag welke soorten afval zij kennen of welke soorten afval ze thuis scheiden. Vraag de kinderen of ze thuis een zak of een bak hebben voor plastic afval. Wat doen ze daar allemaal in? Hoe gaat dat thuis? Wie verzamelt het afval? Wie doet het in de bak? Waarom zou het goed zijn om plastic afval apart te houden?
Lesplan met 5 lessen
Beeldverhaal: deel 7 (groep 7-8 & vo onderbouw)
BEELDPORTRET - MINI- DOCUMENTAIRE MAKEN
WAT IS BEELDVERHAAL?
BeeldverhaalFilm ontdekken en jouw verhaal verbeelden!Beeldverhaal bestaat uit 6 opeenvolgende delen film ontdekken en maken voor groep 3 t/m 8 van het PO. Beeldverhaal laat kinderen spelenderwijs kennismaken met de kracht en verschijning van beeld en taal in (animatie)film. Door zelf film te maken leren kinderen hoe ze hun eigen werkelijkheid op een creatieve manier kunnen verwoorden en verbeelden. De lessen volgen de leerlijn (media)kunst en filmeducatie en zijn kerndoeldekkend voor taal. In iedere les Beeldverhaal is er aandacht voor mondelinge taalvaardigheid en woordenschat.Deel 7 is geschikt voor leerlingen van groep 7 t/m 8 en VO onderbouw en bestaat uit 5 lessen.Beeldverhaal is ontwikkeld door de Animatiebus ism IDFA.
Inhoud Documentaire maken
Opbouw en samenvatting van de lessen BEELDPORTRET:In deel 7 maken de leerlingen aan de hand van een interview een mini-documentaire over de droom van een zelfgekozen hoofdpersoon. Ze leren hoe ze door goede interviewvragen tot een interessant filmverhaal kunnen komen. Het interview gaan ze filmen. Daarna kruipen ze als het ware in het hoofd van de hoofdpersoon door diens portret te tekenen. Een deel van het verhaal gaan ze animeren. Het eindresultaat is een gefilmd interview, gecombineerd met animatie en tekeningen, dat de kijker echt raakt en plezier brengt.Les 1: Filmplan - De basis voor je filmIn deze les wordt het thema voor de lessen geïntroduceerd: de leerlingen gaan een beeldportret maken over een door hen gekozen hoofdpersoon, op basis van een interview. Ze kijken naar voorbeelden en maken een filmplan waarin de onderdelen voor de mini- documentaire beschreven worden.Les 2: Interview – Het interview met de hoofdpersoonIn deze les bereiden de leerlingen hun interviewvragen voor. Ze kijken naar voorbeelden en leren de juiste vragen te formuleren om interessante antwoorden te krijgen. In hun eigen tijd gaan ze het interview filmen. Les 3: Portret – Wie is je hoofdpersoon?In deze les maken de leerlingen volgens de juiste verhoudingen een portrettekening van de hoofdpersoon. Door intensief bezig te zijn met het tekenen van een hoofd kruipen ze er als het ware even in. Het getekende hoofd wordt later in de film gebruikt. Les 4: Animatie – Wat is de droom van jouw hoofdpersonage?In deze les gaan de leerlingen een deel van het gefilmde verhaal van hun hoofdpersoon verbeelden in een stopmotion-animatie. Voor deze les staan 2 lesuren; er kan buiten de les verder gewerkt worden aan de animatie.Les 5: Montage - Monteren en presenterenIn deze les leren de leerlingen geluid en beeld te combineren, hun film te monteren en het eindresultaat te presenteren.
les 1 Filmplan - De basis voor je film
Wat is de bedoeling?Introductie in het thema en de vorm van de mini-documentaire. De leerlingen komen te weten dat ze een beeldportret gaan maken over iemands droom. In veel documentaires volgt de maker een hoofdpersoon met een grote droom of een bepaald toekomstbeeld. Het is spannend om te zien of deze droom uitkomt.Een goed filmplan, waarin de onderdelen van de film beschreven worden, is een essentiële eerste stap. In deze eerste les staat het maken van zo’n filmplan dan ook centraal. Leerdoelen: Leren hoe een documentaire gemaakt wordtEen interessant onderwerp en hoofdpersoon leren kiezenOp basis van een voorbeeld een idee voor een korte documentaire uitwerkenLeren hoe je een eigen filmplan maakt.Aanvullende leerdoelen leerlijn filmeducatie:Kennismaken met verschillende soorten films en filmmakers.Op basis van verwachtingen het verloop van het verhaal voorspellen en herkennen hoe verwachtingen worden ingelost of juist op hun kop worden gezet.De verschillen tussen fictie en non-fictie herkennen
Lesplan met 3 lessen
112 Daar red je levens mee!
In deze lessen voor alle groepen wordt dieper ingegaan op het alarmnummer 112.
Opeens kom je voor een situatie te staan waarbij je met spoed hulp nodig hebt van de brandweer, ambulance of politie. In die situatie bel je het alarmnummer 112. Wat gebeurt er als je dit nummer belt?
Lesplan met 1 les
Jeroen Bosch
Canonvenster Jeroen Bosch Basisonderwijs groep 5,6,7,8 LesdoelenAan het eind van de les weten de leerlingen wie Jeroen Bosch was.De leerlingen leren over het middeleeuwse beroep van schilderDe leerlingen leren over het leven in de middeleeuwse stad.De leerlingen gaan nadenken over de betekenis van de schilderijen van Jeroen Bosch.
Inleiding
Jeroen Bosch is een beroemde schilder uit de Middeleeuwen. Met zijn schilderijen wilde hij mensen waarschuwen om een goed, gelovig christen te zijn. Anders kon het wel eens slecht met ze aflopen. Op zijn schilderijen liet hij de hel zien, met monsters, duivels en vreemde wezens. Van al zijn werken hangen er nog maar een paar in Nederland, in Museum Boymans Van Beuningen in Rotterdam.Jeroen Bosch
Jeroen Bosch woonde en werkte zijn hele leven in ’s-Hertogenbosch, ook wel Den Bosch genoemd. Hij heette eigenlijk Jeroen van Aken, maar noemde zichzelf als schilder Jeroen Bosch.
Midden in de stad had hij zijn schildersatelier. Hier maakte hij samen met zijn leerlingen zijn kunstwerken. Leerlingen werkten gewoon mee aan een schilderij.
Opbouw opdracht en voorbereiding
Deze les is geschikt voor thuisonderwijs of voor in de klas. De leerlingen moeten bedenken wat zij weten over Jeroen Bosch en waarom zij meer over hem gaan leren. Verder denken ze na over de betekenis van de schilderijen van Jeroen Bosch en leren de leerlingen meer over het leven in die tijd.
-Zorg voor pen en papier of voorzie elke leerling van een device (mobiel,tablet,laptop).-Introduceer de les en vertel de leerlingen wat ze gaan doen vandaag.-Volg de les op het digibord. -Bespreek de quiz-onderdelen zo nodig na.
-Herhaal de les en vraag aan de leerlingen om hun mening over de les.
Lesplan met 1 les
Samsam - Gelijkwaardigheid
Hoi! Welkom bij de lessen van Samsam in de Klas! Met de lessen van Samsam groeit de algemene kennis over de wereld en worden burgerschapsvaardigheden aangeleerd, zoals: discussiëren, kritisch denken en het herkennen van in- en uitsluiting. Het lesmateriaal is geschikt voor groep 5/6 en groep 7/8. Klik hier voor de website van Samsam!
G E L I J K W A A R D I G H E I D
De lessen uit dit lesplan gaan over gelijkwaardigheid en sluiten aan bij de bouwsteen 'Solidariteit'. Onderwerpen als uitsluiting, onrechtvaardigheid, discriminatie en ongelijke behandeling komen bij deze bouwsteen aan bod. Ben jij benieuwd naar het verhaal van de Braziliaanse Soffia? Hoe zij de boodschap 'Je moet trots zijn op je huidskleur en haar!' de wereld in brengt? Ben jij benieuwd hoe jij zelf denkt over gelijkheid en wat jouw ervaringen zijn met dit thema? Ga dan snel aan de slag met de vragen en opdrachten en kom er alles over te weten!Klik op de rechter afbeelding, naast de doelen van de les. Klik dan aan de rechterkant van je scherm op de rode button: Geef les. Zorg er vervolgens voor dat het vinkje bij Devices in de klas links onderaan je scherm uit staat. Veel leerplezier!
Groep 5 t/m 8
Soffia uit Brazilië rapt over discriminatieDeze les:Kan ik voorbeelden van uitsluiting, onrechtvaardigheid, discriminatie en ongelijke behandeling in mijn omgeving herkennen en benoemen.Schrijf ik een rap om het thema gelijkheid aan te kaarten en een boodschap hierover uit te dragen.
Lesplan met 2 lessen
Botenbouw
pROJECT VOOR BASISSCHOOLLEERLINGEN VAN GROEP 7/8, DOOR het ambachtelijk botenbouw centrum IN AMERSFOORT.
Algemene informatie
Iedereen heeft wel eens gevaren, met de boot naar een waddeneiland, met de pont over de rivier, op een zeilboot of in een kano. De mensheid vindt al eeuwenlang zijn weg over het water, met verschillende modellen boten.Van oudsher werden de meeste goederen naar en in Amersfoort over het water vervoerd. Ook waren er scheepswerven net buiten de stad, de Eem had immers een directe verbinding met de Zuiderzee.Informatie en beelden hiervan zijn terug te vinden in de collecties van o.a. Museum Flehite, Museum Spakenburg en Archief Eemland.Anno 2022 kunnen leerlingen zelf een een bootje maken met verschillende houtbewerkingstechnieken in het Ambachtelijk Botenbouw Centrum. Ze leren over de techniek van het ambacht en de geschiedenis van Amersfoort.
een afspraak maken voor de excursie naar het ambachtelijk botenbouw centrum
Ambachtelijk Botenbouw CentrumContactpersoon Frank BrouwerDe Schans 20B3813 TW AmersfoortTelefoon: +31(0)650215733E-mail: info@botenbouwcentrum.nlOpeningstijden: maandag t/m vrijdag van 10.00-17.00 uurEr kunnen maximaal 30 leerlingen meedoen per bezoek. Het bezoek duurt 2 uur en wordt begeleid door een medewerker van het Ambachtelijk Botenbouwcentrum, de leerkracht en tenminste 3 hulpouders.
Lesplan met 2 lessen
Go Short Middenbouw 2021 - natuur
Welkom bij de lessenreeks van Go Short - International Short Film Festival Nijmegen. In 2021 biedt het festival een online vertoning aan van een filmprogramma met korte films over de natuur. Deze lessenreeks is bedoeld om te gebruiken bij de voorbereiding en nabespreking van de online vertoning. In de reflectie les komt een maker ook aan het woord. In de docentenhandleiding staat achtergrondinformatie en een beschrijving hoe de slides ingezet kunnen worden. Er zitten interactieve elementen in de les, deze kun je inzetten met devices van leerlingen (telefoons of tablets) maar je kunt ze ook gebruiken zonder devices. De leerlingen geven dan gewoon antwoord in de klas. Ook worden de antwoorden op de vragen niet opgeslagen als je de les anoniem geeft, dit is geen probleem voor het geven van de les, maar wel goed om te weten. Veel plezier en succes en laat ons vooral weten via educatie@goshort.nl wat je van de lessen vindt! Of geef via LessonUp sterren aan de les.
Lesplan met 1 les
Yes! Je eigen gedenkbord
Themales gedenkbordenBasisonderwijs groep 6-8 LesdoelenAan het eind van de les kennen de leerlingen de functie en betekenis van gedenkborden.Aan het eind van de les kunnen de leerlingen een gedenkbord ontwerpen met de aspecten die hierbij belangrijk zijn: een bijzondere gebeurtenis, een passende afbeelding, een datum of jaartal.
Yes! Je eigen gedenkbord
Om belangrijke gebeurtenissen uit onze geschiedenis te herdenken of te vieren, zoals de Eerste Spoorlijn, maakten mensen vroeger gedenk- en vierborden. Maak je eigen gedenkbord voor iets belangrijks uit jouw geschiedenis (of die van de school).
Inleiding De Canon van Nederland bevat vijftig belangrijke gebeurtenissen uit de geschiedenis van Nederland. Om zulke belangrijke gebeurtenissen te herdenken of vieren maakten mensen vroeger vaak gedenk- en vierborden. Deze zetten of hangen mensen dan op een mooi plekje in huis als herinnering aan die belangrijke gebeurtenis. De collectie van het Nederlands Openluchtmuseum heeft heel veel van deze borden. Bijvoorbeeld van de kroning van Koning Willem I, de eerste Nederlandse Koning. Of van de eerste spoorlijn in 1839, de Watersnood van 1953 of over Willem van Oranje.
Meer over dit onderwerp: zie de onderstaande links.
Opbouw opdracht en voorbereiding
In deze opdracht bekijken de leerlingen een aantal gedenkborden en ontdekken ze meer dit over deze belangrijke gebeurtenis uit onze geschiedenis. Daarna gaan ze aan de slag met het maken van een eigen gedenkbord van een belangrijke gebeurtenis uit hun eigen geschiedenis (of die van de school).
Voorbereiding
Om een echt bord te maken, koop je witte borden en porseleinverf, bijvoorbeeld bij Pipoos. Je kunt natuurlijk ook werken met een rond papier en gewone plakkaatverf.
-Zorg voor pen en papier of voorzie elke leerling van een device (mobiel,tablet,laptop).
-Leg alle materialen klaar in de klas.
-Vertel de leerlingen over gedenk borden.
-Laat de leerlingen de digibordmodule zien. Hierin zien ze voorbeelden van gedenkborden.
-Laat de leerlingen zelf een gebeurtenis uit hun eigen geschiedenis bedenken die ze willen herdenken of vieren. Je kunt er natuurlijk ook eentje voorschrijven.
-Vul het werkblad in over deze gebeurtenis (gebruik het werkblad gedenkbord).
-Ga aan de slag met de verf, papier en/of borden en maak mooie gedenk- en vierborden over alle onderwerpen die de leerlingen bedacht hebben.
-Hang ze op in de klas en laat de leerlingen rondlopen en vragen stellen aan elkaar over hun gebeurtenis.LinksCanon van Nederland - Willem van OranjeCanon van Nederland - Koning Willem ICanon van Nederland - De eerste spoorlijnCanon van Nederland - De watersnoodVind meer gedenkborden in de museumcollectieBestel porseleinverf
Lesplan met 3 lessen
Lesplan Baksteen tentoonstelling
In de tentoonstelling BAKSTEEN | BRICK is werk te zien van kunstenaars, architecten en ontwerpers die allemaal op hun eigen manier geïnspireerd zijn door het materiaal 'baksteen'.
Over de tentoonstelling
De baksteen - volgens de Dikke van Dale letterlijk: een gebakken steen. Groot, klein, in heel veel kleuren, te vinden in je huis, op straat, op pleinen. Een eeuwenoud bouwmateriaal dat veel in onze alledaagse omgeving voorkomt voor zowel de constructie van muren als bestratingen. Maar wat zou je nog meer kunnen met baksteen? En waarom vinden kunstenaars de gewone baksteen zo interessant? De tentoonstelling BAKSTEEN I BRICK brengt een ode aan het materiaal met werk van meer dan vijftig kunstenaars, architecten en ontwerpers uit binnen- en buitenland. In nieuw en bestaand werk tonen zij de schoonheid en de zeggingskracht van baksteen.
Tip! bereid je bezoek voor met de klas
Bij deze tentoonstelling zijn er voorbereidende lessen ontwikkeld. Er zijn aparte lessen voor het PO en voor het VO. De lessen laten de leerlingen alvast kennismaken met de kunstenaars en hun werk.
Wat is er te zien?
“Dezelfde baksteen die iemand het gevoel van veiligheid geeft kan als wapen dienen bij een opstand” - zegt tentoonstellingsmaker Judith van Meeuwen over de gebakken steen.
Lesplan met 3 lessen
Lesplan tentoonstelling: Africa Supernova
135 kunstwerken, van 125 kunstenaars uit 30 verschillende Afrikaanse landen zijn straks te zien in Kunsthal KAdE in een tentoonstelling waar hedendaagse Afrikaanse kunst centraal staat!
Over de tentoonstelling
Het echtpaar Pieter en Carla Schulting verzamelt al lange tijd kunst. Ongeveer vier jaar geleden werden ze gegrepen door het aanbod aan hedendaagse Afrikaanse schilderkunst. In een korte tijd hebben zij een enorme verzameling kunst uit dit continent bij elkaar gebracht. Vanaf 24 september is deze collectie met werk van vele jonge schilders, beeldhouwers en fotografen te zien in Kunsthal KAdE. Portretten staan centraal in de tentoonstelling, maar er worden ook uitstapjes gemaakt naar abstractie en beeldhouwkunst. In het werk van kunstenaars uit onder meer Zuid-Afrika, Ghana, Nigeria, Ivoorkust en Oeganda komen grote maatschappelijke thema's aan de orde, maar gaat het ook over vriendschap en de persoonlijke leefomgeving. Zelfbeeld en reflectie zijn hierbij belangrijke rode draden.De verzamelaars: “Met deze tentoonstelling willen we een overzicht geven van de jonge kunstenaars die nu Afrika op de wereldkaart zetten. We denken dat wanneer je over twintig jaar terugkijkt, deze periode deel gaat uitmaken van de kunstgeschiedenis.”
Tip! bereid je bezoek voor met de klas
Bij deze tentoonstelling zijn er voorbereidende lessen ontwikkeld. Er zijn aparte lessen voor het PO en voor het VO. De lessen laten de leerlingen alvast kennismaken met het onderwerp van de tentoonstelling en een paar kunstwerken.
Wat is er te zien?
De tentoonstelling 'Africa Supernova' is te bezoeken met je klas van:24 september 2023 t/m 8 januari 2024 in Kunsthal KAdE.
Lesplan met 1 les
Feest! Maak een heerlijke laddu
ThemalesVoortgezet onderwijs onderbouwLesdoelenAan het eind van de les hebben de leerlingen kennis gemaakt met het hindoeïstische feest Raksha Bandhan.
Aan het eind van de les kunnen de leerlingen laddu maken aan de hand van een recept.
Een wat? Een Laddu! Een hapje dat Hindoes eten bij het feest Raksha Bandhan. Ontdek snel wat je dan viert en hoe je een Laddu maakt. Lekker zoet!Inleiding In de loop van de twintigste eeuw komen er steeds meer nieuwe Nederlanders uit de hele wereld naar Nederland. Zij nemen ook nieuwe religies en gebruiken mee, en drukken zo hun stempel op het land. Waarschijnlijk zitten er in jouw klas ook kinderen met allerlei verschillende achtergronden en uit verschillende culturen. Dat betekent dat we niet meer alleen de christelijke feesten vieren in Nederland, maar ook allerlei andere feesten die bij die andere culturen horen: het Suikerfeest, Holi, Keti koti én Raksha Bandhan. Het Suikerfeest is een feest dat islamieten vieren na hun periode van vasten (de Ramadan). Holi is een hindoeïstisch feest in maart. Het is een soort Nieuwjaarsfeest en lentefeest ineen en viert de overwinning van de lente op de koude winter en van het goede op het kwade. Keti koti betekent letterlijk: gebroken ketenen en viert de afschaffing van de slavernij. Deze opdracht gaat over Raksha Bandhan.Meer over dit onderwerp: zie de onderstaande links.De opdrachtIn deze opdracht gaan kinderen aan de slag met het maken van een lekker hapje dat hoort bij Raksha Bandhan, een Hindoeïstisch feest. Raksha Bandhan valt op de dag van de volle maan in augustus. Zussen bedanken hun broers op dit feest voor de bescherming die hij hen biedt. Om hem te bedanken binden ze een beschermingskoord om zijn pols én maken ze een lekker hapje voor hem, een Laddu.Opbouw opdracht en voorbereidenIn deze opdracht gaan kinderen aan de slag met het maken van een lekker hapje dat hoort bij het Raksha Bandhan, een feest dat hindoes vieren in augustus.-Download het boodschappenlijstje.-Koop alle ingrediënten.-Zet alle benodigdheden klaar in de klas.-Zorg voor pen en papier of voorzie elke leerling van een device (mobiel,tablet,laptop).-Laat de digibordslides zien in de klas. Een museumdocent legt hierin met een filmpje uit wat Raksha Bandhan is en hoe je laddu maakt.-Ga met de leerlingen aan de slag en geniet van een heerlijk hapje.BoodschappenlijstjeZakje kokosBlikje gecondenseerde melkKleurstof voor etenBonbonpapiertjesLepelsBakjesLinksWeet wat je viert - over feesten in Nederland
Lesplan met 1 les
Bouwen
Themales bouwenBasisonderwijs groep 6-8 LesdoelenAan het eind van de les kunnen de leerlingen beredeneren hoe de materiaalkeuze van een woning ontstaat, door voorbeelden in de les te bekijken en door de materiaalkeuze van hun school te onderzoeken.Bouwen
Waar is jouw school van gebouwd? Als je naar de geschiedenis kijkt, ontdek je dat mensen met heel veel verschillende materialen huizen hebben gemaakt. Van baksteen, leem, met een riet dak of dakpannen... Waar is jullie school eigenlijk van gemaakt? En waarom juist daarvan?
Inleiding De mens bouwt. De belangrijkste reden voor een mens om te bouwen is om beschutting te hebben. Niet alleen voor zichzelf, maar ook voor bijvoorbeeld dieren, karren en in latere tijd machines. Deze beschutting is vooral nodig tegen het weer. Mensen bouwen van alles: schuren, stallen, fabrieken, maar vooral huizen. Hier wonen mensen immers in. In een huis vinden mensen niet alleen beschutting tegen het weer maar ook tegen gevaar; in een huis loop je minder kans overvallen te worden door dieven dan in de openlucht. Mensen vinden bovendien warmte in een huis. Wanneer je een vuurtje aanlegt in huis of de verwarming aanzet, blijft de warmte langer hangen tussen de muren en het dak, dan in de openlucht.
Mensen bouwen huizen in de stad en op het platteland. De huizen op het platteland zijn over het algemeen groter dan die in de stad. Dit komt doordat er op het platteland meer ruimte is om een huis te bouwen. In een stad wonen immers meer mensen dichter op elkaar, dus moeten de huizen daar kleiner worden gebouwd. Je huis neem je vaak voor lief. Maar waar je woont bepaalt ook vaak hoé je woont. In warme landen zijn de huizen anders dan in koude, want tegen de kou heb je een andere soort bescherming nodig.
Ook bouwden mensen vroeger vaak met materialen uit de buurt. Woonde je bij een bos, dan gebruikte je veel hout. Woonde je in gebieden waar veel leem in de grond zat, dan bouwde je daarmee. Leerlingen ontdekken dat het gebruik van materialen en bouwtechnieken voor huizen afhankelijk was, en in vele delen van de wereld nog is, van verschillende factoren: geografische factoren (bijv. grondsoort, klimaat); aanwezigheid van bouwmaterialen ter plaatse; sociaal-economische omstandigheden van de eigenaar van het huis.
Opbouw opdracht en voorbereiding
De leerlingen beseffen met deze opdracht dat mensen huizen bouwen en dat ze bepaalde redenen hebben voor het gebruik van specifieke bouwmaterialen. Ook ontdekken ze waar de school van gemaakt is. Ze denken na over waarom de school juist hiervan gemaakt is.
-Print het werkblad materialen in mijn school uit – voor alle leerlingen.
-Zorg voor pen en papier of voorzie elke leerling van een device (mobiel,tablet,laptop).-Introduceer kort het onderwerp ‘bouwen’.
-Laat de eerste slides van de digibordmodule zien met het filmpje van de museumdocent en de opdracht.
-Geef de leerlingen het werkblad materialen in mijn school.
-Laat de leerlingen de hele school doorlopen en alle materialen opschrijven die ze zien.
-Vul samen met de leerlingen de checklist in die in de digibordmodule staat. Welke materialen worden gebruikt in jullie school?
-Discussieer: waarom denk je dat deze materialen zijn gebruikt?
Extra verdiepingsopdracht Voor voortgezet onderwijs: laat de leerlingen kijken hoe de bakstenen muur van school is opgebouwd. Zie hier baksteenformaten en gebruik het werkblad steensverbanden in bakstenen muur.LinksBaksteenformaten
Lesplan met 1 les
Verhalen in de Kunst
Hoe zie jij jezelf? Wat definieert jou? En hoe wil je dat andere mensen jou zien? In dit lesblok gaan de leerlingen aan de slag met zelfportretten. Ze ontdekken hoe de grote meesters uit de schilderkunst zichzelf portretteerden. Naast de verschillende schilderstijlen ontdekken ze de symboliek in de verschillende kunstwerken. Door te kijken naar een aantal iconische zelfportretten leren ze de grootmeesters, zichzelf en hun klasgenoten nog beter kennen.Leerdoelen:Leerlingen leren dat zij door zelfportretten mensen kunnen leren kennen.Leerlingen kunnen met behulp van symbolen een zelfportret maken.Disciplines:Beeldende kunstErfgoed
voorbereidende les
Een kunstwerk is vaak niet wat het op het eerste gezicht lijkt. Als je goed kijkt liggen er verschillende verhalen in verborgen. In de voorbereidende les kijken de leerlingen naar bekende geschilderde zelfportretten. Ze ontdekken dat zelfportretten eigenlijk de selfies van vroeger zijn en oefenen met verschillende schildertechnieken.Voorbereiding:
- Neem de woordenlijst door
- Print de werkbladen (1 per leerling)
- Print de lesinstructie
Benodigde materialen voor de voorbereidende les:- Per leerling een geprint werkblad (in de bijlage)- Potloden (door school)
- Lesinstructie (in de bijlage)
masterclass
Samen met een beeldend kunstenaar van Corrosia - de plek in Almere voor exposities met hedendaagse kunst - schilderen de leerlingen een eigen zelfportret. Ze kijken met andere ogen naar zichzelf en hun klasgenootjes. Met behulp van symbolen voegen ze verborgen verhalen toe aan hun eigen zelfportret.
Let op: voor aanvang van de les komt de kunstenaar in de klas om op te bouwen. Ze neemt zelf verf, kwasten, tafelkleden om de tafels te beschermen en grote blousen mee die de leerlingen over hun eigen kleding kunnen aantrekken. Leerdoelen:Leerlingen kunnen een zelfportret met symbolen schilderen.
reflectie
In de verwerkingsles blikken de leerlingen terug op alles wat ze dit lesblok hebben gedaan en geleerd. Ze kijken naar hun eigen zelfportret en dat van hun klasgenootjes en maken samen een grote expositie in de klas. Welke verborgen verhalen zitten daar in verstopt? Leerdoelen:Leerlingen kunnen kijken naar het eigen werk en dat van anderen.Leerlingen kunnen gezamenlijk van alle schilderijen een expositie maken.Leerlingen kunnen beoordelen welke verhalen de schilderijen verbeelden m.b.v. de symbolen.Leerlingen kunnen vertellen wat zij hebben geleerd en gedaan in de lessen.
Lesplan met 1 les
LESPLAN LES 2 - GFT
Deze lessenreeks hoort bij het vernieuwde lespakket van Cleanwise, een initiatief van Circulus Berkel. Vanaf nu wordt ook op school aan afval-scheiden gedaan. En dat is belangrijk, hoe meer afval er goed gescheiden wordt, hoe beter het recyclelbaar is. Omdat het voor veel kinderen en volwassenen niet altijd even duidelijk is welk afval waar hoort, is er nu dit lespakket. In deze lessen passeren de drie belangrijkste afvalstromen de revue: PMD, GFT en papier. Deze les gaat over GFT. De centrale vraag van deze les is: Wat is GFT-afval en hoe wordt het verwerkt?
OVERZICHT
Tijdsduur: 30 minutenKlassikaalBenodigdheden lesmoment:DigibordBenodigdheden knutselopdracht:3 emmers1 deksel voor de emmerBoormachine of andere manier om gaten te makenDroge bladeren of stro of karton en papierBakje compost met compost-wormenWaterGFT-afval
Opzet van de les
De centrale vraag van deze les is: Wat is GFT-afval? In deze les wordt eerst aandacht besteed aan wat GFT-afval is en in welke afvalbak dit moet. Daarna kijken de kinderen een video en beantwoorden ze een aantal vragen. Tot slot gaat de klas een wormenhotel maken. Dit is een kleine composthoop.
Slide 2 - voorkennis
Vraag de klas: wat is GFT-afval? Hebben ze thuis een GFT- of groenbak? Weten ze of er regels zijn voor GFT afval? Waarom zou het goed zijn om GFT-afval in een aparte afvalbak te doen? Vul samen het woordweb in: Wat mag er in de GFT-bak? Bijvoorbeeld: Boterhammenkorstjes, rijst, blaadjes, kleine takjes uit de tuin en visgraatjes.
Lesplan met 1 les
LESPLAN LES 3 - PAPIER EN KARTON
Deze lessenreeks hoort bij het vernieuwde lespakket van Cleanwise, een initiatief van Circulus Berkel. Vanaf nu wordt ook op school aan afval-scheiden gedaan. En dat is belangrijk, hoe meer afval er goed gescheiden wordt, hoe beter het recyclelbaar is. Omdat het voor veel kinderen en volwassenen niet altijd even duidelijk is welk afval waar hoort, is er nu dit lespakket. In deze lessen passeren de drie belangrijkste afvalstromen de revue: PMD, GFT en papier. Deze les gaat over papier en karton. De centrale vraag van deze les is: Waarom scheiden we papierafval?
OVERZICHT
Tijdsduur: 20 minuten KlassikaalBenodigdheden lesmoment:- digibordBenodigdheden opdracht:- een oud boek voor elke leerling- gekleurd karton of dik papier- lijm
OPzet van deze les
De centrale vraag van deze les is: Waarom scheiden we papier- en kartonafval? In deze les leren de kinderen wat papier- en kartonafval is en in welke afvalbak dit moet. Ook leren ze wat er niet in deze afval bak mag. Daarnaast gaan ze van een oud boek een eigen brievenhouder-egel maken.
Slide 2 - Voorkennis
Vraag de kinderen of ze thuis een papierbak hebben. Weten ze regels voor de papier- en kartonbak? Dingen die er wel in mogen? Dingen die er niet in mogen?Beantwoord samen de vraag: Waarom is het belangrijk om papier en karton te scheiden? Bijvoorbeeld: omdat het beter is voor het milieu of omdat je er nieuwe dingen van kunt maken.
Lesplan met 1 les
LESPLAN LES 1 - INTRODUCTIE
Deze lessenreeks hoort bij het vernieuwde lespakket van Cleanwise, een initiatief van Circulus. Vanaf nu wordt ook op school aan afval-scheiden gedaan. En dat is belangrijk, hoe meer afval er goed gescheiden wordt, hoe beter het recyclelbaar is. Omdat het voor veel kinderen en volwassenen niet altijd even duidelijk is welk afval waar hoort, is er nu dit lespakket. In deze lessen passeren de drie belangrijkste afvalstromen de revue: PMD, GFT en papier. Deze les gaat over verschillende soorten afvalbakken. De centrale vraag is: Waar moet het afval in?
Opzet van de les
Tijdsduur: 10 minutenKlassikaalNodig voor deze les: - Digibord
SLide 1 - Opzet van de les
De kinderen leren dat afval niet alleen in de prullenbak moet, maar dat het ook in de juiste bak. Er zijn verschillende soorten afvalbakken voor verschillende soorten afval. De vraag bij deze les is 'Waar moet het afval in?'
slide 2 - Video
https://schooltv.nl/video/koekeloere-opgeruimd-staat-netjes/Speel de video af tot 02:30. Moffel en Piertje kwamen in het bos een grote berg afval tegen. Vraag de kinderen: Wat moeten ze daar mee doen? In de prullenbak is natuurlijk het goede antwoord. Vraag de kinderen daarna of ze weten dat er verschillende soorten afvalbakken zijn. Hebben ze die al wel eens zien staan op school? Kennen ze al verschillende soorten afval?
Lesplan met 1 les
De Grote Kidsweek Klimaatquiz
Hoe goed kennen uw leerlingen het klimaat op aarde? In De Grote Kidsweek Klimaatquiz leren ze door het bekijken van video's, afbeeldingen en het beantwoorden van vragen o.a. het verschil tussen weer en klimaat, de verschillende klimaatzones, de klimaatverandering en wat ze zelf kunnen doen om in actie te komen voor het klimaat. Wie is de Grote Kidsweek Klimaatkenner van de klas? Ontdek het in deze interactieve quiz!
De grote kidsweek klimaatquiz
Proefabbonement Wereld & Taal
Bent u n.a.v. dit lespakket nieuwsgierig geworden? Start dan met een proefabonnement Wereld & Taal! Speciale actie: als u nu een proefabonnement afsluit, krijgt u een boekenpakket t.w.v.€ 75,- cadeau.
Lesplan met 2 lessen
Lesplan tentoonstelling: Folkert de Jong
Bij Kunsthal KAdE is de tentoonstelling MINISTRY OF FEAR/ FOAM te zien met werk van kunstenaar Folkert de Jong, bekend om zijn vaak levensgrote en kleurrijke installaties en sculpturen.
Over de tentoonstelling
Kunstenaar Folkert de Jong maakt voor zijn levensgrote installaties en sculpturen gebruik van materialen die gewoonlijk gebruikt worden als bouw of isolatiemateriaal. Daarmee creëert hij bijzondere mensachtige figuren in lichtblauw, roze en geel, die wel stil lijken te staan in de tijd.Folkert is een 'regisseur van personages'. Hij nodigt bezoekers uit kennis te maken met zijn figuren. Wanneer je de figuren goed bekijkt word je soms verleid, afgeschrikt, op afstand gehouden en nieuwsgierig gemaakt naar de verhalen achter de werken. Verwondering, verbazing en verbijstering, zijn kunst roept allerlei emoties op. Kom bij Kunsthal KAdE de verhalen ontdekken die Folkert met zijn bijzondere personages probeert te vertellen; over oorlog, politiek, (kunst)geschiedenis en over de rol van de mensin de wereld.
Tip! bereid je bezoek voor met de klas
Bij deze tentoonstelling zijn er voorbereidende lessen ontwikkeld. Er zijn aparte lessen voor het PO en voor het VO. De lessen laten de leerlingen alvast kennismaken met Folkert de Jong en zijn werk.
Wat is er te zien?
* In de tentoonstelling tonen we een selectie van bestaande werken van Folkert de Jong.Speciaal voor de tentoonstelling is er ook nieuw werk gemaakt.
Lesplan met 5 lessen
Lesplan Mission Symphonic
IntroductieMet het project Mission Symphonic van het Rotterdams Philharmonisch Orkest maken leerlingen kennis met de wereld van de klassieke muziek. Samen gaan de leerlingen op missie en leren de muziek van toen kennen op een eigentijdse manier van nu.
De Missie
Mission Symphonic bestaat uit verschillende onderdelen en lagen waarin leerlingen kennis maken en aan de slag gaan met symfonische muziek. De missie start online in de klas met het bekijken van een serie spannende filmpjes en lessen in LessonUp over de muziekstukken van de Missie, daarna bepaalt de klas met welk muziekstuk zij verder willen in hun missie tijdens de workshops van SKVR(= facultatief).Geheime codes in de filmpjes....Zorg dat je met je klas de filmpjes goed bekijkt, ze bevatten geheime codes.. wellicht kunnen ze die al in de filmpjes vinden? Tijdens de voorstelling komen deze verhaallijnen en geheime codes terug.De volgende stap gaan de leerlingen via de online methode van ZangExpress 4 muziekstukken uit de missie oefenen. Daarna komt de hoofdmissie; de voorstelling in de Doelen.
Tijdens deze voorstelling zingen alle leerlingen, begeleid door het voltallige Rotterdams Philharmonisch Orkest, samen de bekende melodieën van diverse componisten die zij tijdens hun missie hebben leren kennen met de online zanglessen van ZangExpress. Tijdens de voorstellingen worden leerlingen meegenomen in de muziek die zij al kennen via hun missie, maar de geheime agenten uit de Lokroep van de Vuurvogel zijn weer terug in deze voorstelling, zij zoeken een geheime code die zij moeten kraken. Helpen jullie leerlingen mee?OVERZICHT VAN HET LESPAKKET
In dit lesmateriaal vind je:
10 interactieve lessen en de 10 filmpjes van Mission Symphonic.Elke les heeft een zelfde opzet.Het belangrijkste is het filmpje te bekijken in slide 2 van elke les.Elk filmpje duurt ongeveer 5- 8 minuten.Heeft u weinig tijd kunt u de andere lesonderdelen eventueel laten vallen.KERNDOELEN
De lessen sluiten aan bij de Kerndoelen Kunstzinnige oriëntatie
Nr. 54: De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren.
Nr. 55: De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.
Nr. 56: De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.
Ervaringsvormen: actief (kunst maken), receptief (kunst beschouwen)