Les 6. Feesten en rituelen: Het leven gevierd.

• Godsdienst
• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Belangrijke feesten

Belangrijke feesten en rituelen

Het hindoeïsme kent een rijke verscheidenheid aan feesten en rituelen die diepgeworteld zijn in spirituele, sociale en culturele praktijken:

Feesten: Hindoeïstische feesten vieren verschillende goden en godinnen, seizoensveranderingen en belangrijke mijlpalen in het spirituele leven.

Voorbeelden zijn Diwali (het festival van licht), Holi (het lentefestival van kleuren) en Navratri (negen nachten gewijd aan verschillende vormen van de godin).

Rituelen: Rituelen spelen een centrale rol in het hindoeïstische leven, variërend van dagelijkse puja (verering) thuis tot uitgebreide ceremonies in tempels. Ze omvatten mantra's, offerandes, het aansteken van lampen, en het reciteren van heilige geschriften.

Betekenis: Deze feesten en rituelen bevorderen gemeenschapsbinding, spirituele groei, en bieden gelegenheden om dankbaarheid te tonen aan de goddelijke krachten, terwijl ze tegelijkertijd de diepte en diversiteit van het hindoeïstische geloof weerspiegelen.

Leerdoelen

Je kunt de twee belangrijke feesten noemen die horen bij  het hindoeïsme.

Je kunt de bijbehorende verhalen vertellen en de betekenis ervan uitleggen.

Je kunt de belangrijkste rituelen van hindoes die horen bij het leven benoemen en uitleggen.

Dit is de god die in Mumbai wordt vereerd. Hij staat symbool voor wijsheid en rijdt op een rat.

1. Krishna
2. Hanoeman
3. Brahma
4. Ganesha

Dit is de scheppergod en wordt vaak afgebeeld met 4 hoofden. Hij is getrouwd met Saravati.

1. Krishna
2. Hanoeman
3. Brahma
4. Shiva

Sarvati

Parvati

Lakshmi

Brahma

Vishnu

Shiva

Gebed

Goden vereren , puja

Tempel bezoeken (meestal alleen op feestdagen)

Ritueel wassen

Rituelen in het dagelijks leven.

Het beoefenen van puja (verering), gebeden, het brengen van offers tijdens een tempelbezoek en ritueel wassen zijn belangrijke aspecten van het hindoeïstische geloof en dagelijks leven:

Puja (Verering): Puja is een vorm van toegewijde verering waarbij men goden en godinnen vereert. Thuis wordt puja vaak uitgevoerd met een gebedsruimte (altaar) waar afbeeldingen of beelden van de goddelijke wezens staan. Dit omvat het aansteken van een lamp (diya), het offeren van bloemen, vruchten, en zoete lekkernijen, en het reciteren van mantra's en gebeden.

Gebeden: Gebeden (mantra's en shlokas) zijn essentieel in het hindoeïsme en worden gereciteerd om zegeningen te ontvangen, spirituele groei te bevorderen en dichter bij de goddelijke krachten te komen. Ze kunnen individueel worden gereciteerd tijdens puja of samen met anderen in tempels.

Offers brengen: Tijdens puja en tempelbezoeken worden offers gebracht als een teken van toewijding en respect aan de goddelijke wezens. Dit kunnen bloemen, vruchten, wierook, lampen, en soms voedsel zijn. Het brengen van offers symboliseert een geestelijke uitwisseling tussen de toegewijde en de goddelijke.

Tempelbezoek: Tempelbezoeken zijn belangrijk voor hindoes als plaatsen van verering en spirituele gemeenschap. Het bezoek omvat vaak het betreden van de tempel, het uitvoeren van rituelen zoals het aanbieden van gebeden en offers, en het ontvangen van darshan (het zien en ervaren van de goddelijke aanwezigheid).

Ritueel wassen (Achaman): Voordat men een tempel binnengaat of puja uitvoert, voert men vaak een ritueel wassen uit genaamd Achaman. Dit omvat het wassen van de handen, het gezicht en het spoelen van de mond met water om zich fysiek en spiritueel te reinigen voor het contact met het goddelijke.

Deze praktijken zijn essentieel voor het behoud van spirituele discipline, toewijding en verbondenheid met het goddelijke in het dagelijks leven van hindoes.

Bron: Hindu Basics: Mandir, Hindoe tempel (youtube.nl

               Holi

                 Divali

                             Rituelen van het jaar

Het Holi-feest en Diwali zijn twee van de meest prominente festivals in het hindoeïsme, elk met hun eigen unieke betekenis en vieringsgewoonten.

Beide festivals spelen een belangrijke rol in het culturele en religieuze leven van hindoes, waarbij ze gemeenschap vieren, tradities eren en spirituele betekenis verdiepen.

Holi feest

Betekenis: Een nieuw begin.

brandstapel = holika

kleurstof over elkaar uitstrooien en gieten vermengd met water.

Vindt plaats in maart, men viert het Nieuwjaar. 

Nieuwjaar vindt plaats in de lente.

Holi

Holi:  ook bekend als het festival van kleuren, is een van de meest levendige en vrolijke festivals in het hindoeïsme. 

Datum: Holi wordt gevierd op de dag na de volle maan in de maand Phalguna, meestal in februari of maart.

Betekenis: Holi markeert de komst van de lente en symboliseert de overwinning van het goede over het kwade, de overwinning van de lente over de winter, en een tijd van vreugde en vernieuwing.

Viering: Tijdens Holi besprenkelen mensen elkaar met kleurrijke poeders (gulal) en spuiten ze elkaar nat met gekleurd water. Dit symboliseert de viering van vreugde, samenhorigheid en het loslaten van vooroordelen. Het is een tijd van dans, muziek en zoete lekkernijen delen.

Tradities: Voorafgaand aan Holi wordt een traditioneel ritueel genaamd Holika Dahan gehouden, waarbij een vreugdevuur wordt aangestoken om de overwinning van het goede over het kwade te symboliseren. Mensen dansen en zingen rond het vuur.

Culturele betekenis: Holi overstijgt religieuze en sociale grenzen en wordt wereldwijd gevierd door mensen van verschillende achtergronden en geloven. Het bevordert gemeenschap, vriendschap en vergeving.

Holi is een festival dat mensen samenbrengt om de vreugde van het leven te vieren en de universele boodschap van harmonie en broederschap te verspreiden.

Bron: Get an Up-Close Look at the Colorful Holi Festival | National Geographic. (youtube)

00:29

Wanneer wordt holi gevierd?

1. In de zomer
2. In de winter
3. In de herfst
4. In de lente

00:45

Wat hoort niet bij holi?

Wat hoort niet bij holi?

1. geld geven
2. snoep
3. groepen mensen
4. kleuren

01:08

Over welke personen gaat holi? 

1. Vishnu en Shiva
2. Vishnu en Prahalad
3. Prahalad en Shiva
4. Vishnu en Brahma

Bron: Schooltv: Het verhaal bij Holi.

Divali

Betekenis: Het goede overwint het kwade.

Divali

• Lichtfeest
  
• Verering van Lakshmi
  
• cadeautjes
  
• dia's: lampjes

Divali, ook bekend als Deepavali, is een van de belangrijkste festivals in het hindoeïsme en wordt gevierd met veel vreugde en enthousiasme.

Datum: Divali wordt gevierd op de nieuwe maan dag in de maand Kartika (oktober/november). De exacte datum varieert elk jaar, afhankelijk van de hindoeïstische kalender.

Betekenis: Divali staat bekend als het festival van licht en symboliseert de overwinning van het licht over de duisternis, goed over kwaad en kennis over onwetendheid. Het markeert verschillende belangrijke mythologische en historische gebeurtenissen, waaronder de terugkeer van Lord Rama naar Ayodhya na 14 jaar ballingschap en de overwinning van Lord Krishna op de demon Narakasura.

Viering: Tijdens Divali worden huizen en straten verlicht met olielampen (diya's), kaarsen en lichtslingers. Dit symboliseert de overwinning van het licht over de duisternis en verwelkomt Lakshmi, de godin van welvaart en rijkdom, in de huizen. Mensen kleden zich in nieuwe kleren, ruimen hun huizen op, delen zoetigheden uit en wisselen geschenken uit met familie en vrienden.

Tradities: Voorafgaand aan Divali worden er vaak rituelen uitgevoerd, zoals het reinigen en versieren van huizen, het voorbereiden van heerlijke zoetigheden en het aansteken van vuurwerk om de vreugde en het feestelijke karakter van de dag te benadrukken.

Spirituele betekenis: Divali moedigt aan tot introspectie, spirituele groei en het vernieuwen van relaties. Het is een tijd waarin mensen samen komen om de goddelijke zegeningen te vragen en te danken voor hun zegeningen.

Divali is niet alleen een religieus festival, maar ook een belangrijk cultureel en sociaal evenement dat de rijke tradities en waarden van het hindoeïsme viert, terwijl het universele boodschappen van licht, liefde en harmonie verspreidt.

Bron: SchoolTV; Het verhaal bij Divali.

Holi

Divali

Lakshmi

voorjaar

cadeautjes

nieuwjaar

lichtjes

holika

nieuwe maan

kleurstof

Geboorte

Huwelijk

Overlijden

Rituelen van de levenscyclus

   Geboorte

     Huwelijk

     Overlijden

Rituelen spelen een cruciale rol bij belangrijke levensgebeurtenissen in het hindoeïsme, zoals geboorte, huwelijk en overlijden. 

Van voor de conceptie tot aan volwassenheid zijn er 14 rituelen die worden uitgevoerd.

Sanskaar (Ritueel)

De sanskars (heilige ceremonies) in het hindoeïsme beginnen al vóór de geboorte en omvatten verschillende rituelen die gericht zijn op het welzijn van zowel moeder als kind. 

Garbhadhana: Dit is het eerste sanskar dat plaatsvindt tijdens de conceptie. Het is een ritueel waarbij getrouwde hindoes bidden voor een gezonde en vruchtbare zwangerschap. Er worden gebeden gezegd en offers gebracht om de zegeningen van goden en godinnen af te smeken voor het verkrijgen van een kind.

Pumsavana: Dit sanskar vindt plaats tijdens de derde of vierde maand van de zwangerschap. Het is een ritueel waarbij gebeden worden gezegd en offers worden gebracht om het geslacht van het kind te zegenen en te vieren. Het doel is om de zwangerschap te zegenen en te beschermen.

Simantonnayana: Dit ritueel wordt uitgevoerd tijdens het derde trimester van de zwangerschap, meestal tussen de zevende en de negende maand. Het omvat het scheiden van het haar van de aanstaande moeder en het uitvoeren van ceremoniële baden. Dit ritueel is bedoeld om de zwangerschap te versterken en de moeder te beschermen.

Jatakarma: Zoals eerder genoemd, is Jatakarma het ritueel dat kort na de geboorte van het kind wordt uitgevoerd. Het omvat gebeden, mantra's en rituele handelingen die bedoeld zijn om het kind te beschermen en te zegenen in zijn of haar nieuwe leven.

Deze sanskars benadrukken het belang van spirituele zorg en bescherming gedurende de hele zwangerschap en bij de geboorte van het kind. Ze helpen bij het creëren van een spirituele band tussen het kind, de ouders en de goddelijke krachten, en dragen bij aan het welzijn en de spirituele ontwikkeling van het gezin.

Zwangerschap

Priester spreekt een zegenspreuk tijdens zwangerschap.

(Punsavan Sanskaar)

Geboorte

Naamgeving na raadpleging horoscoop en hoort bij de kaste.

( Naamkaran Sanskaar)

1e jaar

Haar wordt afgeschoren en wordt in deeg gerold en in stromend water gegooid. (Mundan Sanskaar)

Geboorte

Pumsavana:

Betekenis: Pumsavana is een sanskar die plaatsvindt tijdens de zwangerschap, meestal tijdens het derde of vierde maand. Het wordt uitgevoerd om de zegen van godheden af te smeken voor de voorspoed en bescherming van het ongeboren kind.

Doel: Het ritueel heeft als doel om het geslacht van het kind te zegenen en te vieren, en om een gunstige omgeving te creëren voor de gezonde ontwikkeling van de zwangerschap.

Naamkaran: Naamkaran, het ceremonieel geven van een naam aan een kind, wordt vaak geleid door een priester of een religieuze figuur in het hindoeïsme.

Voorbereiding: De ceremonie begint meestal met het uitnodigen van een priester of een geleerde die bekend is met de rituelen van Naamkaran.

 Familieleden verzamelen zich rondom, vaak in een gebedsruimte of thuisaltaar.

Mantra's en gebeden: De priester reciteert mantra's en gebeden uit heilige geschriften, zoals de Vedas, om zegeningen af te smeken voor het kind en zijn toekomst. Deze gebeden worden gezongen om spirituele bescherming en welzijn te verzekeren.

Offerandes: Tijdens de ceremonie worden vaak symbolische offerandes gedaan, zoals bloemen, vruchten, en soms zoetigheden. Deze offerandes worden aan goden en godinnen gegeven als een teken van dankbaarheid en devotie.

Keuze van de naam: De ouders kiezen meestal een naam voor hun kind voordat de ceremonie begint, (binnen de kaste) gebaseerd op culturele, religieuze of familietradities. De priester zegent deze naam en bevestigt het belang ervan voor het kind.

Zegeningen: Na het geven van de naam zegent de priester het kind en de ouders, en wenst hij hen een gelukkig en gezegend leven. Dit omvat vaak goede wensen voor gezondheid, welvaart en spirituele groei.

Mundan (of Chudakarana):

Betekenis: Mundan is de ceremonie van het scheren van het hoofdhaar van een kind. Het wordt meestal uitgevoerd tijdens de eerste of tweede levensjaren van het kind, vaak in een heilige plaats zoals een tempel.

Doel: Mundan symboliseert reiniging en zuivering van het kind en wordt beschouwd als een ceremoniële stap in de spirituele groei en bescherming van het kind. Het haar wordt meestal geofferd aan een rivier of heilige plaats als een teken van loslaten van negatieve energieën.

De paardensprong

Het paard in het schaakspel beweegt 2 velden horizontaal met 1 veld verticaal of een beweging van 2 velden verticaal met 1 veld horizontaal. 

Er ontstaat bij een paardensprong altijd een L-vorm.

R

U

L

T

N

E

I

E

Rituelen

• 
  
• 
  
• 
  
• 
  

(Vivah Sanskaar)

Rijst en graan wordt in het vuur gegooid. Offer voor de goden.

7 x om offersvuur lopen. verbonden door koord. 

Bruidsschat gegeven door de vader van de bruid.

Meer dan 70 % gearrangeerd door ouders.

Huwelijk

In traditionele hindoeïstische gemeenschappen kunnen huwelijken soms worden geregeld door de ouders van de bruid en bruidegom. (India 70-90%)

Verloving (Sagai of Mangni):

De ouders van de bruid en bruidegom komen samen om de verloving aan te kondigen en de intentie om het huwelijk te regelen te bevestigen.

Er worden vaak geschenken uitgewisseld tussen de families als teken van wederzijdse goedkeuring en respect.

Haldi en Mehendi:

Voorafgaand aan de bruiloft worden rituelen zoals Haldi (toepassing van kurkuma-pasta op huid voor reiniging en verfraaiing) en Mehendi (henna-ontwerp op handen en voeten van de bruid) uitgevoerd om de bruid en bruidegom voor te bereiden op de ceremonie.

Baraat en welkomstceremonie:

De bruiloft begint vaak met de Baraat, waarbij de bruidegom in een optocht arriveert bij de trouwlocatie, vergezeld door familieleden en vrienden.

De bruid verwelkomt de bruidegom en zijn familie met rituelen zoals het aanbieden van bloemen, rijst en water (Aarti).

Huwelijksceremoniën:

De ceremonie begint met een Ganesh Puja (gebed tot Heer Ganesh) om zegeningen te vragen voor een succesvolle huwelijksceremonie en om obstakels te verwijderen.

Tijdens de ceremonie vindt de Kanyadaan plaats, waarbij de vader van de bruid haar hand in die van de bruidegom legt als teken van overdracht van de verantwoordelijkheid.

Uitwisseling van geloften en symbolen:

De bruidegom biedt de bruid symbolische geschenken aan, waaronder een Mangalsutra (heilige ketting) en Sindoor (rode poeder voor het aanbrengen op haar voorhoofd), als tekenen van hun huwelijksverbond.

Ze lopen samen rond het heilige vuur (Agni) in de ceremonie van Saptapadi, waarbij ze zeven stappen nemen en geloften van wederzijdse steun en liefde uitspreken.

Bruidschat (Dowry):

In sommige traditionele gemeenschappen kan een bruidschat (dowry) worden overeengekomen en overhandigd door de bruid haar ouders aan de bruidegom en zijn familie. Dit kan geld, sieraden, kleding, of andere geschenken omvatten die bedoeld zijn om te helpen bij de start van het nieuwe huishouden.

Zegeningen en afronding:

Na de huwelijksceremonie zegenen oudere familieleden en priesters het paar en wensen hen een lang en gelukkig leven samen.

De receptie volgt vaak, waar familie en vrienden het paar feliciteren en feesten ter ere van de nieuwe verbintenis.

Deze ceremonieën en rituelen in een gearrangeerd huwelijk benadrukken de culturele en spirituele waarden binnen de hindoeïstische tradities, waarbij de nadruk ligt op familiebanden, respect voor ouders, en de zegen van goddelijke krachten voor het geluk en welzijn van het paar.

Bron: SchoolTV: Huwelijk en bruidsschat in India

Van Bihar tot Bangalore in de klas.

Gearrangeerd huwelijk

Huwelijk uit liefde

Iemand uit je eigen kaste

Ouders dragen mede verantwoordelijk

heid

Vereniging van twee families

Afkomst maakt niet uit

partner is onbekende

Partner is zelf gekozen

V

I

J

L

O

N

E

D

R

De volgende fase

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

Q

R

S

T

U

V

W

X

Y

Z

A

B

Overlijden

Overlijden

Spreuken worden uitgesproken door de zoon.

Rijst offeren aan de goden.

Cremeren

As van overledene in stromend water, bij voorkeur heilige rivier zoals Ganges of Indus.

Overlijden

In het hindoeïsme is de ceremonie rondom overlijden en crematie een diep spirituele en cultureel beladen gebeurtenis, doordrenkt met religieuze rituelen en tradities die variëren afhankelijk van de regio en de religieuze overtuigingen van de familie. 

Mantra's door de zoon:

Na de crematieceremonie in het hindoeïsme wordt vaak verwacht dat de zoon of een mannelijk familielid gebeden en mantra's reciteert.

Deze gebeden zijn bedoeld om de ziel van de overledene te vergezellen op zijn of haar spirituele reis en om zegeningen te vragen voor een vredige overgang naar het hiernamaals.

De mantra's kunnen afkomstig zijn uit heilige geschriften zoals de Vedas, Upanishads of Purana's, en kunnen specifieke verzen bevatten die troost bieden aan de familie en spirituele ondersteuning bieden aan de ziel van de overledene.

Rijstofferande (Pinda Pradana):

Dit ritueel omvat het offeren van rijst, vaak gemengd met boter en andere substanties, als een symbool van voeding voor de ziel van de overledene.

Het wordt beschouwd als een daad van liefde en respect, waarbij de ziel wordt gevoed tijdens zijn of haar spirituele reis.

Asthi Visarjan (asuitstrooiing):

Na de crematie worden de asresten van de overledene vaak verzameld.

Het ritueel van Asthi Visarjan omvat het verstrooien van deze as in heilig water, zoals de Ganges-rivier.

Het wordt beschouwd als een spirituele daad om de ziel te bevrijden en om spirituele verlichting en voorspoed voor de overledene te bevorderen.

Het geloof in de heilige kracht van de Ganges-rivier om spirituele zuivering en bevrijding te bieden aan de ziel maakt dit een belangrijk ritueel binnen het hindoeïsme.

Deze rituelen zijn diep geworteld in de hindoeïstische traditie en dienen om de overgang van de ziel te begeleiden en te ondersteunen, terwijl ze ook een gevoel van spirituele gemeenschap en voortdurende band met de overledene bevorderen binnen de familie en de bredere gemeenschap.

Bron: SchoolTV: Het heilige water van de Ganges

Van Bihar tot Bangalore in de klas.

Divali

Mawlid

Chanoeka

Kerst

Dit feest duurt 8 dagen en wordt gevierd in december en staat bekend als het lichtjesfeest. Men herdenkt de inwijding van de tempel.

Dit feest wordt gevierd op 25 december. De geboorte van een heel belangrijk persoon wordt gevierd met veel kaarsjes en lichtjes.

Dit feest wordt gevierd in oktober of november en duurt 5 dagen. Overal worden lampjes neergezet.

Op de 12e nacht van de 3e maand valt de Nacht van de geboorte. De geboorte van de profeet wordt gevierd.

Schrijf 3 dingen op die je hebt geleerd.

Hoe vind je dat je zelf gewerkt hebt?