Geschiedenisleraar.nl
Dé link tussen verleden en heden

1.8. De Pacificatie van 1917

Historisch Overzicht vanaf 1848 en Staatsinrichting


Nederland van 1848 tot 1914
8. De Pacificatie van 1917
1 / 21
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo, mavoLeerjaar 3,4

This lesson contains 21 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 50 min

Introduction

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom rond 1917 een aantal politieke problemen werd opgelost en welke dit waren.

Items in this lesson

Historisch Overzicht vanaf 1848 en Staatsinrichting


Nederland van 1848 tot 1914
8. De Pacificatie van 1917

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Leerdoel
Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom rond 1917 een aantal politieke problemen werd opgelost en welke dit waren.

Slide 3 - Slide

Situatie in Nederland

  • Strijd voor Algemeen Kiesrecht

  • Strijd voor Vrouwenkiesrecht

  • Schoolstrijd

Slide 4 - Slide


Caoutchouc-artikel
1887



  • De 'rubberen regel' komt in de Grondwet, waarbij het kiesrecht wordt gegeven aan volwassen mannen 'die daarvoor geschikt zijn'.
  • Dat klinkt vaag, en dat was ook de bedoeling: de eisen konden steeds worden verlaagd. Aan deze 'rubberen' flexibiliteit dankt het artikel haar naam.

Slide 5 - Slide

Situatie in de wereld

  • Eerste Wereldoorlog

  • Russische Revolutie

  • Strijd voor Vrouwenkiesrecht

Slide 6 - Slide


Politieke tegenstellingen


  • De socialisten willen algemeen kiesrecht, de liberalen en de confessionelen niet
  • De confessionelen willen geld voor bijzonderde scholen, de liberalen en de socialisten niet
  • De confessionelen en socialisten besluiten op elkaars voorstellen te gaan stemmen, waardoor er toch een meerderheid ontstaat.
  • Hierdoor worden de liberalen buiten spel gezet

Slide 7 - Slide


Pacificatie
1917



  • Pacificatie betekent letterlijk: vredestichting
  • Er werd tussen de partijen politieke vrede gesloten door een oplossing te vinden voor een aantal politieke problemen

Slide 8 - Slide

Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (1)
  • Er komt een einde aan de Schoolstrijd: zowel Openbaar- als Bijzonder onderwijs krijgen nu geld van de overheid

  • Er komt Algemeen Kiesrecht voor mannen (vanaf 23 jaar)

  • Er komt kiesrecht voor vrouwen (1917: passief kiesrecht, 1919: actief kiesrecht)

Slide 9 - Slide

Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (2)
  • Er komt een verandering van het kiesstelsel: het districtenstelsel wordt vervangen door evenredige vertegenwoordiging. Dit hebben we tegenwoordig nog steeds.

  • Einde van de politieke macht van de Liberalen: pas in 2010 komt er weer een Liberale minister-president, Mark Rutte

Slide 10 - Slide

Verhoudingen vóór en na de Pacificatie van 1917

Slide 11 - Slide

'Sinterklaasfeest van 1917'
Aletta Jacobs
Zij krijgt hier 'niks', omdat vrouwen slechts passief en geen actief kiesrecht kregen.
Pieter Jelles Troelstra
Hij was blij, omdat er algemeen kiesrecht voor mannen kwam.
Abraham Kuyper
Hij was blij, omdat er ook geld kwam voor bijzonder onderwijs.

Slide 12 - Slide

Hoeveel procent van de mannen mocht in 1888 stemmen voor de Tweede Kamer?
A
10%
B
20%
C
25%
D
50%

Slide 13 - Quiz

Het Caoutchouc-artikel werd ingevoerd in:
A
1848
B
1887
C
1914
D
1918

Slide 14 - Quiz

Het Caoutchouc-artikel heeft als gevolg dat:
A
Iedereen mag stemmen
B
Alle mannen mogen stemmen
C
De kiesdrempel steeds lager wordt
D
Er rubber ingevoerd wordt vanuit Indie

Slide 15 - Quiz

De minister-president is tevreden, want twee grote conflicten zijn opgelost en iedereen heeft zijn zin gekregen. Hij deelde als het ware cadeautjes uit.

De leider van de protestanten is blij met zijn ‘cadeau’: voortaan betaalt de overheid ook het bijzonder onderwijs.
Op dit cadeau staat ‘bijz. school’.
De socialisten zijn erg blij met de Pacificatie van 1917.
Aletta Jacobs is verdrietig, want 
zij krijgt niet wat ze wilde hebben.
1
2
3
4
5

Slide 16 - Drag question

Begrippen uit deze les

  • Pacficatie
  • Algemeen Kiesrecht
  • Vrouwenkiesrecht
  • passief kiesrecht
  • actief kiesrecht
  • Schoolstrijd
  • Caoutchouc-artikel

Slide 17 - Slide

Personen uit deze les

  • Pieter Jelles Troelstra
  • Abraham Kuyper
  • Aletta Jacobs
  • Pieter Cort van der Linden

Slide 18 - Slide

Jaartallen uit deze les

  • 1887: Caoutchouc-artikel
  • 1917: Pacificatie
  • 1917: Algemeen Kiesrecht voor mannen/passief kiesrecht voor vrouwen
  • 1919: actief kiesrecht voor vrouwen

Slide 19 - Slide

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Slide 20 - Open question

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Slide 21 - Open question