VSO - Mijn bril, jouw bril, onze bril! - Week tegen Pesten '25

• Burgerschapskunde
• Mentorles
• Voortgezet speciaal onderwijs

Introduction

Hoe je de wereld ziet...? Ehhh, tja... door je eigen ogen natuurlijk. Maar wist je dat de blik van jou altijd gekleurd is door jouw persoonlijke visie, ideeën en interpretaties? Je ziet de wereld door jouw eigen 'bril'. En om het nog wat ingewikkelder te maken... iemand anders dus ook! In deze les gaan we onze eigen 'bril' bekijken maar kijken we ook naar die van de ander. Wat kunnen we allemaal van elkaar leren? Als we onszelf en elkaar goed leren kennen, dan worden we een topklas!

Instructions

Voorbereiding:
Gouden Weken & Week tegen Pesten
Deze Week tegen Pesten-les is de afsluiter van de Gouden Weken-periode. Doe voorafgaand aan deze les onze drie Gouden Weken-lessen die zich bezighouden met de eerste drie fases van groepsdynamica (forming, storming en norming), zodat de Week tegen Pesten-les in de vierde fase, performing, mooi aansluit. Lees hier meer over groepsdynamica; hoe de mechanismes werken, hoe je groepsdynamica kunt sturen en de groepsvorming een positieve wending geeft.

Nodig:

- Werkblad: Mijn bril. Voor iedere leerling één.

- Scharen om de kaartjes uit te knippen voor bij slide 5.

Bijlagen:  
- Mijn bril-werkblad.

Werkvormen
klassikaal gesprek, individueel onderzoek, uitknippen van de kaartjes, klassikaal reflecteren, gezamenlijk talenten koppelen

Leerdoelen:
In deze les...

... analyseren en reflecteren de leerlingen op zichzelf

... leren de leerlingen dat de klas gevuld is met verschillende talenten

... zien de leerlingen dat zij een waardevol onderdeel zijn van de klas als geheel

... oefenen de leerlingen met reflecteren op de opdracht

Kennis:
Leerlingen leren dat iedereen vanuit zijn eigen kader/perspectief de dingen bekijkt. Ze leren ook dat de ander de wereld anders ziet en andere talenten en leermomenten heeft en dat je elkaar hierin kunt helpen.


Vaardigheden:
Leerlingen oefenen met reflecteren op zichzelf, de ander en de groep.

Houding:
In deze les werk je aan een nieuwsgierige, geïnteresseerde houding. Ook oefenen de leerlingen een reflectieve, open houding te hebben naar zichzelf, in dialoog met een ander of de groep.

Burgerschap
Met deze les werk je aan de volgende actuele burgerschapskerndoelen:
•    Kerndoel 1. Veilige schoolcultuur:
•    Zorgen voor een veilige schoolomgeving met aandacht voor diversiteit en inclusie.
•    Aanbieden van activiteiten die de betekenis van democratische waarden laten zien.
•    Stimuleren van kritische denkvaardigheden, morele en ethische oordeelsvorming en het offline en online respectvol communiceren daarover.

•    Samen met leerlingen vormgeven van een democratische cultuur.

•    Kerndoel 2. Diversiteit:

•    In gedrag rekening houden met ervaringen en perspectieven van anderen.

•    Kerndoel 3. Democratische waarden:
•    Verkennen op basis van morele en ethische perspectieven wat rechtvaardigheid en verantwoordelijk handelen betekent voor jezelf.

•    Afwegen hoe het eigen handelen effect heeft op de omgeving en het welzijn van anderen, nu en in de toekomst.

•    Kerndoel 5: Democratische betrokkenheid
•    Communiceren op respectvolle wijze

•    Leren omgaan met de wensen en de stem van de minderheid in besluitvormingsprocessen

•    Kerndoel 6. Maatschappelijke vraagstukken:
•    Uitdrukken van persoonlijke idealen en opvattingen.
•    Reflecteren hoe de eigen identiteit en waarden het handelen kunnen beïnvloeden.

Worksheets

VSO_Werkblad_WtP25.pdf

Introductie

Hoe je de wereld ziet...? Ehhh, tja... met je eigen ogen natuurlijk. Maar wist je dat de blik van jou altijd gekleurd is door jouw persoonlijke visie, ideeën en interpretaties?

Je ziet de wereld door jouw eigen 'bril'. En om het nog wat ingewikkelder te maken... iemand anders dus ook!

In deze les gaan we onze eigen 'bril' bekijken maar zetten we ook even die van een ander op.

Hoe ziet dat eruit? Wat vindt iemand anders? Ben ik het daarmee eens of juist niet? En als we alle brillen van de klas gebruiken... wat kunnen we dan samen allemaal bereiken?

Deze les draagt bij aan meer teamgevoel en onderlinge verbondenheid. Wat de kans op pesten verkleind.

Mijn bril [Klassikaal]

Oké, we beginnen dus met onszelf! Naar jezelf kijken en eerlijk zijn naar jezelf is heel belangrijk. Je zou kunnen zeggen dat iedereen een eigen bril heeft waardoor hij de wereld ziet. Iemand anders ziet de wereld anders.

Wie ben jij en wat vind jij belangrijk? En we bekijken ook de andere kant: waar ben je minder goed in? En wat zou je nog willen leren?

Als je jezelf goed leert kennen dan weet je wat je wil. Je maakt dan makkelijker goede keuzes voor jezelf en zo groeit ook je zelfvertrouwen.

We gaan met de eerste opdracht aan de slag en ontdekken door welke bril jij de wereld ziet aan de hand van het Mijn bril-werkblad.

Deel de Mijn bril-werkbladen uit, één per leerling.

Tip: Geef wat voorbeelden van waar specifieke leerlingen goed in zijn! Het is ook leuk om te benoemen waar je zelf goed in bent.

Individueel (5 min.)

Vul de twee bovenste "Waar ben ik goed in?"-kaartjes met het oranje randje in. Schrijf hier op waar jij vindt dat je écht goed in bent! Per kaart één talent. Je mag eventueel ook tekenen in plaats van schrijven als dat beter werkt.

Je doet de opdracht zelf, maar als je ergens niet uitkomt mag je best even overleggen met een klasgenoot die jou goed kent. Maar denk goed na, misschien noteer je ineens iets wat je klasgenoot vindt in plaats van wat je zelf echt vindt! Opletten dus!

Individueel (5 min.)

Onder de twee "Waar ben ik goed in"- kaartjes staan twee "Wat wil ik nog leren of nog beter kunnen"- kaartjes, die met het gele randje. Hier vul je op elk van de kaartjes iets in waar je (nog) niet zo goed in bent.

Knippen!

Heeft iedereen zijn vier kaartjes ingevuld? Dan mag je ze uitknippen.

Daar gaan we zo iets leuk mee doen.

We gaan zo een ‘talenten in zicht’-plek in de klas inrichten!
Dit kan een stuk muur zijn, een prikbord, je kunt alle talenten op een groot vel plakken of ze uitspreiden op een tafel. Wat werkt het beste voor jouw klas?

Lever alle kaartjes in bij de leerkracht, en let op: hou de oranje en gele kaartjes gescheiden!

Jouw bril
Klassikaal

Het is belangrijk om te weten dat jij de wereld door jouw bril bekijkt en de ander de wereld door een andere bril ziet. Daar bedoelen we mee dat een ander andere dingen leuk en fijn vindt en dus ook andere talenten heeft.

De één houdt van een lekker muziekje, de ander leest liever stil een boek, weer een andere rent naar de hoogste achtbaan zodra de kermis er is...

Het is leuk om de ander te leren kennen zodat je rekening met elkaar kunt houden en van elkaar kunt leren!

Om je in een ander te kunnen verplaatsen en eens door de ander zijn bril te kunnen kijken, is het belangrijk om een ander goed te leren kennen. Wat vindt iemand belangrijk en waaróm vindt iemand anders dat?

Talenten in zicht!

Klassikaal

Richt jullie ‘talenten in zicht’-plek in. Het doel hiervan is dat alle talenten bij elkaar staan en alle ‘nog te leren’-kaartjes bij elkaar staan op een zichtbare plek. Zo kun je goed zien wat een hoop talenten er in de klas zitten en zien de leerlingen dat ook van elkaar!

Misschien komen er het aankomend jaar wel talenten bij of vallen er ‘nog te leren’-kaartjes af!
 

Ga allemaal voor jullie ‘Talenten in zicht’-plek staan in de klas. Bespreek wat jullie zien.

• Wat voor talenten zien we allemaal?
• Wie wist dat van de ander?
• Zien jullie overeenkomsten en verschillen?
• Misschien jullie misschien nog een talent bij iemand?

Als jullie zo voor jullie ‘Talenten in zicht’-plek staan in de klas... Kunnen jullie dan misschien ook al klasgenoten aan elkaar koppelen?

• Kun je misschien een oranje kaartje (talent) koppelen aan een geel kaartje (hulpvraag)?
• Kunnen jullie voor alle "Wat wil ik nog leren of beter kunnen"-kaartjes een oplossing vinden? Bijvoorbeeld iemand anders  buiten de klas die er heel goed in is?
• Wat zouden jullie met alle talenten kunnen doen?

Een klas vol talenten! [Klassikaal]

Aan jullie de uitdaging om het hele jaar de "Waar ben ik goed in"- en de "Dit wil ik nog leren of beter kunnen"-kaartjes aan te vullen en ze ook weg te halen als je iets hebt geleerd!

Kunnen jullie elkaar als klas blijven helpen? Zo worden jullie een topklas!

Nog een leuke uitdaging: probeer bij opdrachten groepjes te maken op basis van jullie diversiteit aan talenten!

Hoe was het?

Klassikaal nabespreken

Zo, wat een hoop talenten! Bespreek de opdracht klassikaal na:

• Wie wil er wat delen over de opdracht?
• Hoe was het om zo met jezelf bezig te zijn? (waarom?)
• Was het lastig om dit allemaal op te schrijven over jezelf? (waarom?)
• Wat willen jullie nog leren?
• Wist je dit van jezelf?
• Wat vonden jullie ervan om zo naar elkaars talenten en 'nog leren'-kaartjes te kijken?
  

Mijn bril, jouw bril, onze bril!

Eind van de les