Hoofdstuk 1 - De samenleving en het individu

De samenleving en het individu
Hoofdstuk 1
1 / 58
next
Slide 1: Slide
MaatschappijwetenschappenMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4,5

This lesson contains 58 slides, with interactive quizzes, text slides and 11 videos.

time-iconLesson duration is: 150 min

Items in this lesson

De samenleving en het individu
Hoofdstuk 1

Slide 1 - Slide

Hier vindt u de notities bij een dia. Die kunnen bestaan uit voorbeeldantwoorden maar ook uit tips.

De starttip is: LessonUp is een interactief hulpmiddel dat een soort powerpoint is waarbij u uw leerlingen met hun mobiel kunt actief kunt laten meedoen met klassikale instructie + oefeningen. Het werkt zeer eenvoudig: u presenteert uw LessonUp in de klas en de leerlingen gebruiken hun telefoon er bij. Vergelijkbaar met hoe Kahoot werkt maar dan veelzijdiger.

Slide 2 - Video

This item has no instructions

Wat is de Nederlandse identiteit?
Wat is de Nederlandse
identiteit?

Slide 3 - Mind map

This item has no instructions

Wat leer ik deze les?
Ik leer...
  • verschillende aspecten van identiteit
  • wat socialisatie is en hoe dit tot stand komt
  • verschillende elementen van cultuur
  • verschillende soorten culturen en hoe mensen culturen aanleren
  • de functies van socialisatie

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

§1.1 Identiteit

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Referentiekader
Het geheel van kennis, ideeën, ervaringen en overtuigingen van waaruit iemand denkt en handelt.

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

0

Slide 8 - Video

This item has no instructions

Identiteit
Het beeld dat iemand van zichzelf heeft, uitdraagt en anderen voorhoudt.

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Identiteit
  • Identiteit kan leiden tot spanningen, bijvoorbeeld een loyaliteitsconflict.
  • Identiteit kan veranderen door de tijd heen.

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Sleep de term naar de juiste definitie.
Het beeld dat iemand van zichzelf heeft.
Het deel dat past bij de groepen waar iemand deel van uitmaakt.
Het beeld dat de samenleving heeft van een groep en het beeld dat ze blijvend kenmerkend voor die groep vindt.
Persoonlijke identiteit
Sociale identiteit
Collectieve identiteit

Slide 11 - Drag question

This item has no instructions




Wat is jouw sociale identiteit?
Wat is jouw sociale identiteit?

Slide 12 - Open question

Verduidelijking voor de leerlingen: Bij welke groep hoor jij?

Slide 13 - Slide

This item has no instructions



Welk soort identiteit herken je in de afbeelding?
Welk soort identiteit herken je in de afbeelding?
A
Persoonlijke identiteit
B
Sociale identiteit
C
Collectieve identiteit
D
Externe collectieve identiteit

Slide 14 - Quiz

Hier kan eventueel het verschil tussen collectieve identiteit en externe collectieve identiteit uitgelegd worden.


'Ik ben sociaal, vriendelijk en behulpzaam.'

Over welk aspect van identiteit gaat het hier?
'Ik ben sociaal, vriendelijk en behulpzaam'

Over welk soort identiteit gaat het hier?
A
Persoonlijke identiteit
B
Sociale identiteit
C
Collectieve identiteit
D
Externe collectieve identiteit

Slide 15 - Quiz

This item has no instructions

§1.2 Socialisatie

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Socialisatie
Het proces van overdracht en verwerving van de cultuur van de groep(en) en de samenleving waar mensen toe behoren. Het proces bestaat uit opvoeding, opleiding en andere vormen van omgang met anderen.

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Slide 18 - Video

This item has no instructions

Proces van socialisatie
  • Proces van overdracht: leren wat er verwacht wordt
  • Proces van verwerving:  een samenleving of cultuur eigen maken
Socialisatie bestaat uit 2 onderdelen:

Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Wie zijn jouw belangrijkste 
socialisatoren?
Wie zijn jouw belangrijkste
socialisatoren?

Slide 20 - Mind map

Aan de hand van dit woordweb kan besproken worden wat socialisatoren zijn. 
Internalisatie
Een langdurig proces waarbij mensen zich een cultuur eigen maken.

Slide 21 - Slide

This item has no instructions



Hoe trek jij een trui uit?
Hoe trek jij een trui uit?
Ik pak de kraag van mijn trui vast in mijn nek en trek 'm over mijn hoofd
Ik pak de trui bij de boord aan de onderkant en trek 'm over mijn hoofd
Op een andere manier

Slide 22 - Poll

Het doel van deze poll is om leerlingen te laten zien dat socialisatie ook informeel en impliciet kan zijn (pagina 19 in het boek).

Uit onderzoek is namelijk gebleken dat mannen over het algemeen optie 1 gebruiken en vrouwen optie 2. We leren onze kinderen een notie van gender aan, zonder dat we ons daar bewust van zijn en waarschijnlijk zonder dat er iemand expliciet heeft gezegd dat je op deze manier je trui uittrekt als je man/vrouw bent.
Rituelen
  • Rituelen zijn nuttig voor het overdragen en verwerven van cultuur.
  • Rituelen bestaan uit handelingen die regelmatig terugkeren en een bepaalde betekenis hebben voor een persoon of groep.

Slide 23 - Slide

This item has no instructions



Noem een ritueel van jouw gezin of vriendengroep.

Noem een ritueel van jouw gezin of vriendengroep.

Slide 24 - Open question

This item has no instructions

Nature-nurture
Het debat over de vraag of menselijke eigenschappen eerder aangeboren (genetisch) of aangeleerd (socialisatie en cultuur) zijn.

Slide 25 - Slide

This item has no instructions



Zijn overeenkomsten tussen broers en zussen eerder aangeboren of aangeleerd?
Zijn overeenkomsten tussen broers en zussen eerder aangeboren of aangeleerd?
Aangeboren
Aangeleerd
Beide

Slide 26 - Poll

This item has no instructions

0

Slide 27 - Video

De film Three Identical Strangers gaat over een drieling die apart van elkaar zijn opgegroeid en niet van elkaars bestaan afwisten totdat hun paden kruisden. Uiteindelijk blijkt dat ze bewust in pleeggezinnen zijn opgegroeid, vanuit het idee onderzoek te kunnen doen naar nature-nurture. De (trailer van deze) film kan de leerlingen aanzetten om een discussie te voeren over het nature-nurture debat (pagina 20 in het boek)
§1.3 Cultuur

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

Cultuur
Het geheel van voorstellingen, uitdrukkingsvormen, opvattingen, waarden en normen die mensen als lid van een groep of samenleving hebben verworven.

Slide 29 - Slide

This item has no instructions

Slide 30 - Video

This item has no instructions

Elementen van cultuur
  • Waarden: idealen, zoals vrijheid en gelijkheid
  • Opvattingen: ideeën over iets
  • Voorstellingen: beelden, ideeën en verhalen over een gebeurtenis.

1. Wat mensen in hun hoofd meedragen:

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

Elementen van cultuur
2. Hoe gedrag geregeld wordt:
  • Normen: regels die horen bij waarden.

3. Wat je aan de buitenkant kunt zien of merken:
  • Uitdrukkingsvormen: symbolen, taal, mode.

Slide 32 - Slide

This item has no instructions



De Iraanse cultuur staat bekend om haar gastvrijheid. Welk element van cultuur is gastvrijheid?
De Iraanse cultuur staat bekend om haar gastvrijheid. Welk element van cultuur is gastvrijheid? 
A
Opvatting
B
Voorstelling
C
Waarde
D
Uitdrukkingsvorm

Slide 33 - Quiz

This item has no instructions



Noem een uitdrukkingsvorm die past bij de hipster-cultuur.
Noem een uitdrukkingsvorm die past bij de 
hipster-cultuur.

Slide 34 - Open question

Goede antwoorden kunnen zijn: baarden, vintage kleding, racefietsen, rugzakken, lange haar, gekleurde haren etc.

Slide 35 - Video

This item has no instructions

0

Slide 36 - Video

This item has no instructions



Noem een materieel aspect dat past bij het meisje van de video.

Noem een materieel aspect van cultuur dat past bij het meisje uit de video.

Slide 37 - Open question

This item has no instructions

Slide 38 - Video

This item has no instructions



Welke immateriële aspecten van de subcultuur herken je?
Welke immateriële aspecten van de subcultuur herken je?

Slide 39 - Open question

This item has no instructions

Cultuur is dynamisch
  • Cultuurelementen worden overgedragen via socialisatie, maar veranderen ook constant.
  • Cultuur is dus dynamisch en tijd- en plaats gebonden.  
  • Wat op de ene plek normaal is, kan ergens anders vreemd zijn.

Slide 40 - Slide

This item has no instructions

§1.4 Acculturatie en subculturen

Slide 41 - Slide

This item has no instructions

Dominante cultuur
De cultuur van de groep in de samenleving met de invloedrijkste politieke of economische positie. 
Vaak is dat de grootste groep, maar niet altijd.

Slide 42 - Slide

This item has no instructions

Subcultuur
Kleinere culturen met eigen waarden en normen die deels overlappen en licht afwijken van de dominante cultuur.

Slide 43 - Slide

This item has no instructions




Welke voorbeelden van subculturen ken je?
Welke voorbeelden van subculturen ken je?

Slide 44 - Open question

This item has no instructions

Tegencultuur
Mensen die een tegencultuur vormen kunnen zich geweldloos of gewelddadig verzetten tegen de dominante cultuur.

Slide 45 - Slide

This item has no instructions

Sleep de afbeeldingen naar de juiste vorm van cultuur.
Dominante cultuur
Subcultuur
Tegencultuur

Slide 46 - Drag question

This item has no instructions

Slide 47 - Video

This item has no instructions

Slide 48 - Video

This item has no instructions




Welk begrip past het beste bij de inburgeringscursus?
Welk begrip past het beste bij de inburgeringscursus?
A
Enculturatie
B
Acculturatie
C
Tegencultuur
D
Socialisatie

Slide 49 - Quiz

Het gaat hier om een specifieke vorm van socialisatie, namelijk acculturatie. Mensen die een inburgeringscursus doen zijn zijn bezig met het aanleren en het verwerven van een nieuwe cultuur.
Functies van socialisatie
1. Voortzetten van een (sub)cultuur
2. Veranderen van een (sub)cultuur
3. Identificatie van het individu met anderen
4. Identiteitsontwikkeling
5. Gedragsregulatie

Slide 50 - Slide

This item has no instructions

1

Slide 51 - Video

In 2020 was er over de hele wereld sprake van Black Lives Matter protesten. Deze protesten zou je kunnen zien als een vorm van socialisatie: het publieke debat over racisme werd aangewakkerd en de Nederlandse bevolking heeft veel meer geleerd over racisme. Ook laat dit debat zien dat acculturatie weer kan leiden tot nieuwe subculturen.

Slide 52 - Link

Optioneel als extra materiaal bij de les
00:36




Welke twee functies van socialisatie herken je in dit filmpje over de Black Lives Matter beweging?
Welke twee functies van socialisatie herken je in dit filmpje over de Black Lives Matter beweging?
A
Voortzetten van een (sub)cultuur
B
Veranderen van een (sub)cultuur
C
Identificatie met anderen
D
Gedragsregulatie

Slide 53 - Quiz

This item has no instructions

Slide 54 - Link

Optioneel als samenvatting van het hoofdstuk


Wat heb je geleerd deze les?
Wat heb je geleerd deze les?

Slide 55 - Open question

This item has no instructions



Wat vind je nog lastig?https://www.youtube.com/watch?v=YmkjIuOTq1g
Wat vind je nog lastig?

Slide 56 - Open question

This item has no instructions

Wat heb ik geleerd deze les?
  • verschillende aspecten van identiteit
  • wat socialisatie is en hoe dit tot stand komt
  • verschillende elementen van cultuur
  • verschillende soorten culturen en hoe mensen culturen aanleren
  • de functies van socialisatie
Ik leerde...

Slide 57 - Slide

This item has no instructions

Einde van hoofdstuk 1
De samenleving en het individu

Slide 58 - Slide

This item has no instructions