Vluchten voor de Grote Oorlog (PO)

• Geschiedenis
• Burgerschapskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Introduction

Deze les gaat over de 23.000 Belgische vluchtelingen die Rotterdam in oktober 1914 opving. Dat gebeurde aan het begin van de Eerste Wereldoorlog. Toen het Duitse leger België aanviel vluchtten veel inwoners naar Nederland. Rotterdam toont zich van zijn gastvrije kant. De stad had al de naam een tolerante stad te zijn, waar mensen met verschillende (geloofs)overtuigingen relatief vreedzaam naast elkaar konden leven. De vluchtelingencrisis van toen is ook nu actueel onderwerp: in Rotterdam wonen oorlogsvluchtelingen uit verschillende landen.

Instructions

In de bijlage vindt u de lesbrief met alle instructies en werkbladen voor de les.

Instructions

Lesbrief Belgische vluchtelingen PO.pdf

Vluchten voor de Grote Oorlog

Belgische vluchtelingen in Rotterdam

Leerdoelen

In deze les leer je over de Belgische vluchtelingen die tijdens de Eerste Wereldoorlog naar Rotterdam kwamen.

Wat zie je?

De Eerste Wereldoorlog

De Eerste Wereldoorlog

De Eerste Wereldoorlog

Van 1914 tot 1918 woedt er in Europa een 'grote oorlog'. Later is deze oorlog de Eerste Wereldoorlog genoemd. In deze oorlog vechten de 'geallieerden' tegen de 'centralen'. De geallieerden zijn Frankrijk, Groot-Brittannië, Rusland en later ook Amerika. De centralen zijn Duitsland, Oostenrijk en Turkije.

De oorlog gaat uiteindelijk tussen 33 landen over de hele wereld. Vandaar ook de naam WERELDoorlog. De oorlog krijgt de naam Eerste Wereldoorlog als er in 1939 een tweede wereldoorlog uitbreekt.

Nederland is neutraal

Duizenden Belgen vluchten tijdens de Eerste Wereldoorlog van België naar Nederland. Nederland is namelijk neutraal in deze oorlog. Neutraal-zijn betekent dat je geen partij kiest en dus ook niet mee vecht. Maar ons land merkt de ellende van de Wereldoorlog wel!

De Vrede van Versailles

In 1918 lukt het de geallieerden eindelijk om Duitsland en zijn bondgenoten te verslaan. In het Franse Versailles wordt in 1919 officieel de vrede gesloten. 

- Wanneer vond de Eerste Wereldoorlog plaats?

- Wat betekende die oorlog voor Nederland?

- Sinds wanneer kreeg de Grote Oorlog 

de naam Eerste Wereldoorlog?

Samenvattend

Vergeleken met de aantallen vluchtelingen vandaag, is het aantal Belgen dat toen in Nederland is opgevangen erg groot.

Op iedere 6 Nederlanders kwam er 1 vluchteling uit België.

De reacties van de Rotterdamse bevolking toen komen overeen met die van de Rotterdammers van nu.

Oorlogsvluchtelingen toen en nu

Oorlogsvluchtelingen toen en nu

Uit welke landen zijn mensen gevlucht voor een oorlog?

Oorlogsvluchtelingen toen en nu

Oorlogsvluchtelingen toen en nu

1914

Familie zoeken toen en nu

Leg de koppeling met het heden. Wie zijn de afgelopen jaren naar Nederland gevlucht, dit is een open vraag omdat er niet één antwoord goed is. 

NB! Het kan ook zijn dat er leerlingen in de klas zitten die hiermee te maken hebben en hier misschien iets over willen vertellen. Voor de veiligheid binnen de klas is dit iets dat alleen kan als ze er zelf over beginnen/zelf iets over willen vertellen. 

Nu

Familie zoeken toen en nu

Leg de koppeling met het heden. Wie zijn de afgelopen jaren naar Nederland gevlucht, dit is een open vraag omdat er niet één antwoord goed is. 

NB! Het kan ook zijn dat er leerlingen in de klas zitten die hiermee te maken hebben en hier misschien iets over willen vertellen. Voor de veiligheid binnen de klas is dit iets dat alleen kan als ze er zelf over beginnen/zelf iets over willen vertellen. 

Wat uit het woordweb van 1914 zou je nu nog kunnen doen? 

En andersom?

Wat zijn de grootste verschillen in het zoeken tussen toen en nu?

Familie zoeken toen en nu

Een reden waarom België niet neutraal kan blijven. Ze worden betrokken in de oorlog omdat ze ideaal gelegen zijn voor de Duitse troepen. 

Je kunt hier ook het gesprek met de leerlingen aangaan of ze nog andere landen weten die neutraal waren tijdens de Eerste Wereldoorlog.  Zwitserland, Spanje, Zweden. 

Of waarom Nederland niet neutraal kon blijven tijdens de Tweede Wereldoorlog: net als België tijdens de Eerste Wereldoorlog aangevallen.

Tijdens de oorlog bleven er duizenden Belgen tijdelijk in Rotterdam wonen. Dat ging goed voor een groot deel, maar soms waren er ook spanningen. Het kwam gelukkig nooit tot echte botsingen.

Na de oorlog, in november 1918, vertrokken de meeste Belgen weer. 

Tot slot

Wat heb jij in deze les geleerd?

Tot slot ...