Groep 7-8 | spelling | woorden met trema

• Nederlands
• Spelling
• +2
• Basisschool
• Groep 7,8

Nieuw logo

spelling

Doel: 

Ik weet wanneer ik een trema moet gebruiken als in een woord twee klinkers botsen en ik kan deze woorden zonder fouten schrijven.

Bespreek het doel van deze les. Wat gaan de leerlingen oefenen/leren?

Wij maken woorden met klinkers en medeklinkers. Wanneer twee klinkers samen een nieuwe klank maken dan noemen we dat een dubbelklank. Maar wanneer twee klinkers naast elkaar staan die geen nieuwe klank maken dan noemen we dat klinkerbotsing. Wanneer twee klinkers in een woord botsen gebruiken we het trema zodat we het woord juist uitspreken.

Leg uit:

Wij maken woorden met klinkers en medeklinkers. Wanneer twee klinkers samen een nieuwe klank maken dan noemen we dat een dubbelklank. Maar wanneer twee klinkers naast elkaar staan die geen nieuwe klank maken dan noemen we dat klinkerbotsing. Wanneer twee klinkers in een woord botsen gebruiken we het trema zodat we het woord juist uitspreken.

Bekijk via het oogje de woordkaart.

Bekijk samen de woordkaart. Klik op het oogje om de woordkaart te openen. Daarna heb je de mogelijkheid om de afbeelding te vergroten (inzoomen). 

Bekijk via het oogje het uitlegblad.

Bekijk samen het uitlegblad Klik op het oogje om het uitlegblad te openen. Daarna heb je de mogelijkheid om de afbeelding te vergroten (inzoomen). 

Waar zet ik het trema?

mozaiek.

Antwoord: mozaïek.

Waar zet ik het trema?

ideeen

Antwoord: ideeën.

Waar zet ik het trema?

Israel

Antwoord: Israël.

Waar zet ik het trema?

pinguin

Antwoord: pinguïn.

Waar zet ik het trema?

sleeen

Antwoord: sleeën.

Een trema maakt duidelijk hoe je een woord uitspreekt.

1. waar
2. niet waar

Antwoord A: waar.

Schrijf je de onderstaande woorden met of zonder trema?

Met trema 

Zonder trema

efficient

coordinatie

elektricien

geijsbeerd

genitalien

geinfiltreerd

petroleum

gelinieerd

uitzaaiingen

naief

industrieel

Italie

reunie

financien

Laat de leerlingen de woorden sorteren op zonder trema en met trema.

Ook in het meervoud krijgen sommige woorden een trema voor de uitspraak zoals:

idee - ideeën

kopie - kopieën.

Het trema geeft aan dat een nieuwe klankgroep begint.

Leg uit.

Ook in het meervoud krijgen sommige woorden een trema voor de uitspraak zoals:

idee - ideeën

kopie - kopieën.

Het trema geeft aan dat een nieuwe klankgroep begint.

Wanneer krijgt een woord in het meervoud een trema?

Woorden die eindigen op:

-ie of -ee en waarbij het meervoud NIET op een -s eindigt.

Leg bovenstaande uit.

De klemtoon bepaalt waar je het trema plaatst:

als de klemtoon op het laatste stukje van het woord valt, komt er in het meervoud -ën achter het grondwoord.

Voorbeeld: melodie - melodieën.

Als de klemtoon NIET op het laatste stukje van het woord valt, komt er in het meervoud een trema op de laatste -e van het grondwoord en komt er alleen een -n achter.

Voorbeeld: olie - oliën.

Leg bovenstaande uit. 

Laat leerlingen vragen stellen.

Bekijk via het oogje het uitlegblad.

Bekijk samen het uitlegblad Klik op het oogje om het uitlegblad te openen. Daarna heb je de mogelijkheid om de afbeelding te vergroten (inzoomen). 

Schrijf het meervoud van idee.

Antwoord ideeën.

Schrijf het meervoud van kopie.

Antwoord kopieën. 

Schrijf het meervoud van ree.

Antwoord reeën.

Schrijf het meervoud van zee.

Antwoord zeeën.

Schrijf het meervoud van wee.

Antwoord weeën.

Heeft iemand nog een vraag?

Voor groep 7 stopt hier de instructie. Jullie kunnen aan de slag met het werkblad.

Groep 8 mag nog even blijven zitten. Jullie gaan leren wanneer je een accent op een woord moet zetten.

Heeft iemand nog een vraag?

Voor groep 7 stopt hier de instructie. Jullie kunnen aan de slag met de werkbladen en de weektaak.

Groep 8 mag nog even blijven zitten. Jullie gaan leren wanneer je een accent op een woord moet zetten.

Accenten plaatsen.

Een accent plaats je om een klank of klemtoon aan te geven in een woord.

Eerder leerde je al het trema (ë) die een nieuwe klank aangeeft, maar er zijn nog meer accenten in het Nederlands.

We leren in deze les: accent aigu (é), accent grave (è) en accent circonflexe (ê). Deze accenten komen vanuit het Frans.

Leg uit dat de instructie gaat over het plaatsen van accenten en welke accenten ze in deze les gaan leren.

Accent aigu (é) gebruiken we wanneer een enkele e als lange klank uitgesproken moet worden bijvoorbeeld saté. Maar we gebruiken accent aigu ook om een klemtoon aan te geven bijvoorbeeld nú of vóór.

Leg dit uit...

Zet het accent aigu op de volgende woorden (maak een rijtje): sate, coupe, cafe, he, prive

Antwoord:

saté

coupé

café

hé

privé

In het meervoud schrijven we nog steeds accent aigu (é) maar plakken we een -s aan het woord vast zoals satés. Wanneer we het woord verkleinen vervalt het accent, sateetje(s).

Leg uit.

In het meervoud schrijven we nog steeds accent aigu (é) maar plakken we een -s aan het woord vast zoals satés. Wanneer we het woord verkleinen vervalt het accent, sateetje(s).

Zet de volgende woorden (maak een rijtje) in het meervoud: sate, coupe, cafe.

Antwoord:

satés

coupés

cafés

Accent grave (è) gebruiken we wanneer een enkele e als korte klank uitgesproken moet worden bijvoorbeeld scène. Maar we gebruiken accent grave ook om een klemtoon aan te geven bijvoorbeeld hè.

Leg dit uit..

Zet het accent grave op de volgende woorden (maak een rijtje): creme, apres-ski, etagere, scene.

Antwoord:

crème

après-ski

etagère

scène

Het accent circonflexe wordt bijna niet meer gebruikt, we leren een paar woorden met dit accent. Dit zijn leenwoorden uit het Frans zoals: crêpe, enqûete, gemêleerd en gênant.

Leg dit uit..

Welk woord is juist geschreven?

1. cafeetje
2. caféetje
3. cafeétje
4. cafèetje

Antwoord A: cafeetje.

Welk woord is juist geschreven?

1. crèpe
2. crêpe
3. crépe
4. crepe

Antwoord B: crêpe.

Welk woord is juist geschreven?

1. aprés-ski
2. apres ski
3. après ski
4. après-ski

Antwoord D: après-ski.

Heb je nog vragen? Is alles zo duidelijk? Dan mag je aan de slag met het werkblad succes!

Heb je nog vragen? Is alles zo duidelijk? Dan mag je aan de slag met het werkblad succes!

Reflecteren

Laat de leerlingen antwoord geven op de reflectievragen.

Je kan dit mondeling doen, maar je kan er ook voor kiezen om dit te laten invullen op het reflectieblad dat als bijlage is toegevoegd. Dit blad kan daarna ook opgenomen worden in de portfoliomap.

Deze les is gemaakt door Tistaal by Dutchily. Op de vermelde bronnen na, alle rechten voorbehouden aan team Dutchily. 

https://wordwall.net/

www.youtube.com

www.bitmoji.com

www.lessonup.com

www.freepik.com