11.2 De bloedsomloop

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

11.2 De bloedsomloop

Thema 11 Transport en afweer

Wat weten we al?

Wat zijn de vaste bestanddelen van bloed?

1. Rode bloedcellen, witte bloedcellen, bloedplaatjes
2. Bloedplasma, water, zuurstof
3. Zouten, mineralen, hormonen
4. Vetten, proteïnen, suikers

Wat is het voornaamste bestanddeel van bloedplasma?

1. Mineralen
2. Vetten
3. Eiwitten
4. Water

Wat is de functie van rode bloedcellen?

1. Verbranding van cellen
2. Opnemen van koolstofdioxide
3. Afgifte van water
4. Vervoeren van zuurstof

Waar worden witte bloedcellen gemaakt?

1. Lever
2. Milt
3. Longen
4. Rode beenmerg

Wat is de functie van bloedplaatjes en stoffen in bloedplasma?

1. Vetopname
2. Bloedverdunnen
3. Zuurstoftransport
4. Bloed stollen

Wat gebeurt er met de rode bloedcellen en bloedplaatjes bij leukemie?

1. Er worden te veel rode bloedcellen en bloedplaatjes aangemaakt
2. Er worden te weinig rode bloedcellen en bloedplaatjes aangemaakt
3. Ze functioneren normaal
4. Ze worden omgezet in witte bloedcellen

Begrippen 11.1

• Bloedplaatjes
• Bloedplasma
• Leukemie
• Rode bloedcellen
• Witte bloedcellen

Leerdoelen 11.2

• Je kunt uitleggen wat de bloedsomloop is.
• Je kunt de bloedsomloop indelen in de kleine en de grote bloedsomloop.
• Je kent de functies van de kleine en de grote bloedsomloop.

De bloedsomloop

• Het hart en de bloedvaten samen noem je het bloedvatenstelstel.
• De weg die het bloed aflegt door je lichaam, heet de bloedsomloop.
• Als het hart samentrekt, wordt het bloed vanuit het hart in de bloedvaten gepompt.
• Het hart trekt gemiddeld zeventig keer per minuut samen.
• Het hart bestaat uit twee helften.
• De rechterharthelft pompt bloed naar de longen.
• De linkerharthelft pompt bloed naar de rest van het lichaam. 

Hoe heet het systeem dat bestaat uit het hart en de bloedvaten?

1. Zenuwstelsel
2. Ademhalingssysteem
3. Bloedvatenstelsel
4. Spijsverteringssysteem

Dubbele bloedsomloop

Tijdens één totale bloedsomloop komt het bloed twee keer door het hart. 

Dit heet een dubbele bloedsomloop. Deze bestaat uit:

• Kleine bloedsomloop (rechterharthelft - longen - linkerharthelft)
• Grote bloedsomloop (linkerharthelft - rest van het lichaam - rechterharthelft)

Bij alle afbeeldingen van het hart kijk je naar de voorkant van een persoon. 

De rechterkant van het lichaam zie je dus links in de afbeelding. Dat geldt ook voor de harthelften: de rechterharthelft staat links in de afbeelding en linkerharthelft staat rechts.

Wat is de betekenis van dubbele bloedsomloop?

1. Het bloed komt slechts één keer door het hart.
2. Het bloed komt twee keer door het hart.
3. Het bloed stroomt van het hart naar de longen.
4. De bloedsomloop verloopt alleen van links naar rechts.

kleuren bloed

• In alle afbeeldingen over het hart en de bloedvaten geeft de kleur blauw zuurstofarm bloed aan.
• De kleur rood betekent zuurstofrijk bloed.
• Zuurstofarm bloed bevat weinig zuurstof, zuurstofrijk bloed bevat veel zuurstof.

Kleine bloedsomloop

• Vanuit de rechterharthelft gaat zuurstofarm bloed naar de linkerlong en rechterlong.
• In dit bloed zit veel koolstofdioxide. In de longen gaat koolstofdioxide uit het bloed. Dit adem je uit.
• Zuurstof adem je in.
• Er kan nu zuurstof in de rode bloedcellen worden opgenomen.
• Het bloed zit nu vol zuurstof en gaat terug naar linkerharthelft.
• Dit deel van de bloedsomloop heet de kleine bloedsomloop.

Wat wordt er uit het bloed in de longen verwijderd?

1. Water
2. Glucose
3. Zuurstof
4. Koolstofdioxide

Grote bloedsomloop

• Vanuit beide longen komt het zuurstofrijke bloed in de linkerharthelft. 
• De linkerharthelft pompt het bloed naar de rest van het lichaam.
• Een deel van het bloed gaat naar het hoofd. een ander deel van het bloed gaat naar de armen, romp en benen.
• Zuurstof uit het bloed komt zo bij alle cellen in het lichaam.
• Koolstofdioxide dat is ontstaan in de cellen bij verbranding, wordt weer afgegeven aan het bloed. Het bloed is dan zuurstofarm en stroomt door bloedvaten naar de rechterharthelft.
• Dit deel van de bloedsomloop heet de grote bloedsomloop.

Wat vervoert het bloed niet naar alle cellen in het lichaam?

1. Zuurstof
2. Water
3. Koolstofdioxide
4. Glucose

Begrippen 11.2

• Bloedsomloop
• Bloedvatenstelsel
• Dubbele bloedsomloop
• Grote bloedsomloop
• Kleine bloedsomloop

Ik kan nu

• Je kunt uitleggen wat de bloedsomloop is.
  
• Je kunt de bloedsomloop indelen in de kleine en de grote bloedsomloop.
  
• Je kent de functies van de kleine en de grote bloedsomloop.

Aan het werk!

Maken opdrachten 11.2: 1 t/m 6

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken test jezelf 11.2

Veel goed? -> Maken Samenhang H11