LJ1 - SO 5.3 & 5.4

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Mens & Maatschappij

SO 5.3 & 5.4

Paragraaf 5.3

Sleepvragen

Welk begrip hoort bij welke omschrijving?

de groei van de bevolking doordat er meer kinderen geboren worden dan er mensen sterven

de manier waarop de bevolking over een gebied verspreid is

het gemiddeld aantal inwoners per vierkante kilometer in een gebied of land

hierin kun je per leeftijdsgroep het aantal mannen en vrouwen aflezen

bevolkingsdichtheid

bevolkingsgrafiek

bevolkingsspreiding

natuurlijke bevolkingsgroei

Welk begrip hoort bij welke omschrijving?

een land binnenkomen om er te gaan wonen

je land verlaten om in een ander land te gaan wonen

verhuizen naar een andere woonplaats

emigratie

immigratie

migratie

Maak de juiste combinaties tussen de soort reden en de situatie 

Iwan ging weg uit Polen in de hoop werk te vinden in Nederland.

Mario verliet Italië om bij zijn partner Job in Nederland te gaan wonen. 

Nadat een overstroming alles verwoest had, verliet Saran haar geboortedorp om naar een veiliger gebied te verhuizen. 

Robel uit Eritrea vluchtte toen zijn ouders kritiek op de regering hadden en gevangen werden.  

economisch

natuurlijk

sociaal

politiek

Open vragen

In een gebied neemt de natuurlijke bevolkingsgroei af. Ook verhuizen veel mensen uit het gebied naar andere gebieden.

Wat is het gevolg voor de bevolkingsdichtheid in dat gebied?

Of in een land veel of weinig kinderen zijn, kun je zien in een _____ (1). Je kunt daarin ook het aantal mannen en vrouwen per _______ (2) zien.

Gebruik bron 2.
Vergelijk het aantal mannen en vrouwen in de leeftijdsgroepen tot 30 jaar.
Wat opvalt aan deze grafiek is en welke verklaring is hiervoor?

Meerkeuze vragen

Gebruik bron 1. Kies juist of onjuist.

Deze kaart gaat over de bevolkingsspreiding in Nederland.

1. Juist
2. Onjuist

Gebruik bron 1. Kies juist of onjuist.

De bevolkingsspreiding in Nederland is gelijk.

1. Juist
2. Onjuist

Gebruik bron 1. Kies juist of onjuist.

In het gebied rondom de letter A (Drenthe) wonen gemiddeld 51 tot 100 inwoners per km2.

1. Juist
2. Onjuist

Gebruik bron 1. Kies juist of onjuist.

De bevolkingsdichtheid in het oosten van Nederland is lager dan in het westen (B).

1. Juist
2. Onjuist

bevolkingsgrafiek in de vorm van een piramide

1. Arm land
2. Rijk land

bevolking met meer ouderen dan jongeren

1. Arm land
2. Rijk land

hoog geboortecijfer

1. Arm land
2. Rijk land

kinderen verdienen geld voor het gezin

1. Arm land
2. Rijk land

lage kindersterfte

1. Arm land
2. Rijk land

In een land worden evenveel mensen geboren als er overlijden. Er komen meer mensen binnen het land wonen, dan er weggaan.

Welke zin is juist?

1. De bevolkingsgrootte groeit.
2. De bevolkingsgrootte krimpt.
3. De bevolkingsgrootte blijft gelijk.
4. Er is natuurlijke bevolkingsgroei.

Ook in de 16e eeuw migreerden mensen om verschillende redenen.
Welke zin is juist?

1. De protestanten en joden die naar de Republiek vluchtten, deden dat om sociale redenen.
2. De werklozen uit Duitsland die werk vonden op het Nederlandse platteland verhuisden om economische redenen.
3. De meeste mensen vluchtten in die tijd om natuurlijke redenen.

Paragraaf 5.4

Sleepvragen

Welk kenmerk hoort bij welke voorbeeld?

In Suriname wonen verschillende volken die met elkaar vaak in het Nederlands spreken.

Joodse jongens en mannen dragen een keppeltje als ze bidden.

Tussen 14.30 en 16.30 uur sluiten veel Spaanse musea en winkels voor een middagpauze. 

gewoonte

godsdienst

taal

Vul in elke zin het juiste woord in.

Vooral de ____________________ cultuur heeft zich over een groot deel van de wereld verspreid. 

Daardoor vermengen verschillende culturen zich: ________________.

Een voorbeeld hiervan is dat landen cultuurelementen overnemen van de Verenigde Staten, dat noem je __________________________.

Afrikaanse

amerikanisering

cultuurvermenging

cultuurverspreiding

islamisering

westerse

Open vragen

Lees nogmaals bron 1. Bron 1 gaat over een verschil tussen de Spaanse en
de Nederlandse cultuur.
Noteer een overeenkomst tussen de Spaanse en de Nederlandse cultuur.

Waar verwacht je meer Surinaamse winkels te vinden? In een Duitse stad of in een Nederlandse stad? Leg je antwoord uit.

Meerkeuze vragen

Gebruik bron 1.
In tegenstelling tot in de Nederlandse cultuur speelt in Spanje een groot deel van het leven zich buiten af. Over welke oorzaak van dit verschil gaat het in deze bron?

1. In Nederland moeten ouderen zelf een rollator kopen. In Spanje krijgen alle ouderen die van de overheid.
2. In Spanje is het vaker mooi weer dan in Nederland. Daar zijn mensen dus meer buiten.
3. Nederlanders moeten langer doorwerken. In Spanje kunnen mensen eerder met pensioen en hebben ze meer tijd om te wandelen en kletsen.
4. Spanjaarden houden meer van wandelen en kletsen dan Nederlanders.

Het proces waarbij een cultuur zich verspreidt over de wereld, noem je het cultuurgebied.

1. Juist
2. Onjuist

In een cultuurgebied verschillen gewoonten veel van elkaar.

1. Juist
2. Onjuist

In welk cultuurgebied vind je landen die vroeger bij Spanje of Portugal hoorden en waar veel mensen rooms-katholiek zijn?

1. Afrikaans
2. Europees
3. Latijns-Amerikaans
4. orthodox

Gebruik bron 2.
Welke zin legt het best uit waarom deze bron een voorbeeld is van het islamitisch cultuurgebied?

1. De islam is ontstaan in Arabië.
2. Een moskee is een islamitisch gebedshuis.
3. Een moskee is een Arabisch gebouw.

In Zuid-Amerika wordt veel Spaans gesproken, dat is een voorbeeld van

1. amerikanisering
2. cultuurverspreiding

In Europa vind je Amerikaanse merken als Coca-Cola en Starbucks, dat is een voorbeeld van

1. amerikanisering
2. cultuurvermenging

In Amsterdam kun je in veel restaurants hamburgers, pizza’s en sushi’s bestellen, dat is een voorbeeld van

1. cultuurvermenging
2. cultuurverspreiding

In Japan vind je bij de Amerikaanse keten McDonald’s teriyaki-burgers. Dat is een voorbeeld van

1. amerikanisering
2. cultuurvermenging

De Portugezen brachten het katholieke geloof naar de Molukken. Dat is een voorbeeld van

1. Cultuurvermenging
2. Cultuurverspreiding

Kies de juiste zin.

1. Arbeidsmigranten verhuizen naar een ander land om daar te gaan werken.
2. Iemand van wie minstens een van de ouders in het buitenland geboren is, noem je iemand met een multiculturele achtergrond.
3. Nieuwe Nederlanders kun je verdelen in twee groepen: buitenlanders en immigranten.
4. Vluchtelingen komen uit landen die vroeger bij Nederland hoorden.

Einde toets

Controleer goed of je alle vragen hebt beantwoord.