Mozes

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Het jodendom: Mozes

In het verhaal over Jozef kun lezen hoe de hebreeërs in Egypte terecht komen en daar als slaaf moeten werken.

Mozes

Mozes is zelf een Hebreeër maar groeit op  bij de koning van Egypte. Op een dag grijpt Mozes in als een Egyptenaar een Hebreeër mishandelt. Mozes doodt de Egyptenaar en moet de woestijn in vluchten. Daar krijgt hij een visioen van God. Hij ontvangt de opdracht zijn volk, de Hebreeën uit Egypte te leiden terug naar hun land: Kanaän. Zie hier rechts het filmpje over dit visioen (vanaf 41 min.). 

De Farao laat Mozes en zijn volk niet gaan. God staat Mozes bij en stuurt de tien plagen naar Egypte, zie slide 10. 

1. Leg in eigen woorden uit wat 'een visioen' is.

2. Hoe kon het dat de brandende braamstruik heel bleef en niet verging door het vuur?

De tien plagen

Water veranderd in bloed

Kikkers

Luizen

Steekvliegen

Veepest

Zweren

Hagel (vuur)

Sprinkhanen

Duisternis

Dood eerstgeborenen 

3. Waarom liet de koning van Egypte het Hebreeuwse volk pas gaan na de tiende plaag?

De uittocht

Het volk vlucht weg want de Farao is zo boos dat hij hen achterna komt. Mozes krijgt steun van God als het volk voor een dichte zee komt te staan. Met behulp van God splijt Mozes de zee. Zodra het volk er doorheen is, valt de zee weer dicht en worden de Egyptenaren erin verzwolgen. God bewijst de Israëlieten dat hij  hun bevrijding van de slavernij waar maakt. De uittocht is het begin van Gods (verdere) plan met zijn volk.

Het volk verblijft 40 jaar in de woestijn: mannen die vooruitgingen om te kijken wat de huidige situatie was in het beloofde land waren bang van het volk dat er nu woonde en wilde Kanaän niet binnen gaan.
Als straf voor hun angst moesten ze daarom 40 jaar in de woestijn verblijven. 

4. Wat betekent Exodus (de naam van het bijbelboek waarin dit verhaal zich afspeelt)?

Op de berg Sinaï

In de woestijn ontvangt het joodse volk alle regels die vandaag de dag in de Torah zijn opgenomen. Op de berg Sinaï in de woestijn trekt Mozes zich terug. Hier ontvangt hij van God de decaloog, ook wel: de tien geboden. Het volk Israël heeft namelijk een bepaalde orde nodig, een soort grondwet met goed en kwaad. 

5. Een belangrijke kern van de tien geboden is: "wat u niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet". Leg in eigen woorden uit wat deze zin betekend.

Terugkoppeling leerdoelen

37. De leerling is in staat de belangrijkste elementen van het Bijbelverhaal Exodus te herkennen. 

38. De leerling is in staat de belangrijkste topografische plekken van het verhaal Exodus aan te wijzen en te benoemen. 

39. De leerlingen kan uitleggen waarom de joden de decaloog krijgen aangeboden. 

40. De leerling kan de belangrijkste gebeurtenissen die plaatsvinden in de Sinaï onder woorden brengen.

Volgende les

H1: leer, leven en identiteit + H4, par. 2 en 3 
H2: Geschiedenis van het jodendom: 

• Genesis: voorgeschiedenis jodendom
  
• Genesis/Exodus: Abraham en Mozes
  
• Koningen: David en Salomon
  
• De Babylonische ballingschap
  

H5: De joodse wereldbeschouwing 
H6: Feesten en gebruiken