Herhalingsles hart- en vaatziekten, uitscheiding en immuunsysteem

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Proefwerk biologie

Thema 3 de bloedsomloop basisstof 1 t/m 7

Thema 4 voortplanting basisstof 1 t/m 10

Datum: ??

Herhaling de bloedsomloop

Basisstof 5, 6 en 7

Hart- en vaatziekten

Aderverkalking: het vernauwen van een bloedvat door vetachtige stoffen, zoals cholesterol. 

Hartinfarct: afsterven van (een deel) de hartspier, door verstopping van de kransslagader. 

 

Hart- en vaatziekten

Trombose:

- Kan zorgen voor bloedpropjes in het bloed

- Is een verstopt bloedvat, waarna weefsel afsterft. 

Hoge bloeddruk:

 - beschadiging van de bloedwanden

- Verhoogd risico op hart- en vaatziekten

Kransslagaderverkalking - behandeling

Bypass: een kunstmatige omweg in een bloedsomloop

Dotteren: wordt de vernauwing in de kransslagader opgerekt met een soort ballonnetje

 

Wat is trombose?

1. een bloedvat
2. een prop in de luchtpijp
3. een prop in een bloedvat
4. een gescheurd bloedvat

De nieren - ligging

De nieren liggen aan je rugzijde. Iets boven je navel.

De nieren - bloed

Aanvoerend: nierslagader

Afvoerend: nierader

Hoe krijgen de nieren
zuurstofrijk bloed?

1. Door de nierader
2. Door de poortader
3. Door de nierslagader
4. Door de nierhaarvaten

De nieren - bouw

Nierschors en niermerg verwijderen afvalstoffen, overtollige zouten en water uit het bloed -> urine.

Urine wordt verzameld in het nierbekken.

Ook schors

De nieren - bouw

Vanuit het nierbekken gaat de urine naar de urineleider.

De urineleider leidt de urine naar de urineblaas.

Ook schors

Wat is het verschil tussen de nierslagader en nierader als het gaat om 1. voedingsstoffen en 2. afvalstoffen

1. 1. minder 2. minder in de slagader dan in de ader
2. 1. minder 2. meer in de slagader dan in de ader
3. 1. meer 2. minder in de slagader dan in de ader
4. 1. meer 2. meer in de slagader dan in de ader

De urineblaas - ligging

In de urineblaas kan de urine lange tijd worden opgeslagen, tot hij vol is.

De urine wordt afgevoerd naar buiten via de urinebuis.

De urineblaas - ligging

Vrouwen hebben een veel kortere urinebuis: sneller last van blaasontsteking.

Eikel

Urineblaas

Zaadleider

Zaadbal

Bijbal

Prostaat

Baarmoeder

Eierstok

Vaginast

Eileider

Immuunsysteem

Lichaamsvreemde stoffen 

>> Ziekteverwekkers

- Bacteriën

- Virussen

- Schimmels

2 soorten witte bloedcellen  

1. Fagocyten

Aangeboren immuunsysteem

Algemene afweer;

- Insluiten

- Onschadelijk maken

Verworven immuunsysteem

2. B en T cellen

1. Ziekteverwekker komt lichaam binnen

2. Witte bloedcel maakt antistoffen

3. Antistoffen binden zich aan de ziekteverwekker

4. Ziekteverwekker wordt onschadelijk gemaakt

Natuurlijke immuniteit

- Je bent met de ziekte in aanraking geweest

- Je lichaam heeft antistoffen gemaakt

- Witte bloedcellen 'onthouden' deze antistoffen

Kunstmatige immuniteit

Vaccinatie (inenting)

- Dode of verzwakte ziekteverwekker wordt ingespoten

- Witte bloedcellen maken antistoffen

- Witte bloedcellen 'onthouden' deze antistoffen

Welke ziekte verwekkers kennen we?

1. bacteriën, virussen en vreemd materiaal
2. schimmels, virussen en vreemd materiaal
3. schimmels, bacteriën en vreemd materiaal
4. schimmels, virussen en bacteriën.

Wat is natuurlijke immuniteit?

1. je bent gevaccineerd en hebt daardoor antistoffen tegen de ziekte.
2. Je bent ziek geweest en hebt daardoor antistoffen tegen de ziekte.
3. je bent immuun door een vaccinatie
4. je bent immuun zonder ziek geweest te zijn.

Wat is een vaccinatie?

1. het inspuiten van de ziekte verwekker
2. het inspuiten van antistoffen
3. het inspuiten van medicatie
4. het inspuiten van dode of verzwakte ziekte verwekkers

Ga nu aan de slag met thema 3 "test jezelf" aan het eind van iedere basisstof!