9.3 Je huid les 1 en 2

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Startopdracht:

Lezen theorie 9.3

Leer de onderdelen van je huid

9.3 Je huid

• Je kunt de onderdelen van de huid met hun taak benoemen
• Je kunt uitleggen hoe het komt dat je niet te warm of te koud wordt
• Je kunt beschrijven wanneer je huid pigment maakt en wat pigment doet
• Je kunt uitleggen hoe huidkanker ontstaat
• Je kunt beschrijven hoe wondjes dicht gaan

Wat is waarvoor gezond of ongezond ?

Ongezond voor de longen

gezond voor je weerstand 

Ongezond voor de lever

Gezond voor de darmen

Wat hoort bij wat?

Nicotine

Teer

Koolstofmonoxide

verslavende stof

Neemt de plaats van zuurstof in, in je bloed, hierdoor krijgen cellen minder zuurstof en ben je sneller vermoeid.

Plakt aan de trilhaartjes en beschadigt het slijmvlies in je longen.

Nieren : sleep de onderdelen naar de juiste plaats

Niermerg

nierschors

urineleider

nierbekken

Alvleesklier maakt ....

Alvleesklier maakt ....

insuline

glucagon

Glycogeen

Glucagon

Insuline

Onderdelen van de huid

Talg

bloedvat

Haar

Kiemlaag

Haarzakje

Haarspiertje

Hoornlaag

vetweefsel

Zweetklier

Talgklier

Taken van de huid:

1. Je lichaam op temperatuur houden
2. Je beschermen tegen vuil en ziekteverwekkers
   
3. Je beschermen tegen de zon

Hoe is je huid opgebouwd?

Je huid = grootste orgaan!

Je huid bestaat uit 3 lagen:

1. opperhuid: hoornlaag, kiemlaag
2. lederhuid: hierin zitten verschillende onderdelen
3. onderhuids bindweefsel: bloedvaten, zenuwen, vet

Hoe is je huid opgebouwd?

1. Opperhuid= bovenste laag bestaat uit hoornlaag en kiemlaag

• hoornlaag: dode cellen
• kiemlaag: maakt steeds nieuwe cellen
  

Hoe is je huid opgebouwd?

2. Lederhuid= middelste laag

In de lederhuid zitten:

haarzakjes

talgkliertjes

zweetklieren

zintuigen

bloedvaatjes

Hoe is je huid opgebouwd?

3. Onderhuids bindweefsel= onderste laag

Hierin lopen bloedvaatjes en zenuwen en is er vet opgeslagen.

Vet isoleert tegen de kou.

Hoe blijf je op temperatuur?

Je lichaamstemperatuur is normaal 

37 graden C.

Afkoelen:

• bloedvaatjes wijder, je huid is rood
• zweetklieren maken meer zweet

Opwarmen:

• bloedvaatjes nauwer, huid is bleek
• rillen, spieren bewegen en er komt warmte vrij

Aan de slag

Maken 9.3 1 t/m 12

Klaar: Bespreek je antwoorden met je buurman of iemand anders

Noem minimaal 1 taak van de huid

Opperhuid

Hoornlaag

Kiemlaag

Lederhuid

Talg

Onderhuids
bindweefsel

Bovenste laag vd huid

Bestaat uit dode cellen

Maakt nieuwe huidcellen

Middelste laag

Is vettig

Zit vet in

9.3 Les 2

• Je kunt de onderdelen van de huid met hun taak benoemen
  
• Je kunt uitleggen hoe het komt dat je niet te warm of te koud wordt
  
• Je kunt beschrijven wanneer je huid pigment maakt en wat pigment doet
  
• Je kunt uitleggen hoe huidkanker ontstaat
  
• Je kunt beschrijven hoe wondjes dicht gaan

Nieren : sleep de onderdelen naar de juiste plaats

Niermerg

nierschors

urineleider

nierbekken

1. 1: lederhuid 2: opperhuid 3: onderhuids bindweefsel
2. 1: onderhuids bindweefsel 2 lederhuid 3: opperhuid
3. 1: opperhuid 2: lederhuid 3: onderhuid bindweefsel

Onderdelen van de huid

Talg

bloedvat

Haar

Kiemlaag

Haarzakje

Haarspiertje

Hoornlaag

vetweefsel

Zweetklier

Talgklier

Hoe blijft je lichaam op temperatuur?
Wat gebeurt er bij afkoelen en wat gebeurt er bij opwarmen?

Wat gebeurt er wanneer de warmte- en koudezintuigen in je huid voelen dat je lichaam afkoelt / opwarmt?

Opwarmen

Afkoelen

Bloedvaten verwijden

Bloedvaten vernauwen

Je gaat rillen

Je gaat zweten

Bescherming tegen de zon

Ultraviolette straling (UV) van de zon = schadelijk.

Cellen maken pigment

Pigment = kleine korreltjes bruine kleurstof

Door pigment dringt uv-straling minder diep in de huid 

Je kunt beschrijven hoe de huid je tegen zonlicht beschermt.

1. Pigmentcellen in de kiemlaag maken pigment.

2. Pigment zijn kleine bruine kleurstofkorreltjes in de huid, waardoor je bruin wordt.

3. Hierdoor kan de uv-straling minder diep de huid binnendringen en beschermt tegen uv-straling. 

Niet elke huid maakt evenveel pigment, zie afbeelding

Bescherming tegen zonlicht

Ultraviolette straling ==> kan de cellen in de kiemlaag beschadigen

==> als de cellen te vaak beschadigen kan dit leiden tot huidkanker. 

Ontstaan van kanker

1. Huidcel wordt kankercel, kan door zon, gifstoffen of 'ouderdom' van cel. 

2. Kankercel deelt zich ongeremd- tot een tumor

3. Gezwel groeit door wand van bloedvat, Tumorcellen breken af, stromen met bloed/lymfe mee. Op andere plekken ontstaan nieuwe gezwellen. 

Hoe geneest een wondje?

Hoe geneest een wondje?

1. Bloedplaatjes reageren(knappen open)
    met 
   Fibrinogeen  in het bloedplasma.
2. Hierdoor worden er fibrinedraden
   gevormd.
   
3. De bloedplaatjes en de fibrinedraden vormen een net.
   
4. Hierin worden rode bloedcellen gevangen, dit
   word een korstje.

Aan de slag

Maken 9.3 12 t/m 20

Klaar: Bespreek je antwoorden met mij

1. 1: lederhuid 2: opperhuid 3: onderhuids bindweefsel
2. 1: onderhuids bindweefsel 2 lederhuid 3: opperhuid
3. 1: opperhuid 2: lederhuid 3: onderhuid bindweefsel

Onderdelen van de huid

Talg

bloedvat

Haar

Kiemlaag

Haarzakje

Haarspiertje

Hoornlaag

vetweefsel

Zweetklier

Talgklier

Wat gebeurt er wanneer de warmte- en koudezintuigen in je huid voelen dat je lichaam afkoelt / opwarmt?

Opwarmen

Afkoelen

Bloedvaten verwijden

Bloedvaten vernauwen

Je gaat rillen

Je gaat zweten