TL aanvullingen H7 §4 De overheid

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Ik zit klaar voor de les:

• Mijn spullen liggen op tafel (pen, schrift, laptop).
• Telefoon is thuis of in mn kluis
• Mijn jas hangt aan de kapstok.
• Ik heb geen pet of capuchon op.
• Ik heb geen eten of drinken meer bij mij.

Rekenvraag:
Een ijssalon verkoopt in een week 2.800 bollen ijs. 43% daarvan is vanille. Hoeveel bollen zijn dat?

H7 §4 Wat geeft de overheid uit?

Deze les:

• Terugblik
• Huiswerk bespreken
• Lesdoelen
• Aanvullende instructie
• Opdrachten bespreken
• Huiswerkopdrachten
• Evalueren hoe de les ging

Terugblik:

De vorige les hebben we het o.a. gehad over directe en indirecte belastingen

Noem een voorbeeld van directe belastingen

Noem een voorbeeld van indirecte belastingen

Huiswerk nakijken

Opdracht 

14 t/m 18 (209)

Kijk je huiswerk nu na!

Lesdoel:

Ik weet/ik kan:

• uitleggen wat de rijksbegroting en de miljoenennota met elkaar te maken hebben
• uiteleggen waar de overheid op let bij het plannen van de uitgaven
• uitleggen hoe een begrotingstekort of een begrotingsoverschot ontstaat
• uitleggen hoe de staatsschuld is ontstaan

Prinsjesdag

Op Prinsjesdag presenteert minister van Financiën:

rijksbegroting (= verwachte inkomsten en uitgaven komend jaar) en de miljoenennota (= toelichting op rijksbegroting)

Rijksbegroting en miljoenennota

In de rijksbegroting staat wat de regering verwacht aan inkomsten te krijgen en waaraan ze dat willen uitgeven het komende jaar. 

In de miljoenennota legt de regering uit waarom ze daar geld aan willen uitgeven. 

Het grootste deel geeft de overheid uit aan ... en ...

Pak je boek

We bespreken opdracht:

2, 5, 7, 11, 12 & 13

To do:

Maak opdracht 

19 t/m 23 (209)

Maak opdracht 

2 t/m 5

(202-203)

Wat waren de lesdoelen?

1. ik weet wat de rijksbegroting is;
2. ik weet wat de miljoenennota inhoudt
3. ik ken 3 voorbeelden waar de overheid geld aan uit geeft

Antwoorden:

1. In de rijksbegroting staat wat de regering verwacht aan  inkomsten te krijgen en waaraan ze dat willen uitgeven het komende jaar. 
2. In de miljoenennota legt de regering uit waarom ze daar geld aan willen uitgeven. 
3. sociale zekerheid, zorg, onderwijs, cultuur, wetenschap, defensie, justitie, veiligheid, landbouw, natuur en infrastructuur

Huiswerk:

Maak opdracht: 

x

Wat hoort waar?

OHRA verzekeringen

1. private sector
2. collectieve sector

Wat hoort waar?

Gemeentelijke Gezondsheidsdienst

1. private sector
2. collectieve sector

Een gemeente wil het huisvuil door een particulier bedrijf laten ophalen.
Er zijn drie bedrijven die deze opdracht willen krijgen.

Is dit een voorbeeld van privatisering?

1. Ja, de gemeente laat het werk door een particulier bedrijf doen
2. Nee, de gemeente besteedt het werk uit, maar verkoopt de dienst niet.

Hoe hoog zijn de rijksuitgaven?

Hoe groot is het begrotingstekort?

Wat waren de 2 grootste uitgavenposten van het rijk?

Hoeveel procent was Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van de totale uitgaven?

De staatsschuld

De staatsschuld is de schuld van de overheid.

Doordat de overheid in alle jaren met een begrotingstekort geld heeft geleend (van onder meer banken en verzekeraars), is een staatsschuld ontstaan. 

Dus de overheid heeft meer uitgegeven dan zij heeft ontvangen, zo is een schuld ontstaan.

 

De staatsschuld daalt als...

... de overheid aflost op de leningen.

Dat betekent dat ze aflossen op de schuld.

De landen in Europa hebben afgesproken hun begrotingstekort

 en staatsschuld te verminderen.

Begrotingstekort

Als de overheid verwacht dat ze meer geld moet uitgeven dan dat er binnenkomt, is er een begrotingstekort.

De overheid kan dit tekort voorkomen door te bezuinigen, of door te zorgen voor extra inkomsten.

Begrotingsoverschot

Als de inkomsten van de overheid hoger zijn dan de uitgaven is er sprake van een begrotingsoverschot.

Hoe groot was in 2008 het begrotingsoverschot?

1. geen idee
2. 1 miljard
3. 1 miljoen
4. 15 miljard

Bereken met welk bedrag de staatsschuld is toegenomen van 2009 tot en met 2015.

In 2022 gaf de overheid aan dat de verwachte inkomsten 334,1 miljard en de verwachte uitgaven 353,0 miljard zijn.

Bereken het tekort in procenten van de inkomsten