Gmmaddactiek

• Onderwijswetenschappen
• WO
• Studiejaar 5

Gammadidactiek

Bijeenkomst 1: de docent als curriculummaker
Koen Hoondert
5 februari 2019

https:

Doelen vakdidactiek 2 (vd2)

1. Onderwijs uitvoeren en het leerproces organiseren in de bovenbouw van HAVO en VWO
2. Op een gevorderd niveau onderwijs evalueren en ontwikkelen:
3. Praktijkgericht onderwijsonderzoek uitvoeren

Opzet bijeenkomsten vd2

- 3 clustercolleges

- 3 onderzoekscolleges (cluster)

- colleges vakdidactiek

3 pijlers

- docent als curriculummaker (1 en 2)

- leerlinggerichte didactiek (3)

- docent als onderzoeker

Clustercolleges

College 1: docent als curriculummaker.

College 2: presentaties en openbare les 'vakoverstijgend werken in de gammavakken'.

College 3: Differentiatie

 • 6 keer vakdidactiek met vakgenoten
• 3 clusterbijeenkomsten alfa/gamma/beta over doelen vakken en differentiatie (vandaag, 24-09, 05-11)
• 3 clusterbijeenkomsten over ontwerponderzoek over de aard van zulk onderzoek, methodes en pitchen (10-09; 15-10; 07-01)
• ontwerponderzoek uitvoeren, wordt nagekeken door vakdidacticus (deadline 12 januari)

Doelen clustercollege 1

-  Je bent bekend met de leertheorieën behaviorisme, cognitivisme en constructivisme;

- Je hebt de inrichting van het bovenbouwcurriculum onderzocht en kan eindtermen tussen havo en vwo vergelijken;

- Je ziet ruimte voor jezelf als curriculummaker;

- Je ontwerpt een curriculum op basis van zelfgekozen doelen, leerplan en een artefact.

Programma bijeenkomst 1

- vergelijking bovenbouwcurriculum havo en vwo

- Herkennen van leertheorieën

- macrocontext: ontwikkelingen in de gammavakken

- curriculum maken.

Vergelijking havo en vwo

examenblad.nl

Verkenningsopdracht

Bekijk de verschillende eindtermen:

wat zijn de belangrijkste verschillen en overeenkomsten tussen havo en vwo?

Alternatief: bekijk de verschillende eindexamens.

Placemat.

cf. Verschil moet er wezen (SLO 2006)

Welke leertheorie is in de verkenningsopdracht toegepast?

1. Behaviourisme
2. Cognitivisme
3. Constructivisme
4. Ik vond het eigenlijk behoorlijk praktisch

Ontwikkelen van een curriculum

Wat is een curriculum?

Een leerplan.

- verschillende niveaus, verschijningsvormen

- verschillende perspectieven op ontwikkeling

A plan for learning

SLO, 2009

Tuithof, 2018

De huidige situatie

• Veel verschillen tussen scholen (van aparte vakken tot volledige integratie en zelfs vakoverstijgende vakken);
• De examenprogramma's en eindtermen van de bovenbouw zijn (nog) geschreven voor aparte vakken. Docenten worden opgeleid als vakdocent;
• Clustering van vakken in profielen en leerwegen;
• Experimenten met vakkensamenwerking op vernieuwingsscholen.
  

Gemeenschappelijk?

Wat hebben de gammavakken gemeenschappelijk?
Schrijf vijf woorden op.

Argumenten vóór vakoverstijgend samenwerken

Minder docenten voor de klas

Complexere opdrachten en inhoud
Authentiekere opdrachten en inhoud
Minder kosten
Tijdswinst
Meer leereffect

Inmiddels:

Het project dat bouwstenen gaat leveren voor de verandering van het curriculum van alle leerlingen in het PO en VO
Samenwerking van De Onderwijscoöperatie, PO-raad, VO-raad, AVS, LAKS, ouders, schoolleiders en docenten.

De Onderwijscoöperatie, PO-raad, VO-raad, AVS, LAKS en Ouders & Onderwijs willen met deze herziening:

• Samenhang in de onderwijsinhoud bevorderen
• Zorgen voor doorlopende leerlijnen: een soepele overgang van de  voorschoolse periode naar het primair onderwijs, van primair naar voortgezet onderwijs en van voortgezet onderwijs naar vervolgonderwijs
• Overladenheid in het onderwijsprogramma terugdringen
• Duidelijkheid bieden aan scholen: wat moeten alle leerlingen leren en hoeveel ruimte is er over voor eigen invulling?
• Een betere balans brengen in de hoofddoelen van het onderwijs

Theorie

- www.curriculum.nu

- www.onsonderwijs.nl

- www.expertisecentrum-mmv.nl website van het expertisecentrum mens en maatschappijvakken

- Thijs & Van den Akker (2009) Leerplan in ontwikkeling. Enschede. SLO.

- Boxtel, C. van,  et al (2009) Vakintegratie in de Mens- en Maatschappijvakken. Amsterdam: Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken.
- Davies, P.  & Mangan, J. (2007) Threshold concepts and the integration of understanding in economics, Studies in Higher Education, 32:6, 711-726

- Young, M. (2011) The return to subjects: a sociological perspective on the UK Coalition government’s approach to the 14–19 curriculum. Curriculum Journal, 22(2): 265-278.

- Beneker, T (2018) Toekomstgericht onderwijs in de maatschappijvakken. Amsterdam: Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken.

- Tuithof, H (2018) Wat werkt als je samenwerkt. Amsterdam: Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken.

Opdracht

- Kies een ‘curriculum artefact’ (foto, voorwerp, gedicht, kaart, grafiek, etc.) dat een inhoudelijk aanknopingspunt biedt voor twee gammavakken (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, maatschappijwetenschappen en de kunstvakken) om vakoverstijgend te werken in de vorm van kleine creatieve opdracht.
- Geef een beknopte beschrijving van het inhoudelijk thema dat door het gekozen ‘curriculum artefact’ wordt gerepresenteerd.
- Ontwerp op basis van het ‘curriculum artefact’ een beperkte creatieve opdracht voor leerlingen. Kies als kader/format voor het ontwerp één van de vijf benaderingen (van Boxtel, 2009 et al, pag. 11 e.v.)
- Beschrijf wat de eventuele meerwaarde van deze manier van werken is en hoe zich dit verhoudt tot jouw mening over samenwerking tussen vakken.  

Samenwerking

Groepen van twee

Twee vakken

Welke afspraken maak je?

Volgend college

Vooraf: BIS-uren / samenwerking

9 april 2019

Volgend college presenteer je jullie leerplan (pitch).

Theoretisch kader voor vakoverstijgend onderwijs.

mentimeter.com