Hoofdstuk 8: Racisme in ons taalgebruik

Je telefoon ligt in je kluis/tas.

Zichtbaar? Inleveren! 📵

Ons huiswerk is klaar wanneer dit

verwacht wordt.

Je laptop ligt dicht klaar op tafel.

Je schrift en pen

liggen klaar op tafel. 📖✍

Zijn er vragen of heb je iets niet af/bij?

Laat van je horen! 🔊

OPDRACHT 1: KEUZES MAKEN

Handige links!

Magister

Apprentice

1 / 21

Slide 1: Slide

GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 2

This lesson contains 21 slides, with text slides and 2 videos.

Lesson duration is: 40 min

Items in this lesson

Je telefoon ligt in je kluis/tas.

Zichtbaar? Inleveren! 📵

Ons huiswerk is klaar wanneer dit

verwacht wordt.

Je laptop ligt dicht klaar op tafel.

Je schrift en pen

liggen klaar op tafel. 📖✍

Zijn er vragen of heb je iets niet af/bij?

Laat van je horen! 🔊

OPDRACHT 1: KEUZES MAKEN

Handige links!

Magister

Apprentice

Slide 1 - Slide

Hoofdstuk 8

Racisme in ons taalgebruik

OPDRACHT 1: KEUZES MAKEN

Handige links!

Magister

Apprentice

Slide 2 - Slide

Hoofddoel:

Ik kan uitleggen hoe racisme nogsteeds doorwerkt in ons taalgebruik

lknwe

Subdoelen:

Ik kan een aantal voorbeelden noemen van racistisch taalgebruik.

Ik kan uitleggen wat sluimerend racisme is.

Ik kan uitleggen hoe er verandering komt in racistisch taalgebruik.

De leerdoelen: deze les

Slide 3 - Slide

Racisme in ons taalgebruik

Ons taalgebruik zit vol sluimerend racisme. Woorden als ‘moorkop’ en het n-woord hebben we tamelijk succesvol uitgebannen, maar daarmee is het probleem nog niet opgelost. ‘Witte Nederlanders moeten elkaar gaan corrigeren’ volgens een aantal deskundigen.

Via taal drukken wij uit hoe we de wereld zien. Maar hoe wij de wereld zien, bepaalt ook ons taalgebruik. Het is een beïnvloeding die twee kanten op werkt. “Zo werd het n-woord een paar jaar geleden nog redelijk vaak gebruikt. En nu zie je, na veel discussie, dat het in relatief korte tijd als kwetsend woord is aangemerkt door de Van Dale.”

Slide 4 - Slide

Verandering

Ons land ondergaat een verandering. De discussie is lang gevoerd, al vierhonderd jaar, maar nu pas beginnen langzamerhand alle Nederlanders zich er in te mengen.

De discussie, gevoed door de wereldwijde protesten na de dood van de zwarte Amerikaan George Floyd door een hardhandige arrestatie, betreft inmiddels vele facetten van de samenleving.

De Amerikaan George Floyd, die stikte vanwege politiegeweld, zei twintig keer ‘ik krijg geen adem', blijkt uit vrijgegeven bewijsmateriaal.

Slide 5 - Slide

nos.nl

Slide 6 - Link

nos.nl

Slide 7 - Link

Verandering

In het woord ideologie zit het woord ‘idee’ verborgen. Aanhangers van een ideologie geloven in een geheel van ideeën over hoe een ideale samenwerking eruit zou zien: hoe mensen in zo’n samenleving met elkaar omgaan en hoe je mogelijk tot zo’n ideale samenleving zou komen. Elke ideologie heeft ook zijn eigen ideeën over wat goede normen en waarden zijn.

Slide 8 - Slide

www.google.com

Slide 9 - Link

Na bordspel Kolonisten van Catan staat ons nog wat te wachten

De fabrikant van het populaire bordspel Kolonisten van Catan blijkt de naam van het spel te hebben veranderd in Catan. Volgens een woordvoerder geeft het woord kolonisten een 'nare bijsmaak'. Daarmee is de spelletjesmaker lang niet de enige die zwicht in de discussie over al dan niet correct taalgebruik. Wat is er allemaal aangepast?

Slide 10 - Slide

Zoenen

De omstreden zoenen werden in 2005 door de fabrikant omgedoopt tot ‘Buys Zoenen’. Dat gebeurde onder meer onder druk van de Stichting Eer en Herstel Betalingen

Slachtoffers van Slavernij in Suriname. ,,Want het woord ‘neger’ en elk woord dat eraan refereert, moet worden verbannen'', stelde voorzitter en activist 'Neger is afgeleid van het woord 'necro', wat 'zwart' of 'donker' betekent. Ik vind dat beledigend. De nacht is donker, mensen niet.'' Daar staat hij nog steeds achter. ,, We overwegen nog steeds om het bedrijf een deel van de winst vragen om een cultureel historisch centrum te bouwen.''

Slide 11 - Slide

Stoppeltje

Eind vorig jaar werden twee stripwinkels in Amsterdam beklad en beticht van racisme. Dat kwam door een strip voor kleuters die weer te veel lijkt om een Engelse pop: Stoppeltje. Zijn echt naam is Petit Poilu, want hij komt uit Frankrijk. Dit vertaal je naar Stoppeltje. Een woordloze strip voor 3 tot 6 jarigen over een moedig en vrolijk mannetje. Maar stoppeltje heeft met zijn rode neus en roze lippen wel wat weg van de Golliwog. De Engelse zwarte piet. Hier waren mensen boos over.

Slide 12 - Slide

Kuifje in Congo/België

De Congolese student Bienvenu Mbuto Mondondo wilde dat het album werd verboden, omdat het racistisch zou zijn. De rechtbank in Brussel gaf hem geen gelijk. Het stripalbum Kuifje in Afrika hoefde uiteindelijk niet uit de handel te worden gehaald.

In het album Kuifje in Congo, dat verscheen in 1931, is Kuifje neerbuigend naar 'zwartjes' in de toenmalige Belgische kolonie Congo. Zo laat hij zich dragen door de inwoners. De Brusselse tekenaar Hergé heeft enkele situaties later aangepast. De titel veranderde in Kuifje in Afrika. Ook die nieuwe versie is volgens de Congolees racistisch.

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Video

Beladen erfgoed

Aan de zijkant van de koets zie je mensen uit de koloniën producten en andere geschenken overhandigen aan een witte jonge vrouw die Nederland uitbeeldt. Steeds meer mensen vinden deze verbeelding van het kolonialisme niet op zijn plaats bij nationale vieringen. Is het wenselijk dat de koets na de restauratie blijft rijden op Prinsjesdag en tijdens Oranjehuwelijken en inhuldigingen? Verdient het rijtuig aanpassingen of hoort het voortaan in een museum thuis?

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Video

Nog meer voorbeelden

In Denemarken hadden ze ‘racistische drop’. Haribo haalde de drop uit de schappen vanwege de aanhoudende klachten. In een zakje Skipper Mix zaten dropjes die uitbeelden wat een schipper zoal tegenkomt op een zeereis rond de wereld: een breed lachend zwarte persoon, een Aziaat met kleine ogen en een gemaskerde Indiaan. Racistische karikaturen, vonden sommige klanten. Daarom besloot Haribo tot een voorlopig verkoopverbod in Denemarken en Zweden. De Skipper Mix komt ooit wel weer terug, maar dan zonder de omstreden figuurtjes.

Slide 17 - Slide

Zigeunersaus

Zigeunersaus mag zich net als de zoenen, jodenkoeken en moorkoppen in het rijtje van 'discriminerende lekkernijen' scharen. In Duitsland zijn Roma en Sinti, in de volksmond ook wel zigeuners genoemd, klaar met de naam van de gekruide groenten-tomatenpuree. Ze hebben fabrikanten gevraagd een andere naam te bedenken. 'Pikante saus' zou beter zijn volgens de verenigingen die de oproep hebben gedaan. 'Het woord zigeuner is onomstreden discriminerend', aldus een advocaat.