Dupliceer bij elke training deze presentatie en pas vervolgens de naam, datum en locatie van de school aan.
Docenten melden zich aan op lessonup.app en voeren dan de code van de presentatie in.
TIPS
• Denk eraan om, na het dupliceren van de LessonUP, ook de naam van de LessonUP aan te passen.
• Plak het adres http://lessonup.app in de chat van de videoconference: dat versnelt het aanmeldproces van docenten aanzienlijk omdat ze erop kunnen klikken in de chat. Plaats daar eventueel ook de aanmeldcode.
• Vraag deelnemers om, bij het aanmelden bij jouw LessonUP, hun naam én vak in te vullen: dat helpt jou op de behoefte van de persoon in te spelen.
• Zet het vinkje bij "Toon bij leerlingen" aan, zodat de deelnemers niet alleen de interactieve dia's zien, maar ook de slides.
• Maak docenten er bewust van de het scherm van de LessonUP slides er bijna hetzelfde uit zien als het scherm dat je deelt via Teams of Meet. Benoem dat het via Teams of Meet gedeelde scherm het equivalent is van het Digibord bij een fysieke les.
• Maak ze er bewust van dat het LessonUP scherm interactief is, en het Teams-/Meet-scherm niet.
Voorstellen
Marian Schelvis
zelfstandig adviseur / projectleider onderwijs & ICT sinds 1998, sinds 2009 in ...
Slide 3 - Slide
Basisdia: introductie 15 min totaal
Stel jezelf voor aan de hand van enkele voorbeelden. Kies uit:
Iets over jezelf
Laat dan iedere deelnemer zich aanmelden bij LessonUp met "Voornaam - Vak"
Veiligheid en duidelijkheid
of handopsteken
Slide 4 - Slide
Basisdia
Zorg voor een les zonder verstoringen met deze afspraken.
(Dit is een voorbeeld van ROC-Adam)
Of jij in deze training ook deze afspraken met de deelnemers maakt, maak je zelf uit. De grootte van de groep kan hierin meespelen.
Wat wil je vandaag leren over hybride lesgeven?
Slide 5 - Open question
Basisdia
Deze dia is van groot belang omdat hij ook als voorbeeld dient van hoe docenten hun les kunnen beginnen.
Doelen van deze dia:
Activeren van deelnemers: iedereen doet mee;
Laat deelnemers nadenken: "ja, wat doe ik hier eigenlijk?"
Leren kennen van deelnemers;
Helpt jou inspelen op de verwachtingen, die hier immers geuit worden.
NB: als er al een voorinventarisatie heeft plaatsgevonden dan deze dia vervangen door een dia met die items/vragen.
Na de workshop ...
heb je in de basis een hybride les gemaakt
ken je een aantal extra mogelijkheden om je leerlingen beter bij de les te betrekken (zowel online als offline)
herken je benodigde randvoorwaarden
zet je lesmodellen en tools in om te differentiëren
kun je je collega's meenemen in het geven van een hybride les (bij een TdT workshop)
Slide 6 - Slide
Basisdia
Doelen
Wat zijn je ervaringen tot nu toe met "Hybride onderwijs"?
Activerende Didactische werkvormen voor Samenwerkend Leren.
In het kort:
De docent zorgt voor activerende werkvormen waarbij leerlingen worden gestimuleerd een actieve rol te spelen. Enkele voorbeelden:
spelvormen
competitieve elementen (quiz, wedstrijdjes)
leerlingen elkaar de leerstof laten uitleggen
Meer uitleg: maken.wikiwijs.nl/171517#!page-6591477
Voor hybride onderwijs is het van belang de werkvormen aan te passen aan het lesscenario. Stel dat een deel thuis zit en de rest in de klas, dan kun je samenwerken in:
- homogene groepen: alle leerlingen in een groep zitten of thuis of in de klas. Voordeel: de leerlingen in de klas kunnen wellicht samenwerken zonder hardware/software nodig te hebben. De leerlingen thuis moeten hetzelfde kunnen doen maar dan m.b.v. hard-/software.
- Heterogene groepen: de leerlingen zitten in groepen waarbij een mix van thuis/in de klas is gemaakt. Alle leerlingen communiceren via hard/software.
De Reisgids Digitaal Leermateriaal is een gratis website met een beperkte keuze aan didactische apps en werkvormen die eenvoudig te filteren zijn op basis van:
Activerende Didactische werkvormen voor Samenwerkend Leren.
In het kort:
De docent zorgt voor activerende werkvormen waarbij leerlingen worden gestimuleerd een actieve rol te spelen. Enkele voorbeelden:
spelvormen
competitieve elementen (quiz, wedstrijdjes)
leerlingen elkaar de leerstof laten uitleggen
Meer uitleg: maken.wikiwijs.nl/171517#!page-6591477
Voor hybride onderwijs is het van belang de werkvormen aan te passen aan het lesscenario. Stel dat een deel thuis zit en de rest in de klas, dan kun je samenwerken in:
- homogene groepen: alle leerlingen in een groep zitten of thuis of in de klas. Voordeel: de leerlingen in de klas kunnen wellicht samenwerken zonder hardware/software nodig te hebben. De leerlingen thuis moeten hetzelfde kunnen doen maar dan m.b.v. hard-/software.
- Heterogene groepen: de leerlingen zitten in groepen waarbij een mix van thuis/in de klas is gemaakt. Alle leerlingen communiceren via hard/software.
ADSL beschrijft werkvormen die je als docent kunt gebruiken om de leerlingen actief bij de les te betrekken.
Verwijs naar de wiki voor meer informatie. Geef een paar interessante voorbeelden.
Leg ook de link naar het volgend blokje: motivatie en socialisatie
Blok 2: Motivatie en socialisatie
Slide 20 - Slide
Titeldia
Blok 2 Motivatie en socialisatie
Theorie 10 min
Opdr ADSL tbv motivatie: 15 min + 10 min terugkoppeling
(NB: TdT: 5 min korter)
Tijdmanagement: na de opdracht van dit blok is 1 uur voorbij!
Creëer veiligheid (in de klas én online)
Slide 21 - Slide
Basisdia
Belang van veiligheid
Bij een online les is veiligheid nog belangrijker dan bij een fysieke les. Om die reden moet je altijd aandacht besteden aan veiligheid. Het bespreken van verwachtingen en het maken van duidelijke afspraken horen daar bij.
(Heel kort laten zien.)
Motivatie
Slide 22 - Slide
Basisdia
Do's en don't van online communicatie
Download deze dia!
Dit is een voorbeelddia, door het ROC van Amsterdam gemaakt. Het zorgt voor duidelijkheid aan het begin van de presentatie: wat verwacht je van lln en wat niet.
ABC van Deci en Ryan: Autonomie, Betrokkenheid, Competentie
Deci & Ryan benoemen betrokkenheid niet als zodanig (zij noemen het 'relatie'), maar het komt in het Nederlands wel mooi uit.
In een afstandsles is het betrekken van leerlingen nóg belangrijker, omdat leerlingen sneller afhaken. Camera aan, is bijvoorbeeld een must voor de meeste lesvormen.
Meer info om te verwerken in de wiki: Deci & Ryan (SDT, 1985, hier, hier en hier)
Socialisatie = motivatie
Visueel contact
"Contactlijstje"
In groepjes werken
Creëer contactmomenten
Slide 25 - Slide
Basisdia
Besteed aandacht aan deze punten.
Visueel contact: camera aan.
Gebruik 2 schermen en zet de leerlingen altijd op het scherm direct onder je camera, zodat je ze zoveel mogelijk aankijkt.
Geef regelmatig duidelijk aan dat je op je andere scherm om iets te noteren o.i.d.
TIP: Papieren 'Contactlijstje': houd een papieren leerling-lijst naast je computer en zet een streepje achter de naam van elke leerlingen die reageert of die jij een beurt geeft (2 kolommen). Aan het eind van de week heb je een overzicht met leerlingen die niet van zich hebben laten horen. Maak daar een 1-op-1 (afstands)afspraak mee.
In groepjes werken
Creëer 1-op-1 contactmomenten
Opdracht
Neem een les van volgende week.
In groepjes 2-3
Bespreek ideeën om contact te maken met leerlingen
Zorg dat je een opdracht in de trainingen altijd hergebruikt verderop in de training, zeker als hij direct betrekking heeft op een toekomstige les (zoals deze opdracht).
Eventueel alleen doen als eerste groepsopdracht niet gedaan is.
Eén groot, online prikbord voor iedereen. Bijvoorbeeld een Padlet.
Maak docenten bewust van deze werkvorm.
"Breakout rooms" (uitzoeken hoe, en of, het werkt in Teams of Meet).
Inclusief plan B.
Afhankelijk van groepsgrootte.
Ideeën om contact te maken met leerlingen
Slide 27 - Open question
Basisdia
Zie opdracht
Opdracht: ADSL voor motivatie en betrokkenheid
Pak een les die je volgende week gaat geven.
Loop de ADSL werkvormen door en kies er één uit die je bevalt.
Bedenk kort wat je er voor nodig hebt/moet regelen: - moeten ze overleggen? hoe dan? - hoe overleggen als ze thuis zitten?
NB: verderop gaan we de werkvorm proberen digitaal in te zetten, dus als dat nu niet lukt geen probleem.
In groepjes van min 3 max 4, max 15 min.
Na afloop terugkoppeling aan de groep
Slide 28 - Slide
Opdracht: 15 min in groepen van 3 à 4
10 min om terug te koppelen aan de groep (kies er één of twee uit)
Lesmomenten en tools
Blok 3: Content en tools
Content
Digitale uitbreiding van de methode
VO-content, Wikiwijs, LessonUp, ...
Tools
Digitale woordwolk, mindmap, prikbord, ...
Enquête, Forms, quiz, ...
...
Slide 29 - Slide
Blok 3 Content en tools (10 min)
Even om de terminologie vast te stellen en wat we onder content en tools verstaan.
Content
Digitale uitbreiding van de methode. Vaak gebruikt voor (extra) instructie en verwerking.
VO-content, Wikiwijs, LessonUp, ... Kan gebruikt worden als aanvulling of alternatief, extra uitleg op een andere manier, extra uitleg op een hoger niveau, verwerking.
Tools
Activerende Didactische werkvormen voor Samenwerkend Leren op een digitale manier:
- beginsituatie peilen met een digitale woordwolk
- in groepjes uiteen gaan en samen digitale toetsvragen maken (Forms, quiz, ...)
- ...
Welke tools gebruik je al?
Slide 30 - Mind map
Basisdia
In deze woordspin willen we nagaan welke tools al ingezet worden.
Geef 2 min de tijd om het in te vullen.
Ga dan 3 min vragen naar hoe iemand iets inzet en wat de ervaringen zijn.
Niet allemaal aan het woord laten komen, drie is voldoende. Totaal 5 min.
Lesactiviteiten en tools
Ik heb een lesactiviteit: welke tools kan ik daarvoor inzetten?
Ik ken een tool: voor welke lesactiviteiten kan ik die inzetten?
Elke les kent verschillende momenten met activiteiten: de beginsituatie peilen, voorkennis activeren, meningen peilen, in groepjes verwerken, evalueren, ...
Ook zijn er een heleboel tools die je daarvoor kunt inzetten. Maar welke is nou waarvoor geschikt?
Het Excel-overzicht, dat in de wiki te vinden is, geeft je op twee manieren een ingang: bij welke lesactiviteit zou ik welk tooltje kunnen inzetten of welk tooltje zou ik voor welke lesacitiveit kunnen gebruiken?
In de Wiki staan een heleboel voorbeelden uitgewerkt!
Hoe vind je tools voor hybride lessen?
In de klas liever even geen computer
Online tools dienen interactief te zijn
Tools dienen door thuiswerkers, via het bord, te kunnen worden getoond aan klasgenoten
Schoolzitters dien via het bord hun resultaten te kunnen delen met de thuiswerkers
De meeste docenten schatten zichzelf in op het snijvlak van Pedagogiek en Content.
Teveel in één cirkel zitten zorgt voor eenzijdig lesgeven, bijvoorbeeld teveel inhoud om de pedagogiek, waardoor je de lesstof niet af krijgt. Of teveel op de inhoud, waardoor je het contact met de leerling kwijtraakt.
Idealiter zit je in het midden: je hoeft geen expert te zijn in alles, als je maar zorgt voor een goede mix.
Aan de slag
Pak één lesmoment uit je les van volgende week.
Zoek daarvoor een ADSL-werkvorm met digitale component.
Werk dit uit: - hoe ga je dit doen - wat heb je nodig
Aan de slag
Kies een eigen les
Zoek daarvoor een ADSL-werkvorm met digitale component. Zie de wiki
Werk dit uit: - hoe ga je dit doen - wat heb je nodig
15 min (dus je hebt alleen tijd voor de grote lijn)
groepjes koppelen terug na afloop
Slide 34 - Slide
Basisdia
Alleen als er tijd is:
De opdracht is een hele praktische waarmee de deelnemer aan het eind van de training met iets naar huis gaat wat direct in de volgende les kan worden toegepast.
In de korte tijd is het niet mogelijk om iets helemaal uit te werken. Maar wel moet de grote lijn duidelijk zijn:
- welk lesmoment/activiteit?
- welk tooltje
- hoe en wat wil je ermee bereiken
- wat moet je nog uitwerken, hoeveel tijd kost dat en is het dat waard?
Terugkoppeling
Slide 35 - Slide
Basisdia
Laat twee deelnemers hun idee vertellen. Na elke uitleg kunnen de anderen tips geven of verduidelijkende vragen stellen.
(Dus positief houden, geen kritiek geven)
Blok 4: Lesmodellen en differentiatie
Lesmodellen: combi DIM en FtC ...
en hiermee differentiëren ...
met inzet van digitale componenten !
Slide 36 - Slide
Blok 4 Lesmodellen en differentiatie (10 min + opdr 15+10 min)
In dit blok wordt uitgelegd hoe je de twee lesmodellen Direct Instructie Model (DIM) en Flipping the Classroom (FtC) kunt combineren tot een lesmodel waarin je (deels) online les kunt geven én kunt differentiëren op meerdere aspecten: niveau, tempo, leerstijl, ...
Differentiatiematrix voor het
directe instructie model (DIM)
Flipping the Classroom
met differentiatie
Slide 37 - Slide
Basisdia (lange uitleg hieronder!)
DIM: de vlakken geven aan wat er gebeurt in de les. De groene vlakken geven waar en op welk moment jij als docent bezig bent, de blauwe waar de leerling actief is:
- je start met gezamenlijk de les te verkennen
- de leerlingen die hebben 'bewezen' (via een formatieve toets bijv) dat ze de stof beheersen, kunnen zelfstandig de verwerking doen; jij als docent geeft alleen maar aan waar ze de opdracht kunnen vinden.
- De andere leerlingen krijgen extra uitleg. Daarna gaan die ook aan de slag met zelfstandig te verwerken stof op hun niveau.
- Waar nodig kun je de leerlingen die nog meer instructie nodig hebben, zogenaamde verlengde instructie geven.
Daarna gaan ook die leerlingen zelfstandig aan de slag op hun niveau.
- Dan is het een moment om de helicopter-view terug te krijgen. Hierna ga je elke groep even langs en geef je feedback.
- Tenslotte sluit je af, evalueer je en blik je vooruit op de volgende les.
Flipping the Classroom:
- De leerling krijgen huiswerk vooraf: bereid de les voor door dit of dat door te nemen. Dat kan uitleg in het boek zijn, een artikel lezen, een filmpje bekijken. (Let op: FtC is dus niet synoniem voor instructieFILMPJES!!!).
- In de feitelijke les hoef je dus geen instructie meer te geven en kun je meteen aan de verwerking beginnen: opdrachten maken, verder werken aan een project, case study, ...
- Aandachtspunt: hoe zorg je ervoor dat elke leerling ook daadwerkelijk die voorbereiding heeft gedaan? En hoe ga je om met leerlingen die niet voldoende hadden aan de instructie? -> zie volgende slide!
Flipped Mastery Model (=combi DIM & FtC)
Kenmerken
Zelfstandige voorbereiding in eigen tijd, tempo, … incl. verwachting dus doelgericht!
Formatieve toets - Vóór de les: SurveyMonkey, … - Begin vd Les: Socrative, Kahoot,…
Op maat verder laten gaan
Verwerking zelfstandig en gedifferentieerd
Volgen van de resultaten
Slide 38 - Slide
Basisdia
DIM en TfC combineren: Flipped Mastery Model
- De leerlingen nemen zoals hiervoor uitgelegd de voorbereiding door.
- Tevens maken zij (tijdens of na de instructie) een formatieve toets. Alternatief: je geeft die formatieve toets aan het begin van de feitelijke les.
- Afhankelijk van het resultaat deel je de klas in twee of drie groepen. Die behandel je dan conform het DIM.
Succesfactoren:
- Zorg ervoor dat de verwerkingsopdrachten zelfstandig zijn door te nemen (volledige instructie: zie volgende slide)
- Geef duidelijk aan wat je verwacht dat de leerling kan na afloop van die instructie
- Toets de beginsituatie en verdeel de klas in groepen met verwerkingsstof voor elk niveau
- Zorg ervoor dat je de voortgang kunt volgen (DLWO noodzakelijk die dat kan!)
Voorwaarden zelfstandig verwerken
Aansluiten bij leeftijd, opleiding, niveau, …
Volledige instructie ->
Volgen
Slide 39 - Slide
Basisdia
Als je de leerlingen zelfstandig opdrachten wilt laten verwerken, dan is het zeer hinderlijk als ze komen met vragen als: moet je het alleen doen of mag het ook samen, hoe lang hebben we ervoor, wat moet je doen als je klaar bent, ...?
Volledige instructie is een didactisch begrip wat hier wordt toegelicht.
Mogelijke inzet tools bij FtC
Slide 40 - Slide
Basisdia
Ook in het Flipped Mastery Lesmodel heb je verschillende lesmoment/activiteiten. Hier staan ze met de tooltjes die daarvoor gebruikt zouden kunnen worden. Zie ook de Wiki voor meer inspiratie!
Aan de slag
Pak één lesmoment uit je les van volgende week.
Zoek daarvoor een ADSL-werkvorm met digitale component.
Werk dit uit: - hoe ga je dit doen - wat heb je nodig
Aan de slag
Neem een les van volgende week.
Welk lesmodel ga je gebruiken?
Werk dit uit: - hoe ga je dit invullen - wat heb je nodig
Bekijk alle aandachtspunten uit de e-didactische cirkel (Evaluatie/toetsen: vlgd blok!)
15 min (dus je hebt alleen tijd voor de grote lijn)
met hetzelfde groepje samen
Slide 41 - Slide
Basisdia
Opdr 15 min en terugkoppeling 10 min
Alleen als er tijd is.
Dit is de tweede keer dat ze in groepjes uit elkaar gaan. Ook hier weer een zeer praktische opdracht.
In de vorige opdracht is een lesmoment uitgewerkt met ADSL.
Differentiatie:
Je gaat de ADSL-werkvorm verder uitwerken met hetero-/homogene groepen en een tool om te communiceren.
Je gaat de structuur van de hele les te beschrijven:
- welk lesmodel ga je gebruiken
- hoe vul je dat in
- waar ga je welke activiteit gebruiken en waar is dat met een digitale tool
- wijs ze op de template/placemat in de wiki die ze hiervoor kunnen gebruiken
NB: je kunt op het plaatje rechts onderin inzoomen tijdens de les
TdT: hoe vertel ik het mijn collega's?
Stap voor stap:
1e les: alleen DIM met diff.
2e les: eventueel tooltje erbij
3e les: FtC
4e les: Flipped Mastery model
Werk samen.
Streef naar hergebruik.
Geen wielen uitvinden! Instructievideo's zijn er in overvloed!
Slide 42 - Slide
Je collega's zullen het sneller adopteren als ze bijgaande tips krijgen.
Blok 5: Evaluatie
Volgen van de leerling
- DLWO dashboard
- Formatief toetsen
- Summatief toetsen
Slide 43 - Slide
Blok 5 Evaluatie: 10 min (excl opdracht)
Als er tijd over is kun je een opdracht doen over summatief/formatief toetsen (kost 15 min!)
Leerlingen volgen
DLWO dashboard: tijdig bij kunnen sturen
Opdrachten geven
Feedback geven
Toetsen
Slide 44 - Slide
Basisdia
Het volgen van leerlingen is erg belangrijk, vooral als ze op afstand zitten. Een DLWO die daarin voorziet is dan onontbeerlijk Dashboard.
Bespreek de verschillende mogelijkheden. Welke gebruik je en waarom? Keuze in tools? Passend bij methode?
Formatief of summatief?
Summatief: - meer op competentie dan kennis (rubrics) - digitale toets (speciale omgeving) - fysiek in kleinere groepjes
Formatief: - Onderwijsleergesprek - één op één - digitale toets: enquête, Forms, quiz, ...
Slide 45 - Slide
Basisdia:
Het volgen van leerlingen is erg belangrijk, vooral als ze op afstand zitten. Een DLWO die daarin voorziet is dan onontbeerlijk.
Summatief toetsen wordt een uitdaging als je vragen stelt die men kan opzoeken of afkijken. Competentie gerichte opdrachten zoals het inleveren van een werkstuk/casus/... is een alternatief. Rubrics vormen bij dit laatste een handig hulpmiddel.
Heel praktisch is het bij een hybride- of afstandsles handig om een (papieren) leerlinglijst naast je computer te hebben, waarop je leerlingen aanvinkt die aan de beurt komen: met leerlingen zonder streepjes plan je een (extra) gesprek in.
Opdracht: toetsen
Pak nog een keer de les van volgende week
Hoe ga je de leerlingen toetsen
Bedenk ook concreet de vragen/opdracht!
max 10 min in hetzelfde groepje
Slide 46 - Slide
Optionele opdracht
Als er tijd over is, kan dit de afsluitende opdracht zijn. Je hebt voor deze opdracht minimaal 15 minuten nodig!