Les 5

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 8

Les 5 van de lessenreeks

Wat zie je? 

Waar zou dit zijn? 

Wat zou dit zijn?

Doelen van de les 

Deze les gaan we ontdekken waar de Atlantikwall precies stond, waarom die daar stond en bekijken we de gevolgen van onder andere de bouw van de Atlantikwall. 

Bunkers

Opdracht: bouw je eigen Atlantikwall

• Ieder groepje krijgt kaartjes waarop verdedigingsstructuren staan uitgebeeld of uitgelegd. 
• Ook krijgt ieder groepje een kaart van de zee tot aan het bos 
• Lees en bekijk de kaartjes en leg ze op de plek waar je denkt dat die handig zou zijn. Meer aan de zee, of juist in het bos? 
• Bedenk ook goed waarom ze daar dan gebouwd zouden moeten zijn? 
• Je kunt ook combinaties maken: aan de ene kant een foto, aan de andere kant de tekst/uitleg

Vertel de kinderen dat we gaan kijken naar een filmpje waarin ze meer te weten komen over de bunkers én de plek waar de verschillende soorten verdedigingswerken werden gebouwd. Je kunt ook erbij vertellen dat ze op deze manier al een beetje kunnen checken of ze de kaartjes op de goede plek hadden gelegd.

Waar nog meer?

Bedenk even voor jezelf waar zo'n verdedigingsmuur nog meer handig zou kunnen zijn, behalve in Nederland, in de tijd van de tweede wereldoorlog. Misschien weet je nog iets van het filmpje aan het begin van de les.

Schrijf dit op een post-it en plak hem even op het bord. 

www.google.com

De leerlingen kunnen via de google maps precies zien hoe de Atlantikwall liep. Door op de verschillende pijltjes te drukken kunnen ze zien hoe het er nu nog uit ziet.   Je kunt met de klas deze pijltjes samen doorlopen, of ervoor te kiezen dat ze dit op hun eigen chromebook doen.

Opdracht

• We gaan zo meteen de google maps nog een keer langs, terwijl we dit doen schrijf je met je groepje 4 plaatsnamen op waar de Atlantikwall langs gaat
• Jullie schrijven óók 1 plaatsnaam op waar die helemaal niet langs gaat
• Hierna ruilen we de kaartjes, gaat de google maps van het bord, en moet je 'de foute plaatsnaam' bij het andere kaartje onderstrepen
• Zorg er dus voor dat je zelf wel ergens het goede antwoord hebt staan, maar niet op het kaartje wat door gegeven moet worden.

We bekijken weer een stukje uit het filmpje. Ze hoeven hier alleen maar even naar te kijken, als inleiding op de vraag die hierna komt.

Waarom maken ze zich zorgen nu Hitler aan de macht is?

Laat de kinderen met elkaar overleggen en bespreek vervolgens klassikaal de antwoorden die zij geven. 

Toen Duitsland Nederland had bezet, was er nog niet zoveel aan de hand. De Nederlanders waren lief voor de Duitsers en andersom. Ze speelden samen op het strand, in de duinen, etc. Terwijl Hitler allemaal andere gebieden in West- Europa veroverde

In Engeland én in oost- Europa (Sovjet- Unie) ging het wat moeizamer om te bezetten en Hitler wilde dus vermijden dat hij aan allebei de kanten oorlog moest gaan voeren. Hier had hij namelijk te weinig mensen voor.

Vertel dat Hitler om deze reden ervoor heeft gekozen om de Atlantikwall te laten bouwen. Zo kon hij anderen weer inzetten aan de kant van de Sovjet- Unie. Het samen spelen met de Duitsers, het lief zijn voor elkaar, is nu voorbij. Bekijk het volgende filmpje maar.

Dit fragment laat zien dat de pret voorbij is en dat er nu serieus iets gaat gebeuren. Bekijk het filmpje met de klas en laat ze dan de vraag op de volgende slide beantwoorden. 

Hoe zouden jullie het vinden? 

vraag de kinderen hoe zij het zelf zouden vinden als er een gebied, waar ze vaak komen (misschien wel het strand), zou worden afgesloten. Laat ze overleggen met elkaar en deel de antwoorden.

Waar dient de Atlantikwall voor?

1. Zodat er geen mensen vanaf de kustkant naar Europa konden komen
2. Om Europa te verdedigen tegen een invasie van de geallieerden
3. Om de handel via het water aan die kant tegen te gaan
4. Tegen overstromingen

Waarom werd de Atlantikwall gebouwd?

1. Er was aan twee kanten strijd en te weinig soldaten om ze aan beide kanten te verdedigen
2. Zodat er niemand via het water ging vluchten
3. Alleen aan die kant van Europa (het oosten) moest Duitsland ze nog bezetten

Vriendjes, vriendinnetjes en families werden opgesplitst. Ze moesten weg uit hun huis, werden ergens naartoe geplaatst waar ze zelfs niemand kenden. Hun vertrouwde, gezellige omgeving was volledig veranderd. Bij wie zouden jullie in kunnen trekken?

Waarom mochten sommige mensen wel blijven wonen in hun eigen huis?

Vertel, nadat de kinderen zelf wat hebben bedacht dat mensen genoodzaakt waren om te blijven vanwege werk (polities bijvoorbeeld), maar sommige moesten ook helpen met het bouwen van de verdedigingswerken.

Waarom/hoe denk je dat er nog steeds bunkers, of stukjes van bunkers te zien zijn.

Vertel dat dat mede komt omdat sommige bunkers te sterk gebouwd waren om opgeblazen te worden.

Bekijk het fragment met de klas om de laatste dingen van de gevolgen van de Atlantikwall te zien. 

Welke gevolgen van de Atlantikwall weet je nog door deze les?

Alle gevolgen op een rijtje

• mensen worden gedwongen om hun huis te verlaten 
• sommige Nederlanders verdienen er juist geld mee (bouwen) 
• gezinnen worden uit elkaar getrokken: mensen die genoodzaakt zijn om te blijven vanwege bijvoorbeeld werk (polities) en mensen die juist werkloos zijn of gepensioneerd
• sommige bunkers staan er nog, omdat het beton te dik was, waarvan sommige nu gebruikt worden als vakantiehuisje bijvoorbeeld

Wat vonden jullie van deze les?