3.2 De Tweede Wereldoorlog

De Tweede Wereldoorlog

Par. 3.2 De Tweede Wereldoorlog

• Tijdvak: Tijd van de wereldoorlogen
• 1900-1950

• Periode: moderne tijd
• Vanaf 1800

Invalshoeken

• Economisch: 
• Wat zijn de middelen van bestaan? 
• Leven mensen van de jacht, landbouw, industrie?
• Hoe komen mensen aan hun inkomsten?
• Geld

 

Invalshoeken

• Politiek-bestuurlijk: 
• Bestuur: is het land een koninkrijk, keizerrijk of een republiek?
• Wie is de baas? 
• Welke regels en wetten zijn er?

 

Invalshoeken

• sociaal: 
•  Leefomstandigheden van mensen.
•  Sociale lagen. 
• Standen.
• Zijn er grote verschillen tussen mannen/vrouwen en arm/rijk? 
• Leven de mensen in de stad of op het platteland?

Invalshoeken

• cultureel: 
• Gaat vooral over:
• geloof 
• kunst 
• wetenschap

Betrouwbaarheid van bronnen

Hoe weet je of een bron betrouwbaar is?

• Bevat de bron vooral feiten (hoe meer feiten, hoe betrouwbaarder) of ook meningen?

• Wat weet je over de maker van de bron: afkomst, beroep, godsdienst, politieke ideeën, sociale laag?

Betrouwbaarheid van bronnen

Hoe weet je of een bron betrouwbaar is?

• Leefde de maker in de tijd waar de bron over gaat (ooggetuige verslag = betrouwbaarst)? Of leefde de maker veel later (=minder betrouwbaar: maker kan dingen vergeten zijn)?

• Is de maker misschien partijdig?

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen welke motieven Hitler had voor zijn veroveringsplannen.
  
• Je kunt uitleggen hoe Duitsland en Japan de Tweede Wereldoorlog begonnen.
  
• Je kunt uitleggen hoe de Tweede Wereldoorlog in Europa en Azië eindigde.

• Je kent de begrippen en jaartallen.

Hitlers buitenlandpolitiek

•  Vanaf 1933 vergrootte Hitler de macht van Duitsland in drie stappen:

1.  Hij draaide het Verdrag van Versailles grotendeels terug, hij stuurde bijv. in 1936 soldaten naar het Rijnland en vergrootte en versterkte het leger.

Hitlers buitenlandpolitiek

2. Daarna begon Hitler met de uitbreiding van het Duitse rijk:

• In maart 1938 viel Duitsland Oostenrijk binnen: Anschluss.
• September 1938 Conferentie van München.

Conferentie van München 

• September 1939.
•  Frankrijk, Groot-Brittannië, Nazi-Duitsland en Italië. 
• Tsjecho-Slowakije niet uitgenodigd, de Sovjet-Unie ook niet.
• Hitler kreeg Sudetenland (stuk van Tsjecho-Slowakije) in ruil voor de belofte van vrede.

Hitlers buitenlandpolitiek

• Fransen en Britten dachten met deze appeasementpolitiek de  vrede te hebben gered.
• Maar Hitler was al begonnen met de voorbereiding van de verovering van andere gebieden in Europa.

Hitlers buitenlandpolitiek

3. En als laatste het voorbereiden van de verovering van andere delen van Europa.

• Hitler wilde in Oost-Europa gebied veroveren voor goedkope grondstoffen en arbeidskrachten.
• Om sterk te staan sloot hij eerst een aantal verdragen.

Hitlers buitenlandpolitiek

• 1936 sloot Hitler een bondgenootschap met Mussolini.
• Duitsland en Italië vormen samen de asmogendheden. 
• Augustus 1939 sloot Hitler een niet-aanvalsverdrag met Stalin.
• Bij veroveringen geen last van de Sovjetunie. 

Hitlers buitenlandpolitiek

• Augustus 1939 sloot Hitler een niet-aanvalsverdrag met Stalin.
• Bij veroveringen geen last van de Sovjetunie. 

Oorlog in Europa en Azië 

• Hitler begon met veroveren in het midden en het oosten van Europa.
• In maart 1939 had Hitler al heel Tsjecho-Slowakije ingenomen.
• Hitler hield zich dus niet aan de afspraken gemaakt tijdens de Conferentie van München!
• Groot-Brittannië en Frankrijk waren bang voor een oorlog en deden niks!

Oorlog in Europa en Azië 

• 1 september 1939 viel Hitler vervolgens Polen binnen. 
• Groot-Brittannië en Frankrijk verklaarden Duitsland toen de oorlog.
• Start Tweede Wereldoorlog! 

Oorlog in Europa en Azië 

• Vervolgens richtte Hitler zijn pijlen op het noorden en westen van Europa.
• Eerst bezette hij Noorwegen en Denemarken.
• Op 10 mei 1940 vielen de Duitsers Nederland, België en Frankrijk aan.
• Binnen enkele weken waren deze landen verslagen. 
• Met bombardementen probeerde Hitler ook Groot-Brittannië tot overgave te dwingen, maar de Britten hielden stand.

Oorlog in Europa en Azië 

• Hitler wijzigde zijn plannen. 
• Juni 1941 viel hij de Sovjet-Unie aan (operatie Barbarossa).
• Hitler wilde het communisme verslaan en had graan en olie nodig. 
• Groot deel van de Sovjet-Unie werd bezet.

Oorlog in Europa en Azië 

Oorlog breidde zich uit naar Azië.

• Japan had koloniale ambities.
• In 1940 sloot Japan zich aan bij de asmogendheden.
• In december 1941 vielen de Japanners onverwacht de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor op Hawaii aan. 

Oorlog in Europa en Azië 

• De helft van de Amerikaanse marinevloot werd vernield. 
• Japan kon nu ongehinderd (geen last van VS) grote delen van Zuidoost-Azië veroveren. 
• Maar de VS gaan ook meevechten!

Oorlog in Europa en Azië 

• Japan viel in 1942 Nederlands-Indië aan (kolonie van Nederland). 
• Krijgsgevangen werden opgesloten in werkkampen en moesten als slaven spoorwegen aanleggen en in mijn werken.

Oorlog in Europa en Azië 

• Europese burgers werden gevangengezet in interneringskampen, waar zij onder slechte omstandigheden moesten zien te overleven.

Oorlog in Europa en Azië 

• In 1942 beheersten de asmogendheden een groot deel van de wereld. 
• De geallieerden (Groot-Brittannië, de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten en Canada) stonden zwak.

De geallieerde tegenaanval 

• Het keerpunt in de oorlog kwam in de winter van 1942-1943.
• Tijdens de Slag bij Stalingrad wist het Rode Leger (van de Sovjet-Unie) een groot Duits leger te omsingelen en te verslaan.
• Vanaf toen werd het Duitse leger teruggedrongen!

De geallieerde tegenaanval 

• Ondertussen bereidden de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Canada een aanval vanuit Groot-Brittannië voor.
• Duitsland zou dan vanaf twee kanten aangevallen worden.
• Duitse bevolking ontmoedigen door bombardementen!

De geallieerde tegenaanval 

• 6 juni 1944 D-day 
• Geallieerde soldaten landden op de stranden van Normandië. 
• Tweede keerpunt in de oorlog: 
• de bevrijding van West-Europa was begonnen.

De geallieerde tegenaanval 

•  De geallieerden verdreven de Duitsers langzaam uit Frankrijk, België en het zuidelijke deel van Nederland.

De geallieerde tegenaanval 

• In januari 1945 trokken de geallieerden vanuit het westen Duitsland binnen. 
• Vanuit het oosten rukte het Rode Leger op. 
• Na zware gevechten bevrijdde het Rode leger de Duitse hoofdstad Berlijn, waar Hitler zat. 

De geallieerde tegenaanval 

• Op 30 april 1945 pleegt Hitler zelfmoord.
• Op 7 mei gaf Duitsland zich over.

De geallieerde tegenaanval 

• In het Verre Oosten was de oorlog nog niet voorbij.
• Japan werd langzaam teruggedreven, maar weigerde zich over te geven.
• Om meer verliezen te voorkomen besloot de Amerikaanse president Harry Truman om de atoombom te gebruiken.

De geallieerde tegenaanval 

• In augustus verwoestten twee Amerikaanse atoombommen de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki. 
• Op 15 augustus 1945 gaf Japan de strijd op. De Tweede Wereldoorlog was voorbij. 

npo.nl