2.3 De sociale kwestie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

2.3 De sociale kwestie

Begin 18e eeuw

* Landbouwsamenleving

* Huisnijverheid

* Handelaren: gevaarlijk werk

* Agrarische Revolutie

* Transportrevolutie

Leerdoelen

1. Je kunt de werk- en leefomstandigheden van de arbeiders omschrijven

2. Je kunt verklaren waarom er kinderarbeid was

3. Je kunt de rol van vakbonden in de sociale kwestie begrijpen

4. Je kunt de veranderingen door de sociale wetten noemen en uitleggen waarom fabriekseigenaren hiermee instemden

Werken in de fabriek

* Slechte werkomstandigheden

- Lage lonen (Kinderen en vrouwen)

- Lange werkdagen (6 dagen, 16 uur per dag)

- Lawaai en slechte lucht

- Gevaarlijk werk

- Saai eentonig werk -> ongeschoolde arbeiders

Reactie fabriekseigenaren

* Fabriekseigenaren voelde zich niet verantwoordelijk

* Protesten -> ontslagen

* Geld verdienen

Wonen

* Platteland naar de stad 

* Geen openbaar vervoer

* Dichtbij de fabriek -> arbeiderswoningen

* Verstedelijking of urbanisatie

Leefomstandigheden

* Kleine donkere woningen

* Vuil van de fabrieken

* Afval en uitwerpselen in rivieren

* Geen schoon drinkwater

* Ziektes -> Cholera

Sociale kwestie

* Slechte leef- en werkomstandigheden

* Moet hier iets aan worden gedaan?

* Wie moet er wat aan doen?

* 

Vakbonden

* 1860 verzet

* Arbeiders met hetzelfde beroep

* Onderhandelen met fabriekseigenaren

* Betere omstandigheden

* Niet luisteren -> stakingen

Reactie fabriekseigenaren

* Rijken

* Problemen van de armoede

* Viel meer op in de stad /  ziektes

* Gezonde/geschoolde arbeiders werken beter

Sociale wetten

* 1874 Kinderwetje van van Houten

- Verbod voor kinderen tot 12 in de fabriek

* 1901 Leerplichtwet

- Kinderen tussen 6 en 12 moeten naar school

* Einde sociale kwestie

Overige sociale wetten

* Kortere werkdagen

* Hogerel lonen

* Veiligheidswetten voor fabrieken

* Uitkeringen werklozen

* Woningwet -> betere huizen

Leerdoelen

1. Je kunt de werk- en leefomstandigheden van de arbeiders omschrijven

2. Je kunt verklaren waarom er kinderarbeid was

3. Je kunt de rol van vakbonden in de sociale kwestie begrijpen

4. Je kunt de veranderingen door de sociale wetten noemen en uitleggen waarom fabriekseigenaren hiermee instemden

Opdracht

Blad industriële revolutie

Klaar?

Ga verder met 2.3 via tijd voor geschiedenis

Maak nu je eigen drie op een rij

Over hoofdstuk 2

Klaar?

Speel het met je buurman/buurvrouw