Psychofarmaca (in diverse branches)

Psychofarmac
(diverse branches)
1 / 26
next
Slide 1: Slide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2,3

This lesson contains 26 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 90 min

Items in this lesson

Psychofarmac
(diverse branches)

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Wat is graag zou willen weten of bespreken is ....
timer
1:00

Slide 2 - Open question

This item has no instructions

Waar denk jij aan bij ..... en/of
wat zijn jouw ervaringen met....
PSYCHOFARMACA ?

Slide 3 - Mind map

This item has no instructions

Psychofarmaca
  • Alle medicatie waarbij er sprake is van het beïnvloeden van psychische functies; wordt ook wel gedragsmedicatie genoemd.

  • Psychofarmaca zijn geen geneesmiddelen: ze onderdrukken bepaalde verschijnselen en hebben geen werking op de oorzaak van problemen. Ze zijn dan ook nooit de (enige) oplossing. 

  • Vanwege de invloed op psychische functies kan het verschillend effect hebben, moet de start goed overwogen worden en de noodzaak tot voortzetting regelmatig geëvalueerd worden. 

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Psychofarmaca
Een zenuwcel geeft onder invloed van prikkeling info door  naar de andere zenuwcel:                   - een zenuwcel scheidt een chemische stof af, de neurotransmitter --> neurotransmitter bindt zich aan een receptor op de volgende zenuwcel --> deze zenuwcel wordt geactiveerd of juist geremd --> informatieoverdracht heeft plaatsgevonden.


Psychofarmaca hebben veelal 
invloed op de werking van neuro-
transmitters. Bijv. remmen van 
dopamine (antipsychotica) of stimuleren van serotonine (antidepressiva).

Slide 5 - Slide


filmpje vanaf 0:31 min tot 1:46 min

Bron: https://www.psychosenet.nl/wist-je-datjes-over-psychofarmaca/

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Groepen

  1. Anxiolytica 
  2. Hypnotica
  3.  Antipsychotica
  4.  Antidepressiva
  5.  Stemmingsstabilisatoren
  6.  Psychostimulantia

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Opdracht
Beantwoord van één groep medicatie (zie vorige dia) de volgende vragen:
1. Wat is het werkingsmechanisme van deze groep medicijnen?
2. Voor welk type aandoening(en) wordt deze medicijngroep gebruikt?
3. Wordt deze groep medicijnen verder onderverdeeld in subgroepen? Zo ja, welke?
4. Wat zijn bekende voorbeelden van medicijnen binnen deze groep?
5. Wat zijn belangrijke bijwerkingen van deze medicijngroep?
6. Zijn er nog andere relevante of interessante dingen te zeggen over deze medicijngroep?

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Anxiolytica & Hypnotica
Indicatie: Bestrijden angst (angststoornissen), paniek (paniekstoornissen), depressies (omdat 
                    AD pas na 2-4 weken werkt), slaapstoornissen, sedatie (paniek, angst), anticonvulsief 
                    (spierverslappend), intoxicatie, onthouding alcohol.
Werking: Vermindering activiteit centrale zenuwstelsel.
Bijwerkingen: Slaperigheid, verwardheid, hoofdpijn, duizeligheid, afzwakking emoties,                                                    spierzwakte
Afhankelijkheid: HOOG  (tolerantie, geestelijke afhankelijkheid).
Ontwenning : Hartkloppingen, slapeloosheid, angst, prikkelbaarheid, gejaagdheid, spierpijn, 
                             trillerigheid en transpireren.

                                                   Deze middelen zijn voor kortdurend gebruik !!!

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Voorbeelden

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Antipsychotica
  • Onderdrukt wanen en hallucinaties. Wordt o.a. gebruikt bij psychotische stoornissen (schizofrenie, manie), delier en dementie met psychotische kenmerken
  • Verschillende groepen medicatie (klassieke en atypische antipsychotica)
  • Werkzaam o.a. door blokkade dopamine

Bijwerkingen:

- sufheid                                           - vervlakking van gevoelens
- seksuele stoornissen              - gewichtstoename
- tardieve dyskinesie (ongecontroleerde bewegingen, 
                                                                                vooral in het gezicht)
- Metabool syndroom


Slide 11 - Slide

This item has no instructions

Slide 12 - Video

This item has no instructions

Voorbeelden
 Klassieke antipsychotica zoals chloorpromazine, haldol, perfenazine, orap,
                                                                  zuclopentixol (cisordinol)
Vooral effect op positieve symptomen (wanen, hallucinaties)

Atypische antipsychotica zoals risperdal, seroquel (quetiapine), zyprexa,       
                                                                  clozapine, abilify
Vooral effect op positieve symptomen, mogelijk ook negatieve (gebrek aan initiatief, emotionele vervlakking, weinig energie,....)

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Clozapine
 Therapie resistente schizofrenie

Delier bij Parkinson

Spiegel bepalen - let op bij koorts en stoppen met roken

Lab controle!

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Antidepressiva
  • Indicaties Depressie, angststoornis/ fobie

  • Werking: Er zijn een aantal subgroepen (zie volgende dia). Beïnvloeden m.n. werking van serotonine en noradrenaline in de hersenen. Duurt meerdere weken voor werking merkbaar wordt. 

  • Bijwerkingen:
- sufheid en slaperigheid
- hoofdpijn                                     - transpireren
- droge mond
- in zeldzame gevallen: een toename van suïcide pogingen

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Groepen antidepressiva
  • SSRI (selectieve serotonine heropname remmers) 
       Citalopram, Ecitalopram, Fluoxetine, Fluvoxamine, Paroxetine,  Sertraline
  • SNRI (serotonine-noradrenaline heropname remmers) 
       Efexor, Cymbalta
  • Overig bupropion, mirtazapine
  • TCA (tricyclische antidepressiva)                                                                                        Amitriptyline, Nortriptyline
  • MAO remmers (mono-amino-oxidase-remmers) 
       Parnate 

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Stemmingsstabilisatoren
Indicatie: M.n. bipolaire stoornis (manisch depressief)

Naast lithium worden ook bepaalde antipsychotica en anticonvulsiva (= anti-epileptica) als stemmingsstabilisator gebruikt. (carbamezapine, depakine).

Werking lithium: Verminderen van serotonine-afgifte en bevorderen van de serotonine-heropname.  Effect na 1-2 weken

Lithium heeft een smalle therapeutische breedte, waardoor regelmatige controle van de bloedspiegel nodig is om onder- of overdosering te voorkomen. 

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Bijwerkingen Lithium

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Bijwerkingen anticonvulsiva

Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Psychostimulantia
Indicatie: M.n. ADHD en bepaalde slaapstoornissen (bijv. narcolepsie)

Bijvoorbeeld: Methylfenidaat, dexamfetaminen

Werking: O.a. verhoging van beschikbaarheid van dopamine en noradrenaline.

Bijwerkingen: slaapstoornissen, afgenomen eetlust, misselijkheid, hoofdpijn, hartkloppingen

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Medicijn of drug
Door invloed op psychische functies worden psychofarmaca door sommige mensen gebruikt die dit niet vanuit medisch oogpunt nodig hebben. In dat geval noemen we het geen medicijn, maar een drug

Omgekeerd kunnen bepaalde middelen die we als drugs kennen bij bepaalde medische problemen een positief effect hebben op de symptomen. In dat geval worden bepaalde drugs 'medicinaal' gebruikt

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Let op!
  • Psychofarmaca kunnen niet zomaar worden gestopt. Dit heeft m.n. te maken met de gewenning/ tolerantie die optreedt bij langduriger gebruik. 

  • Plotseling staken leidt tot ernstige lichamelijke- en psychische klachten
       Bijvoorbeeld:
        - ontwenning
        - slapeloosheid
        - ernstige gedragsstoornissen

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Gewenning is....
A
...afname van effect bij gelijkblijvende dosering.
B
...afhankelijkheid van het middel, zowel lichamelijk als geestelijk.
C
...toename van effect door combinatie van medicatie.
D
...toename van bijwerkingen bij gelijkblijvende werking.

Slide 23 - Quiz

This item has no instructions

Verslaving is....
A
...afname van effect bij gelijkblijvende dosering.
B
...afhankelijkheid van het middel, zowel lichamelijk als geestelijk.
C
...toename van effect door combinatie van medicatie.
D
...toename van bijwerkingen bij gelijkblijvende werking.

Slide 24 - Quiz

This item has no instructions

Verslaving
  • Bij verslaving (= afhankelijkheid) is 'willen' veranderd in 'moeten'.  
  • Afhankelijkheid (verslaving) kun je opdelen in geestelijke en lichamelijke afhankelijkheid. 


Opdracht: 
- Wat zijn kenmerken van geestelijke afhankelijkheid?
- Wat zijn kenmerken van lichamelijke afhankelijkheid?

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Afhankelijkheid/ verslaving aan benzo's
Het gebruik van benzodiazepinen leidt tot afhankelijkheid, hetgeen zich uit in....
  • Tolerantie: Het lichaam went snel aan de medicijnen; al na enkele dagen tot weken neemt het sederende (=rustgevende) en hypnotische (=slaap bevorderende) effect af. Na verloop van tijd is er een hogere dosering nodig voor hetzelfde effect. 
  • Geestelijke afhankelijkheid: De gebruiker verlangt steeds sterker naar het middel en heeft de overtuiging niet meer zonder het middel te kunnen functioneren. 

Slide 26 - Slide

This item has no instructions