H6 Begrijpen wat er staat

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

NEDERLANDS

Woordenschat

Begrijpen wat er staat

WOORDRAADSTRATEGIEËN GEBRUIKEN. OM DE BETEKENIS VAN EEN ONBEKEND WOORD TE VINDEN

- synoniemen

- omschrijving

- voorbeeld

- tegenstelling

- bekend woorddeel

WOORDENBOEK

Wanneer het niet lukt om op één van de genoemde manieren de betekenis van een onbekend woord te vinden, zoek je (een deel) van het woord op in het woordenboek.

Kies dan wel de betekenis die bij de tekst past!

Figuurlijk taalgebruik

Letterlijk  =  precies zoals het geschreven is 

Figuurlijk =   - bij wijze van spreken

                    - er wordt iets anders bedoeld dan

                      er staat

                    - ook wel beeldspraak genoemd

UITDRUKKINGEN

- combinatie van woorden die samen een eigen,

soms figuurlijke, betekenis hebben

- als je niet weet wat een uitdrukking betekent, dan zoek je in het woordenboek naar het eerste belangrijke woord uit de uitdrukking

Maak de uitdrukking af:

onder de plak __

1. schoonmaken
2. stoppen
3. plakken
4. zitten

Maak de uitdrukking af:

Een appeltje voor de dorst ___

1. kennen
2. geven
3. eten
4. hebben

Maak de uitdrukking af:

Een oogje in het zeil __

1. houden
2. geven
3. varen
4. meten

Officieel taalgebruik

In officiële

brieven, formulieren en teksten wordt vaak

officiële (formele) taal

gebruikt.

Welk woord past in de zin?
In een aantal ... bleek dat men het ongeluk niet kon voorkomen.

1. grofweg
2. merendeel
3. totaal
4. gevallen

Welk woord past in de zin?
Het ... van de inwoners van Rotterdam bezoekt de parade in de binnenstad.

1. per saldo
2. totaal
3. merendeel
4. kick

Welk woord hoort er niet bij?

1. circa
2. exact
3. grofweg
4. ongeveer

Welk woord of welke uitdrukking hoort er niet bij?
negatief - onvoldoende - slecht - uitmuntend

Woorden met meerdere betekenissen

Sommige woorden hebben meerdere betekenissen = homoniemen.

Lees de tekst goed, want vaak kun je aan de rest van de tekst zien welke betekenis wordt bedoelt.

Wat betekent het woord 'bevestigde' in onderstaande zin?

De conciërge bevestigde het nieuwe prikbord aan de muur.

1. leunen, rusten
2. helpen
3. zei dat het klopte
4. maakte vast

Wat betekent het woord 'functie' in onderstaande zin?

Weet jij wat de functie van dit apparaatje is?

1. taak, beroep
2. helpen
3. waarvoor iets wordt gebruikt
4. veranderen om iets beter te maken

Wat betekent het woord 'functie' in onderstaande zin?

Na vijftien jaar kiest Albert voor een nieuwe functie bij een ander bedrijf.

1. taak, beroep
2. helpen
3. waarvoor iets wordt gebruikt
4. veranderen om iets beter te maken

Wat betekent het woord 'gepast' in onderstaande zin?


Ik heb zaterdagmiddag minstens zeven broeken gepast.

1. precies afmeten
2. aandoen om te zien of het past of staat
3. aangegeven
4. veranderen om iets beter te maken

Wat betekent het woord 'aangepast' in onderstaande zin?

Heb jij onze presentatie al aangepast?

1. precies afgemeten
2. aandoen om te zien of het past of staat
3. aangegeven
4. veranderen om iets beter te maken

Overdrijving of ironie

Minke schreef met koeienletters.

= overdrijving

Lekker dan, nu heeft iedereen opeens een pasje nodig om het afval weg te gooien.

= ironie

Bevat de volgende zin een overdrijving?

Die jongens hebben een glaasje te veel op.

1. ja
2. nee

Is dit ironie of een overdrijving? 

Sleep de zin naar het juiste vak.

ironie

overdrijving

Het nieuwe fietsenhok is echt fantastisch. Je stoot je hoofd tegen de bovenste rekken.

Is dit ironie of een overdrijving?

Sleep de zin naar het juiste vak.

ironie

overdrijving

Ik word doodmoe van dat gezeur van jou.

Opdracht

Boek:

Basis: blz. 211 opdracht 1,2,3

Kader: blz. 154 opdracht 1,2

óf NN-online (planning)