De Jodenvervolging

De Tweede Wereldoorlog

De Jodenvervolging

1 / 77

Slide 1: Slide

GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

This lesson contains 77 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

Lesson duration is: 120 min

Introduction

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de vervolging van de Joden vóór en tijdens de Tweede Wereldoorlog plaatsvond

Items in this lesson

De Tweede Wereldoorlog

De Jodenvervolging

Slide 1 - Slide

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Slide 2 - Slide

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de vervolging van de Joden vóór en tijdens de Tweede Wereldoorlog plaatsvond

Slide 3 - Slide

Antisemitisme

Het woord antisemitisme wordt gebruik in de Tweede Wereldoorlog en betekent: Jodenhaat.
Antisemitisme bestaat al duizenden jaren...

Slide 4 - Slide

Antisemitisme in de 19e eeuw (1)

Nationalisme komt in de 19e eeuw sterk op: veel landen/volken willen laten zien dat zij het beste zijn.

Hierdoor zijn andere landen/volken/culturen minder. Gevolg: discriminatie, onderdrukking en geweld

Zeer veel geweld (pogroms) tegen Joden in Rusland

Slide 5 - Slide

Antisemitisme in de 19e eeuw (2)

Geweld en discriminatie nemen toe (o.a. door de Dreyfus-affaire) en doen Joden beseffen dat een land/plek voor henzelf het beste is.

Zionisme: het streven van Joden naar een eigen Joodse staat (het liefst in Palestina)

Slide 6 - Slide

Wereldcrisis

vanaf 1929

De grote armoede onder grote groepen van de bevolking wordt ook gebruikt om Joden tot zondebok maken:
"Wij zijn werkloos, zij hebben de mooie baantjes!"

Slide 7 - Slide

Hitler wordt kanselier

januari 1933

Hitler speelt in op deze gevoelens bij delen van de bevolking
o.a. door steeds te benadrukken dat de economische crisis én het verlies van de oorlog de schuld is van Joden en Communisten

Slide 8 - Slide

Neurenberger Rassenwetten

1935

Deze wetten moeten de rechten voor Joden sterk beperken, met als doel dat ze 'vrijwillig' uit Duitsland zouden vertrekken.
Zo mogen Joden geen Duitser meer zijn, of trouwen met een Duitse burger.
Ook zijn deze wetten bedoeld om het Arische ras, 'zuiver te houden'

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Fase 1

Pesten en vernederen

Slide 11 - Slide

Fase 1

Pesten en vernederen

Slide 12 - Slide

Kristallnacht

9 november 1938

Slide 13 - Slide

De oorzaak was de moord op de Nazi-diplomaat Vom Rath door een jonge Jood, Herschel Grynszpan, in Parijs.

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Na een vlammende radiotoespraak van Nazipropagandaminsiter Joseph Goebbels, trekken Duitsers massaal de straat op om eigendommen van Joden te vernielen. De politie en SS kregen de opdracht om niet in te grijpen.

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Fase 2

Uitsluiten

Slide 19 - Slide

De Nazi's willen de Joden steeds meer uitsluiten van het openbare leven in Duitsland
Spullen kopen in Joodse winkels? Dat doet een échte Duitser niet!

Slide 20 - Slide

Door propaganda, zoals in de afschuwelijke film De Eeuwige Jood of via hun eigen krant Der Stürmer...

...slagen de Nazi's erin, het Duitse volk te hersenspoelen: Joden moet je uitsluiten!

Slide 21 - Slide

Fase 3

Getto’s

(naam komt uit de Middeleeuwen:

Joodse wijk in Venetië)

Slide 22 - Slide

In de ghetto's was het leven zwaar:
er was te weinig woonruimte voor de duizenden joden die er moesten leven.

Slide 23 - Slide

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

Een ander probleem in de ghetto's was de beperkte hoeveelheid voedsel.
Veel mensen stierven aan ondervoeding

Slide 26 - Slide

Binnen de ghetto's zag je zelden Duitse soldaten: de meeste taken (bijv. distributie van voedsel) waren in handen van de Joodse Raad.
Maar als er wél Duitse soldaten kwamen, dan wist je dat het mis was...

Slide 27 - Slide

...zoals het neerslaan van een opstand in het ghetto van Warschau
Of als delen van het ghetto moeten worden ontruimd, omdat Joden naar concentratiekampen moeten.

Slide 28 - Slide

...zoals het neerslaan van een opstand in het ghetto van Warschau

Of omdat delen van het ghetto moeten worden ontruimd,

omdat Joden naar concentratiekampen moeten.

Slide 29 - Slide

Voor de Duitsers zijn concentratiekampen veel 'overzichtelijker' en 'effectiever' om het 'Joodse probleem' op te lossen.
Waar in ghetto's nog manieren worden gevonden om te verstoppen voor de Duitsers, is dat in de kampen vrijwel onmogelijk.

Slide 30 - Slide

Waarschuwing!

De beelden in dit deel van deze les,

kunnen als schokkend worden ervaren.

Slide 31 - Slide

Fase 4a

Uitroeiing van de Joden

Slide 32 - Slide

Het vermoorden van Joden begint al vroeg in de oorlog, al gaat dit in eerste instantie nog niet systematisch.
Veel executies gebeuren door de SS-Einsatzgruppen.

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Slide

Fase 4b

Systematische uitroeiing van de Joden:

Endlösung (=eindoplossing)

Slide 35 - Slide

De Wannseeconferentie werd op 20 januari 1942 gehouden bijeenkomst aan de Wannsee bij Berlijn. Zij kwamen bijeen om te spreken over een 'definitieve oplossing' voor het 'Jodenvraagstuk' (Endlösung der Judenfrage). De bijeenkomst begon om 12.00 uur en duurde minder dan twee uur.

Dit document werd tijdens de bijeenkomst gebruikt. Het is een lijst met daarop het aantal Joden per land.

Slide 36 - Slide

Een in het geheim door het verzet gemaakte foto van

vrouwen die naar een gaskamer lopen

Slide 37 - Slide

Zyklon B

Het was oorspronkelijk een bestrijdingsmiddel tegen ongedierte en bestond al vóór de oorlog.
Zyklon B bestaat uit korrels die verdampen (blauwzuur) als ze in contact komen met lucht. Als je dat inademt stopt je ademhaling ermee.

Slide 38 - Slide

Zyklon B

Het was oorspronkelijk een bestrijdingsmiddel tegen ongedierte

en bestond al vóór de oorlog.

Zyklon B bestaat uit korrels die verdampen (blauwzuur)

als ze in contact komen met lucht.

Slide 39 - Slide

Slide 40 - Slide

Slide 41 - Slide

Al het bewijsmateriaal moeten worden vernietigd:

kleding, foto's...lichamen.

Slide 42 - Slide

Slide 43 - Slide

Slide 44 - Slide

Slide 45 - Slide

Slide 46 - Slide

Leven in de kampen

Slide 47 - Slide

Concentratiekampen

Vernietigingskampen: Vernietigingskampen hebben het doden van mensen tot doel. --> Sonderkommando. Sobibór en Treblinka.

Werkkampen: In werkkampen werden jonge en sterke gevangenen bestemd als dwangarbeiders, Inzittenden stierven vaak als gevolg van zware dwangarbeid, ondervoeding en ziekte --> ‘’wetenschappelijk onderzoek’’ door Josef Mengele. Dachau en Buchenwald, Mauthausen, Kamp Vught.

Slide 48 - Slide

Slide 49 - Slide

Concentratiekampen

Interneringskamp: politieke tegenstanders of politiek onbetrouwbaar geachte bevolkingsgroepen centraal.

Reserveringskamp: Niet bedoeld voor het doden van mensen maar worden gebouwd om mensen te 'reserveren' om met hen een ander doel te bereiken --> Ex-militairen.

Verzamel- en doorgangskampen: Verzamel- en doorgangskampen zijn, meestal kleine, kampen die worden gebouwd om mensen te verzamelen en te sorteren om ze vervolgens door te sturen naar andere, vaak grotere kampen. --> Kamp Westerbork.

Slide 50 - Slide

Slide 51 - Slide

Slide 52 - Slide

Slide 53 - Slide

Slide 54 - Slide

Slide 55 - Slide

Slide 56 - Slide

Slide 57 - Slide

Video

Auschwitz (drone-video)

Slide 58 - Slide

Slide 59 - Video

Slide 60 - Slide

Onder andere de gevreesde arts Joseph Mengele gebruikt

Joden voor de meest bizarre en vreselijke experimenten...

Slide 61 - Slide

Bijvoorbeeld experimenten die 'nuttig'

waren voor het Duitse leger...

Slide 62 - Slide

...of om te kijken of het menselijk lichaam

een ziekte als tuberculose zelf kan bestrijden:

door de ziekte rechtstreeks in het bloed en de longen

te spuiten...

Slide 63 - Slide

...of om te kijken of iemand

alleen van zout water kan leven.

Slide 64 - Slide

Na de oorlog waren slachtoffers van deze

experimenten, belangrijke getuigen tegen

de oorlogsmisdadigers.

Slide 65 - Slide

Als de oorlog op zijn einde loopt, moeten de Duitsers al het bewijsmateriaal voor hun misdaden laten verdwijnen: elk lichaam moet weer worden opgegraven en verbrand.

Slide 66 - Slide

De Amerikaanse generaal Eisenhower bekijkt de verkoolde lichamen van mensen,

die waarschijnlijk op het laatste moment nog door de Duitsers zijn vebrand.

Slide 67 - Slide

Inwoners van dorpjes vlakbij de vernietigings-kampen worden gedwongen om te kijken naar de oorlogsmisdaden: "Dit hebben jullie gedaan!"

Slide 68 - Slide

Video

Band of Brothers:

Why We Fight

(fragment)

Slide 69 - Slide

Slide 70 - Video

6.000.000...

6 jaar oorlog

1 miljoen joden per jaar

83.000 joden per maand

>2700 joden per dag

Let op: het systematisch uitroeien begon pas in 1942

Slide 71 - Slide

Nooit meer?

Na de Tweede Wereldoorlog zijn er gedurende verschillende (burger)oorlogen groepen mensen vanwege hun afkomst vermoord:
Irak (Koerden)
Joegoslavië (Bosnische moslims)
Rwanda (Tutsi’s)

Slide 72 - Slide

Begrippen uit deze les

antisemitisme
zionisme
Shoah
Holocaust
Einsatzgruppen
Endlösung

Slide 73 - Slide

Personen uit deze les

Adolf Hitler
Joseph Goebbels
Herschel Grynszpan
Joseph Mengele

Slide 74 - Slide

Jaartallen uit deze les

1935: Neurenberger Rassenwetten
1938: Kristallnacht
1942: 'Start' Endlösung

Slide 75 - Slide

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Slide 76 - Open question

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Slide 77 - Open question