Week 2 de maatschappij en ik H1A

• Wereldcampus
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Startklaar 1

Telefoon

• De leerlingen hebben hun telefoon thuis, in de kluis of in het Zakkie. 
• Wanneer de leerling toch de telefoon erbij pakt, volgt een eerste waarschuwing. 
• De leerling wordt in de gelegenheid gesteld zich te corrigeren en zijn/haar telefoon alsnog in het Zakkie te doen. 
• Wanneer een leerling geen Zakkie bij zich heeft, dan dient de leerling deze thuis op te halen of een nieuwe te kopen bij de balie (5 euro). 
• Wanneer een leerling weigert volgt de procedure van “eruit gestuurd”.  

Startklaar 2

De Maatschappij en IK! Les 1

Lesplanning

- Actualiteit (Journaal) (10 min)
- Terugblik vragenblad (5 min)

- Lesdoelen 
- Uitleg mensenrechten (10 min) 

- Aan de slag (15 min)
- Nabespreking (10 min)
- Afsluiting. 

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Welk onderwerp heb je afgelopen week
op het journaal/nieuws gezien?

2. Voorkennis activeren

De docent activeert relevante voorkennis aan de hand van een terugblik-opdracht, waarbij eventueel een beroep op de thuistalen wordt gedaan. Op deze manier biedt de docent een kapstok om nieuwe stof te verbinden aan de eerder geleerde stof en richting te geven aan het verdere verloop van de les. Tegelijkertijd worden hiermee misconcepties van leerlingen zichtbaar gemaakt, waar de docent vervolgens gericht op in kan spelen.

npo.nl

Journaal in makkelijke taal 14 april 2025

1) Over welke 3 onderwerpen gaat het nieuws?

2) Geef van 1 onderwerp een samenvatting in 3 zinnen. 

3) Wat heeft dit nieuws te maken met de maatschappij of de samenleving?

Geen armoede meer (woningen, voedsel
banken, prijzen omlaag),
gelijkheid/discriminatie, klimaat,
School (geen huiswerk, korter les)
Vrij parkeren, TikTok, spanningen

2. Voorkennis activeren

De docent activeert relevante voorkennis aan de hand van een terugblik-opdracht, waarbij eventueel een beroep op de thuistalen wordt gedaan. Op deze manier biedt de docent een kapstok om nieuwe stof te verbinden aan de eerder geleerde stof en richting te geven aan het verdere verloop van de les. Tegelijkertijd worden hiermee misconcepties van leerlingen zichtbaar gemaakt, waar de docent vervolgens gericht op in kan spelen.

Gelijkheid - (kinder)rechten -
Democratie (Geert Wilders, Trump,
verre landen)
Europese Unie - Hoe mensen samenleven
Spanningen ver weg

2. Voorkennis activeren

De docent activeert relevante voorkennis aan de hand van een terugblik-opdracht, waarbij eventueel een beroep op de thuistalen wordt gedaan. Op deze manier biedt de docent een kapstok om nieuwe stof te verbinden aan de eerder geleerde stof en richting te geven aan het verdere verloop van de les. Tegelijkertijd worden hiermee misconcepties van leerlingen zichtbaar gemaakt, waar de docent vervolgens gericht op in kan spelen.

      Lesdoelen

- Jullie kunnen uitleggen wat mensenrechten zijn en voorbeelden van mensenrechten
(gelijkheid, vrijheid van geloof, vrijheid van meningsuiting) geven.

- Jullie kunnen uitleggen dat mensenrechten in de knel kunnen komen en hoe je daarmee om kunt gaan. 

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Wat is vrijheid?

Vrijheid betekent dat je kunt denken, praten en doen wat je wilt zonder beperkingen. Het is een heel belangrijk recht voor iedereen.

Wat is Gelijkheid

Gelijkheid betekent dat iedereen even belangrijk is en op dezelfde manier behandeld moet worden, ongeacht geloof, geslacht, huidskleur, handicap, seksuele voorkeur of andere kenmerken.

Schrijf op:       Mensenrechten

- Omdat ieder mens telt en gelijk is

- Zijn rechten (aanspraken) die voor iedereen gelden ongeacht herkomst, geslacht, gender, huidskleur, leeftijd, religie, seksuele voorkeur, handicap of ziekte. 

Checklist:

• Dual Coding (woord en beeld combineren)
  
• Herkenbare voorbeelden gerelateerd aan de leefwereld van de leerlingen

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Schrijf op:     Mensenrechten 

- lijst met mensenrechten: Universele Verklaring van de Rechten van de
  Mens (1948 door Verenigde Naties) 

- deze zijn universeel gelden altijd en voor iedereen 

- mensenrechten over: - vrijheid, gelijkheid, veiligheid
                                       - voedsel, onderdak en zorg
                                       - ontwikkeling en participeren (meedoen)

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Vrijheid van geloof

Vrijheid van geloof betekent dat je het recht hebt om zelf een religie of overtuiging te kiezen en te volgen. Het is belangrijk voor je persoonlijke vrijheid en wie je bent.

Vrijheid van meningsuiting

Vrijheid van meningsuiting betekent dat je je mening mag zeggen zonder bang te zijn voor straf. 

Dit recht is heel belangrijk in een democratie.

         Welk mensenrecht?

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Wat als er meer mensenrechten spelen?

Bijvoorbeeld: 
- demonstratie en agressie ??
- gezichtsherkenning/inzet AI ??
- hoofddoekverbod bij politie ??

Mensenrechten kunnen in de knel komen of botsen

 <  de rechter beslist welk mensenrecht voor gaat

Lesopdracht

- 3-4 leerlingen per groep.

-Taak: Bespreek het scenario, wat is het probleem en bedenk samen oplossingen. Eerst luisteren naar elkaar, samen beslissen en dan oplossing opschrijven (10 min)

-Korte nabespreking in de klas  (5 min)

Lesopdracht scenario's

1. Scenario 1: Een leerling wordt gepest omdat hij of zij een andere religie heeft dan de meeste anderen in de klas.

2. Scenario 2: Een vrouw krijgt de baan als docent niet omdat de directeur denkt dat vrouwen niet goed genoeg zijn voor de functie, hoewel ze de juiste kwalificaties heeft.

3. Scenario 3: Een jongen mag niet meedoen aan een discussie in de klas omdat hij niet vaak aan het woord komt.

4. Scenario 4: Iemand met een handicap kan niet meedoen aan een sportactiviteit omdat de school de activiteit niet heeft aangepast voor mensen met een handicap.

5. Scenario 5: Een groep leerlingen wordt niet uitgenodigd voor een belangrijk overleg op school omdat ze een andere afkomst hebben dan de rest van de groep.

Mensenrechten

Mensenrechten gelden voor iedereen, ook hier in Nederland. 

College voor de Rechten van de Mensen.

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Afsluiting

- Jullie kunnen uitleggen wat mensenrechten zijn en voorbeelden van mensenrechten
(gelijkheid, vrijheid van geloof, vrijheid van meningsuiting) geven.

- Jullie kunnen uitleggen dat mensenrechten in de knel kunnen komen en hoe je daarmee om kunt gaan. 

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Aan de slag

Stel: een leerling uit de klas heeft haar haren 
geknipt en geverfd. Ze is er heel blij mee. 
Jij vindt het echt helemaal niet mooi. 

Wat zeg je als ze om je mening vraagt? 

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Aan de slag

Stel: op school zijn er verkiezingen voor de
leerlingenraad en iedereen is voor kandidaat 
Ahmed. Jij vindt kandidaat Stella beter, maar 
je bent de enige in jouw vriendengroep.   

Wat zeg je als anderen je om mening vragen? 

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Aan de slag

Stel:  er is een gebedshuis in de straat en iedere 
avond om 22.00 uur spelen ze lied af. Dat is 
in de hele straat te horen en andere mensen vinden
dat leuk. Maar jij hebt daar last van. 

Wat zeg je tegen de mensen van het gebedshuis? 

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Aan de slag (verd.)

Wat is vrijheid van meningsuiting? 

Vul de vragenlijst zelf in. 

Over 10 minuten bespreking met de klas. 

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Aan de slag (verd.)

1.  Moeten mensen altijd hun mening kunnen geven? 

2. Vind je dat de vrijheid van meningsuiting voor alle
onderwerpen geldt. Of zijn er uitzonderingen? 

3. Is er nog verschil bij vrijheid van meningsuiting op straat, in de klas, 
 op socials? 

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Aan de slag (verd.)

4. Moet je bij het geven van je mening ook rekening
houden met gevoelens van anderen? 

5. In welke situaties mag je niet meer vrij je mening
geven? 

6. Noem een eigen voorbeeld over vrijheid van meningsuiting? 

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Afsluiting

- Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd?

- Waar wil je meer over leren? 

- Wat moet je de volgend keer meenemen:
   werkboekje in werkmap + leesboek Nederlands
   

- Zijn er nog vragen?

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

whimsical.com