7.3 overheid en bestuur

collectief of particulier
Bedrijven kun je onderverdelen in overheidsbedrijven en bedrijven die eigendom zijn van particulieren.

Bedrijven die eigendom zijn van particulieren vormen samen de particuliere sector. Deze bedrijven zijn er op uit winst te maken. 

De overheidsbedrijven vormen de publieke sector of de collectieve sector. 
Een overheidsbedrijf hoeft geen winst te maken.
1 / 19
next
Slide 1: Slide
EconomieMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

This lesson contains 19 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 15 min

Items in this lesson

collectief of particulier
Bedrijven kun je onderverdelen in overheidsbedrijven en bedrijven die eigendom zijn van particulieren.

Bedrijven die eigendom zijn van particulieren vormen samen de particuliere sector. Deze bedrijven zijn er op uit winst te maken. 

De overheidsbedrijven vormen de publieke sector of de collectieve sector. 
Een overheidsbedrijf hoeft geen winst te maken.

Slide 1 - Slide

Particuliere sector
De particuliere sector bestaat uit bedrijven en burgers.
Bedrijven in de particuliere sector streven naar winst.


Slide 2 - Slide

Collectieve voorzieningen
  • Collectieve voorzieningen = voorzieningen waar iedereen gebruik van mag maken
  • Collectieve sector = de overheid en instellingen die zorgen voor de collectieve voorzieningen

Slide 3 - Slide

Subsidies en heffingen
  • Subsidies:
  • De overheid geeft geld.
  • Voorbeeld in het boek: de overheid geeft subsidies voor sportaccommodaties voor gehandicapten

  • Heffingen:
  • De overheid zorgt ervoor dat producten duurder worden.

Slide 4 - Slide

Sociale zekerheid
Ik kan uitleggen hoe de 
sociale zekerheid in 
Nederland geregeld is


Slide 5 - Slide

De overheden
Het Rijk 
Centrale overheid

De provincie
-indeling grondgebied
-infrastructuur
Waterschap
Beheren het water in hun gebied
Gemeente
Op kleine schaal zorgen voor en uitvoeren van oa onderwijs, veiligheid etc
Lagere overheden

Slide 6 - Slide

Adviseurs van de overheid
De overheid kan bij het maken van keuzes op economisch gebied informatie en/of advies krijgen van:

  •  CBS


  •  CPB


  •  SER


CBS = Centraal Bureau voor de Statistiek:
  • Verzamelt informatie over oa economische veranderingen.
CPB = Centraal Planbureau:
  • Onderzoekt wat de gevolgen kunnen zijn van economische beslissingen.
SER = Sociaal Economische Raad
  • Adviseert over sociaal-economische onderwerpen.
  • Bestaat uit werkgevers, werknemers en onafhankelijke deskundigen.

Slide 7 - Slide

in dit hoofdstuk kijken we naar de directe belastingen

Slide 8 - Slide

Inkomsten overheid

Slide 9 - Slide

Loonheffing
* Op het brutoloon worden loonbelasting en premies voor volksverzekeringen ingehouden: de loonheffing
* De werkgever draagt de loonheffing af aan de belastingdienst (fiscus). 

Slide 10 - Slide

deregulering 
minder regels voor bedrijven 

Slide 11 - Slide

deregulering 

minder regels voor bedrijven
regulering

opleggen van regels

Slide 12 - Slide

Vergrijzing 
  • Actieven
  • Alle mensen met betaald werk
  • zij betalen premies en belastingen (% van het inkomen)
  • Niet-actieven
  • Mensen zonder betaald werk, die een uitkering ontvangen. 
  • Tot de groep niet-actieven behoren ook de AOW'ers. Deze groep groeit al jaren (= vergrijzing). Wat betekent dit voor Nederland ?

Slide 13 - Slide

Nederland opschuiven naar planeconomie


  • regulering ( meer regels)
  • nationalisatie particuliere bedrijven
Nederland opschuiven naar vrijemarkteconomie


  • deregulering ( minder regels)
  • privatisering overheidsbedrijven

Slide 14 - Slide

Begrippen
nationalisatie 
Het overgaan van bedrijven of instellingen van de particuliere naar de collectieve sector. 


Slide 15 - Slide

Ambtenaren

Ambtenaren zijn werknemers die in dienst zijn van de overheid.

Een ambtenaar werkt bijvoorbeeld bij de politie, het leger of in het onderwijs.


Slide 16 - Slide

Sociale zekerheid
Ik kan uitleggen hoe de sociale zekerheid in Nederland is  geregeld 


Slide 17 - Slide

Armoedeval
Verschijnsel dat mensen met een minimimumuitkering (=armoede) er bij het aanvaarden van werk er niet op vooruit gaan (in de val zitten)

Slide 18 - Slide

Door vergrijzing
--> Meer inactieven dan actieven

  • Of de uitkeringen omlaag (inactieven)
  • Of belastingen en premies omhoog (actieven)

Slide 19 - Slide