Paragraaf 8.3 - Je bloed vervoert

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Welkom- Wat gaan we doen?

- Mededeling:

Nieuwste versie leerdoelen staat in teams M&N chat

- Stand van zaken: is al het huiswerk af?

- Zijn er vragen over de leerdoelen/ opdrachten

- Herhalingsopdracht bloedsomloop

- Uitleg 8.3

Huiswerk voor 22 mei

Herhalingsopdracht 1

Beantwoord deze vragen in stilte:

a) Welke onderdelen behoren tot de kleine bloedsomloop?

b) Wat is de voornaamste taak van de kleine bloedsomloop?

c) Welke onderdelen behoren tot de grote bloedsomloop?

d) Wat is de voornaamste taak van de grote bloedsomloop?

Herhalingsopdracht 2

Het bloed neemt glucose op in de dunne darm. Even later zitten de glucosemoleculen in je beenspier. 

Langs welke weg zijn de glucosemoleculen door de bloedsomloop gegaan? Noteer de bloedvaten en de onderdelen van het hart in de juiste volgorde.

Start= darmen.           Eind= beenspier

§8.3 Je bloed vervoert

Je leert hoe je bloed stoffen vervoert en hoe je hart het bloed rondpompt.

Leerdoelen

1. Je weet de samenstelling en functie(s) van het bloed.

2. Je kent de onderdelen van de binnen- en buitenkant van het hart (bron 3,4)

3. Je kent de drie stappen van het hart en weet daarbij de standen van de kleppen.

4. Je kent de impulsgeleiding in het hart en herkent de PQRST-fasen.

Rode bloedcel

Witte bloedcel

Bloedplaatje

Samenstelling van het bloed

1. plasma-eiwitten 7%
2. water 91 %
3. opgeloste stoffen 2 %
   

Plasma = 55 % & vaste bestanddelen 45 %

Samenstelling van het bloed

1. plasma-eiwitten 7%
2. water 91 %
3. opgeloste stoffen 2 %
4. bloedplaatjes
5. witte bloedcellen
6. rode bloedcellen
   

Plasma = 55 % & vaste bestanddelen 45 %

0

Witte bloedcellen

Bestrijden ziekteverwekkers die je lichaam zijn binnengedrongen.

Rode bloedcellen

Bevatten hemoglobine (met het mineraal ijzer) dat zuurstof en koolstofdioxide kan binden. 

De functie van de rode bloedcellen: transport van zuurstof en koolstofdioxide.

Hemoglobine

• In rode bloedcellen zit hemoglobine.

• Hemoglobine geeft rode bloedcellen hun kleur.

• Door hemoglobine kunnen rode bloedcellen makkelijk zuurstof opnemen en afgeven.

• Tekort aan hemoglobine/ijzer zorgt voor vermoeidheid.

hemoglobine----->

Het hart

 'De pomp van de bloedsomloop'

ALLES WAT BLAUW = ZUURSTOFARM

Het bloed komt net terug van een hele reis door het lichaam en heeft zuurstof opgegeven aan de lichaamscellen(zuurstofarm). Hij gaat nu naar de longen om weer zuurstof op te halen.

ALLES WAT ROOD = ZUURSTOFRIJK

Het bloed komt net terug van een reisje naar de longen, daar heeft  hij zuurstof opgenomen (en koolstofdioxide uitgegeven) van de longen. Dit gebeurde in de kleine bloedsomloop.

Een hartslag gaat in 3 stappen

Hoe wordt je hartslag geregeld?

Elektrocardiogram (ECG)

Bij inspanning geeft de sinusknoop meer impulsen af - hierdoor neemt de hartslagfrequentie (aantal hartslagen/min.) toe - het bloed stroomt sneller door je bloedvaten.

Huiswerk voor 5 juni

A. Maak van 8.3 opdrachten 3,5,8,11 en 13 + nakijken

B. Leerdoelen uitwerken van 8.5 ter voorbereiding op volgende les.: 

1. Je weet hoe het zuurstoftransport van je bloed naar je cellen verloopt

2. Je weet dat weefselvloeistof, bloedplasma en lymfe dezelfde vloeistof is, maar zich op een andere plek bevindt.

3. Je weet hoe weefselvloeistof of lymfe weer een onderdeel van het bloed wordt.

4. Je weet hoe het bloedplasma je haarvaten uit en instroomt. Je weet ook welke processen hierbij horen.

5. Je kunt osmose uitleggen en uitleggen hoe dit bij weefselvloeistof werkt.

6. Je kunt de functie van lymfeklieren uitleggen en weet waar deze zich bevinden

bloedplasma

bloedplaatjes

witte bloedcellen

rode bloedcellen

Welke onderdelen van
het hart ken je?

Het hart pompt zuurstofrijk bloed in de:

1. Longslagader
2. Longader
3. Aorta
4. Holle ader

De juiste volgorde van de hartslag is:

1. boezems-hartpauze-kamers
2. kamers-hartpauze-boezems
3. boezems-kamers-hartpauze
4. kamers-boezems-hartpauze

Uit hoeveel delen bestaat het hart?

1. 2
2. 3
3. 4
4. per persoon verschillend

4. Sleep de onderdelen naar het hart!

Rechterboezem

Rechterkamer

Linker

boezem

Linkerkamer

Longader

Aorta

Holle ader

Long slagader

Aangeboren hartafwijking

Transpositie van de grote vaten is een bouwfout van het hart. De slagaders uit het hart zijn omgewisseld: de longslagader komt uit in de linkerhartkamer, de aorta is aangesloten op de rechterhartkamer. Een operatie is nodig om de bloedsomloop te herstellen. Transpositie van de grote vaten is een zeldzame en ernstige hartafwijking. De afwijking ontstaat tijdens de zwangerschap, in een vroege fase van de ontwikkeling van het hart.