H3.4 Atoombouw

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H3.4 Atoombouw

Leerdoelen

Je kunt nu:

• Het atoommodel van Dalton, Rutherford en Bohr toelichten.
• M.b.v. het atoomnummer de bouw van een atoom weergeven.
• Uitleggen wat het massagetal is en wat isotopen zijn.
•  Uitleggen waarom je met gemiddelde atoommassa’s werkt.

Stil lezen

10 Min Stil lezen H3.4 en/of opdrachten maken

Maken opdracht:

HAVO: 50 + 51 + 55 + 57 of 58 (M) +
60 of 61(N) + 62(N) of 63(M) 

VWO:  43 + 45 + 46 + 49(M) of 51 + 53(N) of 54(M)

Instructie:

• We gaan kijken naar de verschillende atoommodellen gedurende de geschiedenis. 
• Uitwerken van een voorbeeld van het atoommodel van Bohr. 
• Atoomnummer - Massagetal - Isotopen 

Het atoom

Dalton (1803)

Een atoom is een massief balletje.

Ieder atoom heeft volgens Dalton een verschillende diameter en is daardoor uniek voor een bepaalde atoomsoort.

Rutherford

Atoommodel Rutherford (1911): 

Een atoom bestaat uit:

Protonen (kern => +)

Neutronen (kern => neutraal) 

Elektronen (wolk => -)

Bohr (1913)

Elektronen bevinden zich in specifieke banen rond de atoomkern. 

Atoomnummer

Het atoomnummer is gelijk aan het aantal protonen in de kern van het atoom. Alle atomen van dezelfde soort hebben hetzelfde atoomnummer.

• atoomnummer = aantal protonen

• aantal elektronen = aantal protonen (geen lading)
  

• massagetal = aantal protonen + aantal neutronen

Het atoomnummer van Fluor is 9 => 9 protonen (+) in de kern.

De relatieve atoommassa van Fluor is 19,00 => 19 - 9 = 10 neutronen in de kern (geen lading).

Omdat er 9 + deeltjes in de kern zitten, zijn er dus ook 9 negatieve deeltjes aanwezig in de schillen daarom heen => 9 elektronen (-). 

Op die manier is een atoom elektrisch neutraal (geen lading).

Atoombouw

Dus:

• Aantal protonen = het atoomnummer
• Aantal elektronen = het atoomnummer
• Aantal neutronen = het massagetal - het atoomnummer
  
  
  

atoomnummer en massagetal

• een atoom heeft evenveel protonen (+) als elektronen (-)
  
• atoomnummer = aantal protonen
• massagetal = protonen + neutronen
• elektronen = atoomnummer - lading

Zuurstof ion = oxide

Isotopen

Meeste elementen hebben meerdere isotopen. 

Isotopen zijn atomen met hetzelfde aantal protonen in de kern, maar een verschillend aantal neutronen. 

Isotopen hebben dus hetzelfde atoomnummer, maar een andere massa.

Isotopen

Wordt ook we lgeschreven als 

Li-6 

Li-7 

Li-8

Isotopen

Atoomnummer, massagetal en isotopen

Leerdoelen

Je kunt nu:

• Het atoommodel van Dalton, Rutherford en Bohr toelichten.
• M.b.v. het atoomnummer de bouw van een atoom weergeven.
• Uitleggen wat het massagetal is en wat isotopen zijn.
•  Uitleggen waarom je met gemiddelde atoommassa’s werkt.

Succes met de opgaven.

Heb je vragen neem contact met mij op via Magister bericht.

Huiswerk:

Maken HAVO: 50, 51, 55, 57 of 58(M),
60 of 61(N), 62(N) of 63(M)

Maken VWO: 43, 45, 46, 50(M) of 51(N), 53(N) of 54(M) 

Zoek op:
Het atoomnummer van koolstof

1. 6
2. 8
3. 12
4. 16

Welk getal is het atoomnummer?

1. 2
2. 63,546
3. 29
4. 18

Geef het atoomnummer
en het massagetal van dit atoom.

1. 6 6
2. 6 12
3. 12 12
4. 12 18

Wat is het atoomnummer van deze stof?

1. 2 (Helium)
2. 4 (Beryllium)
3. 6 (Koolstof)
4. 8 (Zuurstof)

Het element met atoomnummer 11 is natrium

1. ja
2. nee

Natrium heeft atoomnummer 11 en massagetal 24.
Hoeveel protonen heeft natrium?

1. 11
2. 12
3. 23
4. 34

Natrium heeft atoomnummer 11 en massagetal 24.
Hoeveel elektronen heeft natrium?

1. 11
2. 12
3. 23
4. 34

Natrium heeft atoomnummer 11 en massagetal 24.
Hoeveel neutronen heeft natrium?

1. 11
2. 12
3. 13
4. 24

Waar vind je de neutronen en waar zijn ze gelijk aan?

1. Rond de kern, gelijk aan de massa
2. In de kern, gelijk aan de massa
3. Rond de kern, gelijk aan (massa - atoomnummer)
4. In de kern, gelijk aan (massa - atoomnummer)

Het atoomnummer is het aantal...

1. protonen van een atoom
2. neutronen van een atoom
3. elektronen van een atoom
4. protonen + elektronen van een atoom

Welk element stelt dit
Bohmodel voor?

1. Koolstof
2. Silicium
3. Aluminium
4. Kobalt

Als er een neutron bij komt dan

1. Wordt het atoom nummer hoger
2. Wordt het atoomnummer lager
3. Wordt het massagetal hoger
4. Wordt het massagetal lager

Hebben isotopen verschillende chemische eigenschappen?

1. Ja
2. Nee

Wat is een isotoop?

1. Zelfde atoom, andere massa
2. Ander atoom, zelfde massa
3. Zelfde atoom, ander atoomnummer
4. Ander atoom, zelfde atoomnummer

Isotopen verschillen van elkaar in ...

1. Aantal protonen
2. Aantal elektronen
3. Aantal protonen en elektronen
4. Aantal neutronen

N-14 heeft 7 protonen en 7 neutronen.
C-14 heeft 6 protonen en 8 neutronen.
N-14 en C-14 zijn isotopen

1. ja
2. nee
3. soms

Geef de massagetallen van de drie koolstof isotopen.

1. 6-6-6
2. 6-7-8
3. 12-13-14
4. 11-12-13

Welk atoomsoort en welk isotoop is dit?

1. zuurstof O-14
2. koolstof C-14
3. stikstof N-14