3.1 Zintuigen en prikkels

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 3

Waarnemen

Planning 

Intro

Uitleg prikkels

Uitleg de huid

Opdrachten maken

Leerdoelen

3.1 Zintuigen

Aan het eind van 3.1 kun je:

1. De betekenis van het begrip prikkel en impuls omschrijven

2. De zintuigen die een mens heeft en de prikkels die erbij horen noemen

3. In een schematische tekening van de huid de zintuigen in de huid benoemen.

4. Uitleggen hoe je lichaam op prikkels reageert, vanaf de prikkel tot aan de reactie (gebruik de bronnen in je boek hierbij)

5. De drie onderdelen van het zenuwstelsel benoemen (in een afbeelding) en de taak ervan omschrijven.

6. De 3 soorten zenuwen onderscheiden en hun verschillen uitleggen.

welke horizontale lijn is langer?

welke lijn is korter: de gele of de rode?

welk vierkant is groter?

Welke binnenste oranje cirkel is groter?

wat zie je?

Zintuigen

Welke zintuigen hebben wij? 

• Gehoorzintuig
  
• Lichtzintuig
  
• Reukzintuig
  
• smaakzintuig
  

• Warmtezintuig 
• koud zintuig
  
• tastzintuig
  
• pijnzintuig
  

Waar reageer je op 

Waar reageer je op ?

Je reageert op prikkels:

Informatie uit je omgeving

(verandering in intern of extern milieu) 

Herhaling: wat is de prikkel voor je...

Oog

Oor

Neus

Tong

Huid

licht

geluid

geurstoffen

smaakstoffen

temperatuur

pijn

vormen

zintuigen in de huid

• warmtezintuig
  
  prikkel: hogere temperaturen 
• koudezintuig
  
  prikkel: lagere temperaturen 
• tastzintuig
  
  prikkel: hoe voelt iets aan 
• pijnzintuig
  prikkel: pijn

Aan het werk

Maak opdracht 3 t/m 5

Hoe reageert je lichaam op een prikkel?

• Zenuwstelsel: Hersenen, Ruggenmerg en zenuwen

1. Zintuigen vangen prikkels op
2. zintuig zet prikkels om in berichten(impuls)
3. impuls gaan via zenuwen naar je hersenen
4. Impulsen worden in je hersenen verwekt tot gedachten 

• hersenen versturen weer via de zenuwen impulsen 

Zenuwcel

De zenuwcel bestaat uit een cellichaam met een celkern.

Aan het cellichaam zit een lange uitloper waarover/ waardoor de impuls word verstuurd

3 Soorten zenuwcellen

Gevoelszenuwcellen :
Zijn verbonden aan zintuigen.
Hebben de celkern en cellichaam als een ballonnetje halverwege de lange uitloper

Schakelcellen:
Zitten in je ruggenmerg en verbinden de gevoel en bewegingscellen. Hebben geen lange uitlopers

Bewegingszenuwcellen:
Verbinden het ruggenmerg met spieren of klieren. Hebben een lange uitloper

Spier

Zintuig

Schakelcel

Bewegings- zenuwcel

Gevoels- 

zenuwcel

Reageren en zenuwcellen

Gevoelszenuwcellen : Zijn verbonden aan zintuigen.

Schakelcellen: Zitten in je ruggenmerg en verbinden de gevoel en bewegingscellen 

Bewegingszenuwcellen: Verbinden het ruggenmerg met spieren of klieren.

Wat is de weg van het geluid naar je hersenen?

-->

-->

-->

-->

-->

-->

Je bent je nu bewust van de prikkel

Je hersenen beslissen hoe je op de prikkel gaat reageren

Je hersenen sturen berichten via de zenuwen

De berichten van je hersenen "vertellen" hoe je lichaam moet reageren. 

Elk zintuig zet prikkels om in berichten. Deze berichten heten impulsen

Zenuwen brengen deze berichten naar je hersenen

Aan het werk

Maak opdracht 6 t/m 16 op blz. 137 t/m 139

Exit ticket:

1. Wat is de taak van zintuigen?
2. Welke soort cellen verbinden de zintuigen met de hersenen?
3. Welke soort cellen verbinden de hersenen met de spieren?
4. Waarom hebben zenuwcellen zoveel uitlopers?