Maatschappelijke problemen, waarden en normen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Keuzes maken

Wat is maatschappijleer?

De mens leeft graag in dorpen en steden bij elkaar. Ook is iedereen afhankelijk van elkaar. Daarom noemen we de mens een sociaal wezen.

Sociaal wezen

Je hebt bepaalde bindingen met mensen, omdat je afhankelijk bent van anderen in je omgeving. Daarom noemen we de mens een sociaal wezen.

Terugblik

Waarom maatschappijleer?

1. Je leert hoe de Nederlandse samenleving in elkaar zit.
2. Je leert hoe belangrijke beslissingen worden genomen.
   
   

Voor sommige beroepen (zoals de politie, media of de zorg) is dit vak belangrijk, omdat het je voorbereidt op jouw deelname aan de samenleving.

Terugblik

Je hebt anderen nodig

• Mensen zijn afhankelijk van elkaar: school, winkels, je sociale omgeving

• Omdat mensen met miljoenen samenleven én omdat we afhankelijk zijn van anderen, moeten er afspraken zijn

Terugblik

Ik

Gezin

School, sport, etc.

Drachten

Friesland

Nederland

Sociale omgeving

Mensen die je regelmatig ziet en waar je samen dingen mee doet. 

Socialisatie

Het bewust of onbewust aanleren van normen, waarden en gewoonten die bij 'jouw groep' of samenleving horen.

Terugblik

Deel 'werkblad 1 sociogram' uit aan de leerlingen (zie N-schijf).

Leg uit dat iedereen met elkaar verbonden is, en van elkaar afhankelijk (je kan geen brood in de supermarkt kopen, zonder dat er graan is of een bakker of een vrachtwagenchauffeur die het naar de supermarkt brengt). 

Leg daarna uit dat socialisatie een bewust of onbewust proces is waarbij mensen elkaar beïnvloeden. Dit alles is onderdeel van de maatschappij. Grijp daarna terug op de IK, voor de identiteit.

Regels

Sommige van deze algemene normen staan als geschreven regels in wetten en reglementen.

Andere zijn ongeschreven regels.

Belangen

Belang: het voordeel dat je ergens van hebt

Jongeren die belang hebben bij:
- leuke uitgaansgelegenheden zoals een discotheek
- gratis wifi
- veilige omgeving

Bejaarden die belang hebben bij
- verlaagde stoep
- rustige omgeving
- veilige omgeving

Belangentegenstelling

Wanneer twee of meer belangen botsen noem je dit een belangentegenstelling.

Voorbeeld: rust en discotheek in dezelfde omgeving.

Macht

Macht: de mogelijkheid om het gedrag van anderen te beïnvloeden.

Bijv: docent heeft macht over de leerling door zijn beroep.
De docent kan daardoor bepalen wat het huiswerk is maar kan ook een leerling uit de klas verwijderen.

Machtsmiddelen

Beroep                                                                           Overtuigingskracht     Kennis                                                                            Geld
Vaardigheden                                                             Aantal mensen
Status                                                                             Geweld
 

Welke waarde past het beste bij de norm: je moet twee stuks fruit per dag eten

1. Vrijheid
2. Gelijkheid
3. Gezondheid
4. Rijkdom

Welke waarde hoort bij school?

1. Gezondheid
2. Kennis
3. Effectiviteit
4. Rijkdom

Welk machtsmiddel past het best bij hooligans?

1. Kennis
2. Beroep
3. Geweld
4. Aantal

Begrippen uit deze les

• Maatschappij
  
• Sociale omgeving
• Identiteit

• Sociaal wezen
• Waarden en normen
• Vooroordeel
• Belangen
• Argumenten
• Maatschappelijk probleem
• Machtsmiddelen