Les 5. Veilig vrijen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

Project: Liefde en leven

Les 5 Veilig vrijen

Project: Liefde en leven

Les 1: De puberteit

Les 2: Een vrouw

Les 3: Een man

Les 4: Seks enzo

Les 5: Veilig vrijen

Les 6: De zwangerschap

Les 7: De geboorte

Eindopdracht

Magazine: 'Liefde en Leven'

Les 5 Veilig vrijen

• Anticonceptie
• Onbedoeld zwanger
• Abortus
• SOA's
• Aids

Leerdoelen:

• Je kunt enkele methoden voor geboorteregeling noemen en hun werking uitleggen
• Je kunt enkele soa’s noemen en uitleggen hoe je die kunt voorkomen

Nr. 1

Nr. 3

Nr. 4

Nr. 5

Nr. 7

Vagina

Baarmoeder

Baarmoederwand

Eileider

Eierstok

Waarin worden de eicellen rijp?

1. Eileider
2. Baarmoeder
3. Eierstok
4. Vagina

Wordt het slijmvlies van de baarmoeder tijdens de menstruatie dikker?

1. ja
2. nee

penis

bijbal

zaadbal

balzak

eikel

Wat is de functie van de zaadleider in het voortplantingsstelsel van de man?

1. Slaat zaadcellen op
2. Vervoert de zaadcellen
3. Ontstaan zaadcellen
4. Voegen zaadvocht toe

Tekst

Tekst

Tekst

Te

teelballen, testis

zaadleiders

de prostaat

bijballen

zaadblaasjes

worden zaadcellen gemaakt

Opslag plaats voor zaadcellen

zorgen voor het vervoer van zaadcellen

voegt vocht toe aan de zaadcellen

voegt vocht en voedingsstoffen aan de zaadcellen toe

In welke delen van het voortplantingsstelsel van een man worden zaadcellen tijdelijk opgeslagen?

1. in de bijballen
2. in de teelballen
3. in de zaadblaasjes
4. in de zwellichamen

In de afbeelding is het voortplantingsstelsel van een man schematisch getekend. Enkele delen zijn genummerd.

Met welk nummer is de prostaat aangegeven?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 6

Seksualiteit kan een rol spelen bij

1. het onderhouden van een speciale relatie 
2. de voortplanting
3. lustbeleving
4. A, B en C zijn juist

Je wil graag kinderen.
Seksualiteit speelt dan een rol bij:

1. lustbeleving
2. voortplanting
3. onderhouden van een relatie
4. prostitutie

Iemand die valt op iemand van het andere geslacht, noemen we:

1. biseksueel
2. homoseksueel
3. a-seksueel
4. heteroseksueel

Samen verantwoordelijk

Als je met elkaar vrijt, draag je samen de verantwoording voor de gevolgen.

Veilig vrijen is belangrijk. Het is belangrijk dat je jezelf en je partner beschermt tegen ziekten die met seksualiteit te maken hebben. Daarnaast wil je een ongewenste zwangerschap voorkomen.

Gebruik om veilig te vrijen een voorbehoedsmiddel. 

De bekendste zijn het condoom en de pil.

Anticonceptie

Onbetrouwbare methoden:

• Periodieke onthouding
• Coïtus interruptus

• Geboorteregeling
  
• Anticonceptiemiddelen                                                                   Anti = tegen            Conceptie = bevruchting   
• Vruchtbare periode            

Betrouwbaar: condoom 

Een condoom is een hoesje van dun rubber of latex 

Condoom beschermt ook tegen soa's.

Gebruik een condoom maar 1 x 

Het condoom

Mannen en vrouwen condoom

De pil 

De pil bevat hormonen. De pil zorgt ervoor dat er geen eisprong meer is. 

De pil moet dagelijks worden ingenomen. (3 weken lang) 

De pil werkt NIET tegen geslachtsziektes. 

Morningafterpil

Abortus

Noodmaatregelen

Onbetrouwbare methoden

Coitus interruptus - trekt de man zijn penis terug uit de vagina voordat hij klaarkomt. 

Periodieke onthouding - heeft het stel geen geslachtsgemeenschap tijdens de vruchtbare periode. 

Periodieke onthouding

Geen anticonceptie gebruikt?

Soms gaat er iets mis: gescheurd condoom of vergeten pil 

In zulke gevallen zijn er noodmaatregelen mogelijk om een zwangerschap te voorkomen: morning- afterpil

De pil moet binnen 3 dagen (72 uur) na de geslachtsgemeenschap worden geslikt.

Het is GEEN voorbehoedsmiddel, maar een noodmaatregel!!

Zwanger?

Wanneer een vrouw zwanger is, wordt ze niet ongesteld. Na de eerste dag waarop de menstruatie had moeten plaatsvinden, is ze overtijd.

Om zeker te weten dat ze zwanger is, kan ze naar de huisarts gaan of een zwangerschapstest doen.

Onbedoeld zwanger

Een vrouw die onbedoeld zwanger is geworden, kan ervoor kiezen de zwangerschap af te breken. Ze kiest dan voor een abortus.

Ook medische redenen of praktische problemen kunnen aanleiding zijn om te kiezen voor een abortus.

Het FIOM (www.fiom.nl) kan helpen bij deze beslissing.

Abortus

Als een vrouw minder dan 16 dagen overtijd is, kan een abortus direct plaatsvinden.

Is ze langer overtijd, dan geldt een wettelijke bedenktijd van 5 dagen. De bedenktijd gaat in op het moment dat een vrouw haar keuze bespreekt met een (huis)arts.

Hoe gaat dit?

Abortus is toegestaan tot de 24e week van de zwangerschap. In de praktijk houden artsen 22 weken aan.

De methode hangt af van hoe lang een vrouw zwanger is.

Tot en met de 7e week kan een abortuspil worden geslikt. Vanaf de 8e week wordt de baarmoeder leeggezogen met een zuigpompje.

Na de 13e week van de zwangerschap is de ingreep zwaarder.

Regels over abortus

In Nederland is abortus (onder voorwaarden) toegestaan, gratis en veilig. Dat is niet overal zo.

Sommige mensen vinden dat een vrouw zelf mag kiezen. Anderen noemen het moord op een ongeboren kind.

Voor weer anderen hangt ervan af hoe een vrouw zwanger is geraakt.

Wat is een SOA?

SOA

Er zijn ziekten die je alleen kunt krijgen van intiem lichamelijk contact met een besmet persoon.

Deze ziekten noem je seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) of geslachtsziekten.

Besmetting kan plaatsvinden door geslachtsgemeenschap en door ander seksueel contact tussen geslachtsorganen, mond of anus. Je kunt GEEN soa oplopen door te drinken uit het glas van een ander.

SOA-test

Om te weten of je besmet bent met chlamydia, hiv of een andere soa, kan je een soa-test doen.

Dat kan bij een soa-centrum van de GGD.

Meest voorkomende SOA

De meest voorkomende soa in Nederland is chlamydia. Deze soa wordt veroorzaakt door een bacterie.

Bij de meeste mensen veroorzaakt de ziekte geen ziekteverschijnselen. Deze personen merken niets van de besmetting, maar kunnen chlamydia wel overdragen op mensen met wie ze seksueel contact hebben.

Gevolgen

De chlamydiabacterie kan een ontsteking veroorzaken van de anus, de baarmoedermond en de urinebuis.

Als chlamydia niet op tijd wordt behandeld met antibiotica, kan de ontsteking uitbreiden naar de eileiders of de bijballen. Een vrouw kan daardoor onvruchtbaar worden.

Aids

Aids wordt veroorzaakt door een virus, hiv (human immunodeficiency virus). Iemand kan besmet zijn zonder dat er ziekteverschijnselen optreden.

Als iemand besmet is met hiv, is diegene seropositief. Een seropositieve persoon moet zo snel mogelijk hiv-remmers slikken. Deze medicijnen remmen de vermenigvuldiging van het virus in het lichaam.

Genezing van en hiv-infectie is niet mogelijk.

Aids

Hoe later men start met hiv-remmers, hoe groter de kans om aids te krijgen. Aids kan dodelijk zijn.

Bij aids is het afweersysteem van de besmette persoon aangetast. Hierdoor wordt deze persoon vatbaar voor allerlei ziekten.

Goed opgelet?

Betrouwbare geboorteregeling:
1: Periodieke onthouding
2: onderbroken geslachtsgemeenschap

1. beide waar
2. beide niet waar
3. 1: waar 2: nietwaar
4. 1: nietwaar 2: waar

Welk voorbehoedsmiddel beschermt tegen soa's?

1. de pil
2. het condoom
3. onderbroken geslachtsgemeenschap

coïtus interruptus (onderbroken geslachtsgemeenschap), wat is dat?

1. Geslachtsgemeenschap waarbij de man klaarkomt
2. vroegtijdig terugtrekken van de penis uit de vagina, voordat de zaadlozing plaatsvindt
3. Geslachtsgemeenschap waarbij een condoom gebruikt wordt
4. Periodieke onthouding

Wat betekent
'Periodieke onthouding'?

1. Geen seks voor het huwelijk
2. Geen seks met mensen van het andere geslacht
3. Geen seks in de vruchtbare periode
4. Geen seks met mensen van hetzelfde geslacht

De pil beschermt je

1. alleen tegen zwangerschap
2. alleen tegen een soa
3. tegen zwangerschap en soa's

De pil slik je:

1. 4 weken
2. 2 weken per dag
3. 21 dagen en 1 stopweek

Aan de slag

Schrijf de informatie uit de lesson-up in je journal