4.3 & 4.4 Verdienen en Uitgeven

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Verdienen en Uitgeven H4

Plenda

Woensdag 18 december

3.6 t/m 3.19 (V&U)

Maandag 13 januari

4.1 t/m 4.19 (V&U) 

=> Lesbrief Europa meenemen!

Lesdoelen

• Overheidsbeleid
• Procyclisch & anticyclisch beleid

Overheidsbeleid

Corona. Bedrijven dicht. Wat nu? (1)

Als gevolg van de coronapandemie werden in 2020 maatregelen genomen waardoor een groot deel van de bedrijven, zoals horeca, contactberoepen, sportscholen en niet essentiële winkels dicht moesten. Als er niets wordt gedaan blijven deze bedrijven zonder inkomsten. De mensen die er werken zijn niet meer nodig en zouden hun baan verliezen.

Als minister-president, minister van Financiën, minister van Sociale Zaken (groepje van 3) worden jullie door journalisten gevraagd wat jullie gaan doen om laagconjunctuur te voorkomen. 

Er is binnen 5 minuten een antwoord nodig.

Corona. Bedrijven dicht. Wat nu? (2)

Maak een kort onderbouwd voorstel met je collega-ministers

Aandachtspunten:

• Zijn er maatregelen nodig? 
• Waarom zijn ze nodig? 
• Wat doen jullie maatregelen voor de economie?
• Wat gaan de maatregelen kosten? (Schatting)

Wat deed de overheid echt?

Nieuwe maatregelen

• NOW => Lonen werknemers doorbetalen (20 miljard euro)
• Tegemoetkoming vaste lasten => Bedrijven ondersteunen (10 miljard euro)
• TOZO => Ondernemers, ZZP-ers (5 miljard euro)

=> Dit noem je:  Anticyclisch beleid 

• Anticyclisch beleid gaat in tegen de conjunctuurbeweging
• Bij (dreigende) laagconjunctuur wordt er extra geld uitgegeven: de bestedingen moeten worden verhoogd om de economie te steunen

coronarekening.rekenkamer.nl

Lesdoelen

• Overheidsbeleid
• Procyclisch & anticyclisch

Plenda

Woensdag 18 december

3.6 t/m 3.19 (V&U)

Maandag 13 januari

4.1 t/m 4.19 (V&U) 

=> Lesbrief Europa meenemen!

Lesdoelen

• Automatische stabilisatoren

Overheidsbeleid conjunctuur (herhaling)

• Pro-cyclisch 

=> investeringen en/of belastingwijzigingen mee met de conjunctuur (versterkt de golf)

• Anti-cyclisch 

=> investeringen en/of belastingwijzigingen tegen de conjunctuur (zwakt de golf af)

=> Is de overheid hiermee succesvol in de praktijk?

Overheidsbeleid conjunctuur

• Pro-cyclisch 

=> investeringen en/of belasting mee met de conjunctuur (versterkt de golf)

• Anti-cyclisch 

=> investeringen en/of belasting tegen de conjunctuur (zwakt de golf af) => Keynesiaans

• Losse/nieuw beleidsmaatregelen overheid werken soms niet goed

=> te traag, verkeerde analyse, politiek ongewenst, buitenland

• Automatische stabilisatoren zijn bestaand beleid/regels

=> uitkeringen & progressieve belasting

Lesdoelen

• Automatische stabilisatoren

Plenda

Maandag 13 januari

4.1 t/m 4.19 (V&U) 

Maandag 20 januari

1.1 t/m 1.11 (Europa)

Lesdoelen

• Bankensysteem (ECB, DNB)
• Prijsstabiliteit (inflatie)
• Rentebeleid

ECB & DNB

• Economische en Monetaire Unie (EMU)
• Alle landen die betalen met de euro (20 landen)
• ECB ( & DNB) is onafhankelijk (!) van de nationale overheden

Christine Lagarde ECB

Klaas Knot DNB

Prijsstabiliteit

• ECB bewaakt alleen prijsstabiliteit euro (= 2% inflatie)

=> Via de rentestand (rentebeleid)

• ECB voert geen conjunctuurbeleid

=> Conjunctuur is de zorg van nationale overheden

Wat doet een renteverhoging?

• Consumenten/bedrijven ontvangen meer voor het geld op hun spaarrekening

=> meer sparen

• Consumenten/bedrijven betalen meer voor een lening

=> minder lenen

Resultaat: minder consumentenbestedingen (C) en bedrijfsinvesteringen (I)

Wat doet een renteverlaging?

• Consumenten/bedrijven ontvangen minder voor het geld op hun spaarrekening

=> minder sparen

• Consumenten/bedrijven betalen minder voor een lening

=> meer lenen

Resultaat: meer consumentenbestedingen (C) en bedrijfsinvesteringen (I)

Van bestedingen naar inflatie

• Meer bestedingen (C en/of I) = meer vraag naar producten
• Vraag stijgt bij gelijkblijvend aanbod
• Prijzen gaan omhoog = inflatie gaat omhoog

• Minder bestedingen (C en/of I) = minder vraag naar producten
  
• Vraag daalt bij gelijkblijvend aanbod
  
• Prijzen gaan omlaag = inflatie gaat omlaag (bij inflatie <0 deflatie)

Lesdoelen

• Bankensysteem (ECB, DNB)
• Prijsstabiliteit (inflatie)
• Rentebeleid

Plenda

Maandag 13 januari

4.1 t/m 4.19 (V&U) 

Maandag 20 januari

1.1 t/m 1.11 (Europa)