Van den vos Reynaerde

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Een analyse

Hofdag

• Aanklachten Isengrijn de wolf, Courtoys, de hofhond en Pancer, de bever
• Verdediging Grimbeert
• Aanklacht Cantecleer
  

Reinaert de vos

• Tweede stand (adel)
• Getrouwd met Hermelien
• Familie van: Grimbeert de das (-neef).

Begane misdaden:

• verkracht Hersint (wolvin);
• plast in de ogen van de kinderen van de wolf Isengrijn, waardoor ze blind worden;
• steelt worst van Courtois (hofhond);
• dwingt Cuwaert tot seksuele handelingen ('credo leren');
• vermoordt Coppe de haan.

Koning Nobel

• Tweede stand
• Rechtvaardig (geeft Reinaert de kans zich te verdedigen), maar makkelijk beïnvloedbaar (de 'schat')
• Nobel: speaking name

Koning Nobel

• Rechtvaardig: de beschuldigde moet zelf aanwezig zijn -> Reynaert wordt naar het hof gedaagd om de rechtszaak mee te maken 

Wie wordt er het eerst op uitgestuurd om Reinaert naar het hof te dagen?

1. Bruun de beer
2. Grimbeert de das
3. Tibeert de kater
4. Belijn de ram

Bruun de beer

• Behoort tot de tweede stand
• Dom en inhalig: Bruun denkt alleen maar eten en kan niet vooruit denken
• 1e daging

Tibeert de kater

• Tweede stand
• Hij denkt dat hij sluw is, maar dat valt wel mee (Reinaert is sluwer!)
• Hij kan zich goed verdedigen wanneer hij in het nauw gedreven wordt.
• 2e daging

Grimbeert de das

• Tweede stand - adel
• Grimbeert is goedgelovig en aardig: hij heeft als enige vertrouwen in Reinaert.
• Behoort tot dezelfde clan als Reinaert en wil ook daarom het goede zien in hem.
• 3e daging

Belijn de Ram

• Eerste stand  - hofkapelaan van de koning
• Belijn is gelovig, goedgelovig en eerzuchtig: hij schept op over de 'belangrijke brief' van Reinaert aan de koning
• Betrokken bij de pelgrimstocht van Reinaert naar Rome en Palestina

Cuwaert de haas

• Tweede stand - adel
• Cuwaert is angstig en volgzaam
• Cuwaert is betrokken bij de aanklacht (Pancer) en de pelgrimstocht.

Speaking name

De naam van het personage zegt al iets over zijn / haar karakter: Hersint, Cuwaert en Reinaert?

Waar staat de naam Cuwaert voor als 'speaking name'?

1. Iemand die het koud heeft
2. Iemand die veel kauwt, dus graag eet
3. Iemand die kieuwen heeft
4. Iemand die laf is

De dagingen

1. Bruun
2. Tibeert
3. Grimbeert

Reynaert maakt telkens gebruik van de zwakke plek van de dager

Analyse

• Parodie op een ridderroman

• Satire

• Adel
• Kerk
• Dorpelingen
• Rechtsspraak
  

Nadenkertje

• Parodie op een ridderroman

• Satire

• Waar zou Willem, de schrijver, in onze tijd kritiek op kunnen leveren?

Om over na te denken

Wat zou Willem, de schrijver, als hij nu leefde parodiëren --> voor gek zetten?

Waar zou hij nu kritiek op kunnen hebben?

De rechtszitting

• Binnenkomst Reinaert (verdediging)
  
• Herhaling van aanklachten
• Vonnis
  

Rechtspraak: in ontwikkeling in die tijd (12e eeuw)

De list

Vooruitkijkje ...

Zou Reynaert weer gebruik maken van de zwakte van zijn tegenstander?

De list

• Bekentenis van Reinaert
• Verhaal van schat
• Wraak
  

De wraak

• Moord op Cuwaert
• Terugkeer Belijn
• Afloop
  

De schrijver

Willem

Er is een ding dat we zeker weten: hij heeft 'De Madocke' geschreven. 

Jacob van Maerlant verwijst er namelijk naar in zijn middeleeuwse encyclopedie Naturen bloeme (ca 1350)

De rest is een gok

• Derde stand? Waarschijnlijk was hij een advocaat (derde stand) of een troubadour
• Waarschijnlijk komt hij uit Gent.
• Hij heeft de Reinaert niet zelf bedacht, slechts vertaald vanuit het Frans

De rest is een gok

• Waarschijnlijk kijkt hij heel kritisch naar de adel en de maatschappij: hij stelt duidelijk belangrijke vragen over waarom bepaalde mensen de macht hebben en of dat wel juist is.
• Dapper dat hij zijn naam eronder heeft gezet (maar wel vreemd: zonde van ijdelheid): kritiek is nu openbaar geuit.