6.3 Afval

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Paragraaf 6.3 Afval

Terugblik/herhalen 

Hoe zorgde een mestoverschot ervoor dat de vissen in de sloot dood gaan?

1. De mest vergiftigd het water
2. Door de mest gaan de vissen te snel groeien
3. Door de mest komen er teveel algen in de sloot
4. Door de mest komt er niet genoeg licht in de sloot

Wat was het probleem bij gif ophoping?

Wat is een voorbeeld van de bio-industrie

1. Op een boerderij kippen varkens en koeien houden
2. Een kleine boerderij hebben
3. Een grote boerderij met veel verschillende dieren
4. Een grote boerderij met veel dezelfde dieren

Leerdoelen 6.3

-Je kunt uitleggen op welke manieren afval wordt verwerkt. 

-Je kunt uitleggen hoe afvalstoffen in de lucht komen en wat de gevolgen zijn.

-Je kunt uitleggen wat het gevolg is van teveel koolstofdioxide in de lucht. 

nos.nl

Afval

-Nuttige toepassing: Recyclen(grondstoffen opnieuw gebruiken) en hergebruiken (producten opnieuw gebruiken)

- Verbranden

-Storten: alles in een gat in de grond gooien

Bron 2

Waar hoort welk afval?

Nuttige toepassing

Verbranden

Storten

Afvalstoffen in de lucht

- Fijnstof: Kleine stofdeeltjes van verbrandingsmotoren, vaak bij industrie of snelwegen 

-Smog: Afvalstoffen en fijnstof blijven op warme windstille dagen hangen boven steden.

- Verzuring: Zwaveloxiden en Stikstofoxiden worden zwavel en salpeterzuur. Dit regent op de grond.

Verschillende stoffen spelen een rol bij de verzuring. Bekijk de afbeelding hiernaast. Welke stoffen moeten ingevuld worden op plaats 1 en welke op plaats 5? 

1. 1: Zwaveldioxide en stikstofoxide 5: Ammoniak
2. 1: Zwaveldioxide en salpeterzuur 5: Ammoniak
3. 1: Zwavelzuur en salpeterzuur 5: Stikstofoxide
4. 1: Zwavelzuur en ammoniak 5: Stikstofoxide

Koolstofdioxide

Door fotosynthese en verbranding word de hoeveelheid koolstof in de atmosfeer bepaald.

Door fossiele brandstoffen te verbranden brengen we co2 terug in de atmosfeer die er lang geleden door fotosynthese uit gehaald is.

Bron 9

Bron 10

Is de energiebron van fossiele afkomst of niet?

Fossiele brandstof

Niet fossiele brandstof

aardgas

aardolie

steenkool

houtskool

hout

kernenergie

wind

Wie heeft er gelijk? 

Over fossiele brandstoffen worden enkele uitspraken gedaan.

Stavia zegt: “Bij de verbranding van fossiele brandstoffen komt stikstofoxide vrij. Hierdoor wordt het op aarde steeds warmer.”

Marlinde zegt: “De afvalgassen die bij de verbranding vrijkomen, kunnen op warme windstille dagen zorgen voor smog.”

1. alleen Stavia heeft gelijk
2. alleen Marlinde heeft gelijk
3. beide hebben gelijk
4. beide hebben ongelijk

Broeikaseffect

De zonnewarmte word weerkaatst door het aardoppervlak en door ijs.

Een deel daarvan wordt door broeikasgassen in de lucht terug naar de grond gestuurd.

Hoe meer broeikasgassen hoe meer warmte er wordt teruggestuurd.

Meer Co2 levert een versterkt broeikaseffect op.

Bron 12 Bron 13

Wat is het versterkte broeikaseffect?

1. De laag broeikasgassen wordt dikker, waardoor het warmer wordt.
2. Het gat in de ozonlaag wordt groter
3. Het wordt kouder op aarde

Welke van de volgende verschijnselen zijn de oorzaak van het versterkte broeikaseffect? Let op: meerdere antwoorden zijn juist. 

De hoeveelheid koolstofdioxide in de lucht stijgt.

Het waterpeil van de Noordzee is gestegen.

In Nederland regent het steeds vaker.

Steeds meer mensen op aarde gebruiken energie.

1

2

4

3

6.3 

Maken opdr 3, 7, 8, 9, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18. + Nakijken