4-11: kunst, literatuur en taal

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom!

Pak alvast je laptop, schrift en pen erbij

De laptops blijven nog dicht

Leerdoelen

Je hebt globale kennis over de periode renaissance.

Je kent enkele renaissancistische kenmerken benoemen.

Deze les

Klassikaal: opfrisquiz 

Klassikaal: mini-college

Zelfstandig: opdrachten maken

Zelfstandig: werken aan literair blog

Opfrisquiz

Ga naar LessonUp.app

Vul de code in

Log in met je eigen naam

Middeleeuwen

Renaissance

Genie

Theocentrisch

Antropocentrisch

Gemeenschap

Individualisme

Wat betekent 'antropocentrisch'?

1. De mens en het leven op aarde zijn even belangrijk als God en het hiernamaals
2. Pluk de dag
3. Gedenk te sterven
4. De mens en het leven op aarde zijn ondergeschikt aan God en het hiernamaals

Gouden Eeuw

Bloeiende periode

• Noordelijke deel
• Economie (VOC), wetenschap, kunst en literatuur
• Ontwikkeling van standaardtaal

Wetenschap

• Zelfstandige, onderzoekende mens centraal
• Empirisme: zelf onderzoeken hoe de wereld in elkaar zit

Kunst: hoofdkenmerken

• Grote belangstelling voor mens en wereld 
• Realisme: mens en wereld zo realistisch mogelijk uitbeelden (bestuderen anatomie en veel naakt, perspectief)
• Estheticisme: kunst moet in de eerste plaats mooi zijn (middeleeuwen: inhoud)
• Classicisme: invloed klassieke oudheid (mythologie, zuilen)

Literatuur

• Nadoen van de klassiekers werd de basis 
• Translatio: vertalen
• Imitatio: nadoen
• Aemulatio: overtreffen

1. Poëzie

• Epigram/ puntdicht: kort gedicht (2 of 4 regels), geestige inhoud en verrassend slot, met woordspelingen
• Sonnet: 

2. Proza

• Aforisme: korte zin met een levensles
• Essay: korte tekst met persoonlijke mening over een onderwerp, nog wel erg moralistisch

3. Emblematiek

• Raadsels
• Motto: korte zin (titel)
• Pictura: afbeelding
• Subscriptio: uitleg

4. Toneel

Hebben we het later een keer over :)

Estheticisme en realisme

• Estheticisme: literatuur moest bepaalde regels volgen
  > meesterschap
• Realisme: literair werk moest geloofwaardig zijn 

Taal

• 'Verlatijnsing': Latijn internationale taal van de wetenschap, veel boeken in het Latijn, vs. 
• Purisme: taalzuivering. Latijnse woorden vervangen door woorden in de landstaal (neologismen)

Ontwikkeling standaardtaal

• Amsterdam en Den Haag: Hollandse dialect standaardtaal
• Invloed Statenbijbel (1637)
• Hieruit is huidige standaardtaal ontstaan
• Spreekwoorden en uitdrukkingen ontleend aan Latijn en de bijbel

Aan de slag

• Maak opdracht 12.1 en 12.3 (blz. 11 opdrachtenboek): betekenissen van spreekwoorden en uitdrukkingen opzoeken
• Klaar? Nakijkblad halen en nakijken
• Daarna werken aan literair blog 

Vooruitblik

Maandag 7 november, 23:59 uur: deadline literair blog

Inleveren in Classroom

Bespreken verschillende schrijvers

Beginnen met lezen uit het bulkboekje