21.1 Aangeboren afweer 6V 2324

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

21.1 Aangeboren afweer

1 / 33

Slide 1: Slide

BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 33 slides, with text slides.

Lesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

21.1 Aangeboren afweer

Slide 1 - Slide

Lesdoel 21.1 Je kunt

een definitie geven van aspecifieke afweer (BINAS84J3)
voorbeelden van mechanische en chemische afweer noemen (BINAS84J2)
de rol van je huid in de bescherming tegen uv-straling beschrijven
afweermechanismen bij planten herkennen
soorten ziekteverwekkers noemen (BINAS77/BINAS79A)

Slide 2 - Slide

Aspecifieke/niet-specifieke afweer

Afweer die breed gericht is tegen ziekteverwekkers. Maakt geen onderscheid (dus niet tegen 1 specifiek virus of 1 specifieke bacterie). Dit type afweer heb je vanaf je geboorte.

Heet dus ook wel aangeboren afweer

Slide 3 - Slide

Aspecifieke afweer

Eerste verdedigingslinie: mechanisch/chemisch (vandaag)

Binnendringen voorkómen.

Tweede verdedigingslinie (morgen)

Na binnendringen

Slide 4 - Slide

Eerste verdedigingslinie

Fysieke bescherming:

Mechanische bescherming (fysieke barriere)
Chemische bescherming (gifstof, lokstof)

Tegen schadelijke invloeden zoals zonlicht, ziekteverwekkers, vraat.

Slide 5 - Slide

Mechanische afweer

Dekweefsel beschermt het interne milieu tegen schadelijke invloeden van het externe milieu.

Bij de mens zijn veel organen deels bekleed met dekweefsel.

Bij dieren heeft de vacht ook een beschermende functie, planten hebben soms stekels/ doornen.

Slide 6 - Slide

Welke herken je?

Slide 7 - Slide

Welke herken je?

braam, distel, roos, vuurdoorn

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Opperhuid

Hoornlaag: laag dode huidcellen, dicht op elkaar.

Vernieuwt zich steeds vanuit de basale cellenlaag.

Beschermt tegen uitdroging, ziekteverwekkers (te droog/ te dicht opeen) en UV licht.

Slide 10 - Slide

UV licht:

Melanocyten maken

pigment (melanine)

Slide 11 - Slide

Melanocyten krijgen uitlopers en dragen pigment over aan keratinocyten (melano-somen)

Slide 12 - Slide

Melanine (pigment) hoopt zich op rond celkernen

Slide 13 - Slide

Melanine (pigment) absorbeert UV licht en voorkomt DNA schade

Slide 14 - Slide

Chemische afweer

Stoffen die ziekteverwekkers doden/afstoten

Slide 15 - Slide

Chemische afweer planten

Brandnetel: Mierenzuur – maakt gaatjes in de huid, histamine – verwijdt de bloedvaten, acetylcholine – prikkelt de zenuwen

Slide 16 - Slide

Chemische afweer planten

Reuzen berenklauw: Furocoumarine – fototoxische stof

wordt actief onder invloed van zonlicht (brandwonden)

Slide 17 - Slide

Chemische afweer planten

Venijnboom: gifstof taxine

zit in de zaadjes, de besjes zijn wel eetbaar.

Slide 18 - Slide

Waarschuwingsstoffen

Planten waarschuwen elkaar met behulp van waarschuwingsstoffen. Andere planten maken hierdoor beschermende stoffen aan zoals bittere stoffen.

Deze stoffen kunnen op hun beurt ook weer dieren aantrekken: roofvliegen en sluipwespen weten door het vrijkomen van deze stoffen dat er prooidieren op de plant aanwezig zijn (lokstoffen).

Slide 19 - Slide

Slijmvliezen

De bekleding van organen (spijsverteringskanaal, urinewegen, longen enz) bestaat uit slijmvliezen: dekweefsel met slijmbekercellen.

Slijmbekercellen produceren

slijm, vaak met anti-bacteriele

stoffen.

Chemische afweer.

Slide 20 - Slide

Dekweefsel/slijmvliezen

Op welke plekken in het menselijk lichaam zorgt dekweefsel (eventueel met slijmvliezen) voor de afscherming van het lichaam voor de buitenwereld?

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Slide

Soorten ziekteverwekkers

Bacteriën

(Eencellige) eukaryoten (schimmels, dieren, planten, algen, protisten)

Virussen

Parasieten: kunnen alleen overleven in een gastheer, kunnen virussen, bacteriën en eukaryoten zijn.

Slide 23 - Slide

Bacteriën

Nuttig/ niet schadelijk/ schadelijk

Aeroob/ anaeroob

Heterotroof/ autotroof

Bolletjes/ staafjes/ kommavormig/ spiraal/ anders

Celwand dun/ dik/ geen

Gram positief/ negatief

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Slide

Virussen

DNA/ RNA virus

ss/ ds

membraanenvelop of niet

Slide 27 - Slide

Virussen

Virus bindt aan receptor gastheercel (specifiek!)

Erfelijk materiaal wordt in de gastheercel gebracht

Erfelijk materiaal leidt tot virus-eiwitten en nieuw virus DNA/ RNA -> nieuwe virusdeeltjes

Daarna apoptose gastheercel -> virussen komen vrij

Of exocytose van het virus -> virussen komen vrij

Slide 28 - Slide

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Slide

Virussen

Verschillen tussen tabel 77C en 77D?

Slide 31 - Slide

Lesdoel 21.1 Je kunt

een definitie geven van aspecifieke afweer (BINAS84J3)
voorbeelden van mechanische en chemische afweer noemen (BINAS84J2)
de rol van je huid in de bescherming tegen uv-straling beschrijven
afweermechanismen bij planten herkennen
soorten ziekteverwekkers noemen (BINAS77/BINAS79A)

Slide 32 - Slide

Huiswerk

In de online methode/ in je boek.

Kies een leerweg.

Maak de opdrachten bij de

behandelde leerdoelen.

Maak een begrippenlijst.

Slide 33 - Slide

21.1 Aangeboren afweer 6V 2324

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Slide

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Slide

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Slide

Slide 32 - Slide

Slide 33 - Slide

More lessons like this

21.1 Geen indringers (zelfstandig)

16.1 Aangeboren afweer kl/ll

16.1 Aangeboren afweer 5V 2324

21.2 Niet specifieke afweer 6V 2122

16.1 Aangeboren afweer 5V 2324

16.2 Niet specifieke afweer 6V kl/ll

12.1 Voorkomen is beter dan genezen ll

21.1 Geen indringers 6V 2223