Hoofdstuk 8 - les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom bij Nederlands

• Instructie drogredenen
• Opdracht maken
• Kinderboek (3x), Orpheus (3a)

Drogredenen

Wat zijn drogredenen?

Soms probeert iemand je te overtuigen met een argument waarvan je voelt dat er iets niet mee klopt. Dan kan er sprake zijn van een drogreden. 

Drogredenen worden ook wel foute argumentaties genoemd. 

Er is sprake van een drogreden bij een onjuist gebruik van een argument of een overtreding van een discussieregel.

6 soorten drogredenen

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

2. de verkeerde vergelijking

3. overhaaste generalisatie

4. cirkelredenering

5. ontduiken van de bewijslast

6. beroep op traditie

1. Onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Er wordt tussen twee zaken een oorzaak-gevolgrelatie gelegd, terwijl die er niet is.

Er staan veel rode auto's langs de vluchtstrook. Dus rode auto's gaan snel stuk.

2. De verkeerde vergelijking

Je vergelijkt onterecht twee zaken met elkaar (appels met peren vergelijken).

Ik vind dat jouw dochter van 16 alleen naar IJsland mag gaan. Ze mag toch ook alleen naar haar vriendin in Alkmaar?

3. Overhaaste generalisatie

Op grond van een enkel voorval wordt er een conclusie getrokken die voor alle gevallen geldt.

Je kunt prima verrotte vis eten. Mijn zus deed dat ook en zij werd er niet ziek van.

4. Cirkelredenering

Bij een cirkelredenering herhaal je je standpunt, alleen anders geformuleerd.

Ik ben de baas, omdat ik het hier voor het zeggen heb.

Ik vind haar niet aardig, want ik mag haar niet.

5. Ontduiken van de bewijslast

Je keert de bewijslast om en laat de tegenpartij het tegendeel bewijzen. Voorbeeld: Jij bent tegen vaccineren, maar je geeft geen argument daarvoor. Je reageert met:

Dat hoef ik niet te bewijzen, dat ís gewoon zo! Of je zegt: 

Noem jij nou eens 3 goede redenen waarom vaccineren WEL belangrijk is?

6. Beroep op traditie

Het beroep op traditie is iets wat veel door de conservatieve tak van de politiek wordt gebruikt. Het beroep op traditie wordt relatief vaak gebruikt omdat veel mensen niet houden van verandering. Kritiek hierop kan het beste gericht zijn op het verzwegen argument.

Leerlingen leren het beste als ze  in een klas leskrijgen, dit is altijd zo geweest.

Test jezelf

Op de volgende dia's staan drogredenen. Weet jij om welk soort drogreden het gaat?

Vul je antwoord in en kijk of je het goed hebt!

Wij hebben dit voorjaar in een hotel in Berlijn gelogeerd. Het was er super schoon: zie je wel dat Duitsers zeer net en hygiënisch zijn!

1. Ontduiken van bewijslast
2. overhaaste generalisatie
3. verkeerde vergelijking
4. beroep op traditie

Ik vind dat we strengere grenscontroles moeten krijgen. Andere landen doen dat toch ook!

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verschuiving bewijslast
3. verkeerde vergelijking
4. cirkelredenering

Sinds ze iPads op school gebruiken, zijn de resultaten voor de rekentoets achteruit gegaan.

1. onjuiste bewijslast
2. overhaaste generalisatie
3. cirkelredenering
4. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Ik vind haar erg aardig, omdat ik haar sympathiek vind.

1. verkeerde vergelijking
2. beroep op traditie
3. cirkelredenering
4. verschuiving bewijslast

Het is belachelijk dat jullie drie boeken van voor 1880 moeten lezen. Dat moest vroeger ook niet.

1. beroep op traditie
2. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking