2.3 Spieren

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Spieren

Hoe noemen we nummers 1 en 2?

1

2

1. 1 = schouderblad 2 = ribben
2. 1 = sleutelbeen 2 = schouderblad
3. 1 = schouderblad 2 = sleutelbeen
4. 1 = ribben 2 = sleutelbeen

Het skelet!

opperarmbeen

teenkootje

dijbeen

sleutelbeen

schedel

heupbeen

kuitbeen

Sleep naar de botten die je 

ziet op de röntgenfoto:

* welke botten komen overeen met botten in het been? 

Spaakbeen

Elleboog

Ellepijp

middenhands

beentjes

handwortel

beentjes

gewrichtskapel

Bot

Kapselbanden

Bot

gewrichtssmeer

kraakbeenlaagje

2.3 Spieren 

Aan het eind van de les....

• Weet je hoe een spier is opgebouwd.
• Weet je hoe je je armen kan buigen en strekken. 

Bouw spier

• Cellen in spieren noem je spiervezels. 
• Een groepje spiervezels noem je een spierbundel. 
• Om elke spierbundel zit een vlies
• Aan het uiteinde van de spier zijn die bundelvliezen samengegroeid tot een pees

Pezen

Pezen verbinden de spieren met de botten.

De plek waar de spier aan het bot vastzit = Aanhechtingsplaats. 

Lijkt op spiervezels!

Samentrekken

Spiervezels worden korter als ze samentrekken 

> heel de spier wordt korter

 > de pees trekt dan aan het bot waar het aan vastzit!

Maken 1 t/m 6, 8 en 10

2.3 Spieren  

Les 2 

Aan het eind van de les....

• Weet je hoe een spier is opgebouwd.
• Weet je hoe je je armen kan buigen en strekken. 

Knieschijf

Wervelkolom

Opperarmbeen

Dijbeen

Onderkaak

Sleutelbeen

Ellepijp

Scheenbeen

Heupbeen

Spaakbeen

Ribben

Schedel

Wat zijn wel taken van het skelet?

Taak skelet

Vorm geven

Beweging

bescherming

stevigheid geven

ademhalen

eten verteren

spreken

stoffen maken

Beenverbindingen: koppel de naam bij het plaatje

Naad

Vergroeid

Kraakbeen

Gewrichten

Beenverbindingen

vergroeiing

naadverbinding

gewrichten

gewrichten

Kogel-

gewricht

scharnier-

gewricht

rol-

gewricht

Welk onderdeel maakt gewrichtssmeer aan?

1. Gewrichtskogel
2. Gewrichtskapsel
3. Gewrichtskom
4. Kraakbeenlaagje

spier

spierbundel

pees

spiervezel

Hoe buig en strek je je arm?

Arm buigen --> armbuigspier

Arm strekken --> armstrekspier

Armbuigspier 

Zit  met pezen vast aan het spaakbeen en schouderblad 

Arm buigen: Kort en dikker

Arm strekken: Lang en smaller

armbuigspier

(biceps)

Armstrekspier

Zit  met pezen vast aan het ellepijp en schouderblad 

Arm buigen: Lang en dun

Arm strekken: Korter en dikker

armstrekspier

(triceps)

Hoe buig en strek je je arm?

Arm buigen --> armbuigspier

Arm strekken --> armstrekspier

• Spieren trekken botten alleen naar elkaar toe
• Dus om een tegengestelde beweging te maken
  hebben twee spieren hebben elkaar nodig <3 
• Twee spieren die zo'n tegengestelde beweging
  mogelijk maken noem je: antagonisten

Buigspier

Trekspier

Bewegen

Bij elke beweging die je maakt, 

zijn tenminste twee spieren nodig 

die samenwerken. 

Buigspieren en strekspieren

>antagonisten

Aan het werk 

Maak opdracht 7, 9 en 11 t/m 14

Willekeurige en onwillekeurige spieren

Willekeurige spieren > Skeletspieren > zitten aan botten vast

Jij kan beslissen of je ze wil bewegen (met je wil > willekeurig)

Onwillekeurige spieren > zijn spieren die vanzelf werken zonder dat we er invloed op hebben of kunnen sturen

• bv. hartspier, spieren in verteringsorganen, wanden van bloedvaatjes

Onwillekeurige spieren

• Je hart > pompt bloed rond
•  Wand van de slokdarm, maag, darmen > persen je voedsel door je verteringsstelsel met kringspieren &lengtespieren
• wanden van bloedvaatjes